Χρήστος Ιακώβου
Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ)
Η σημαντική σε διπλωματικό συμβολισμό και σε πολιτικό περιεχόμενο επίσκεψη στην Κύπρο του προέδρου της Ρωσίας, Ντ. Μεντβέντεφ, αυτή την εβδομάδα, προσφέρεται, μεταξύ άλλων, και για ιστορική επανεκτίμηση της μετάβασης από τη Σοβιετική Ένωση, της τελευταίας δηλαδή μεγάλης Ευρωπαϊκής υπερδύναμης στη νεώτερη ιστορία, στη σύγχρονη Ρωσία.
Το παγωμένο απόγευμα της 31ης Δεκεμβρίου του 1991 υπεστάλη, για τελευταία φορά, η σημαία ενός κράτους που απετέλεσε μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες στην παγκόσμια ιστορία. Ήταν η τελική πράξη που συμβολικά επεσφράγιζε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την έναρξη της Νέας Τάξης Πραγμάτων. Σήμερα, 19 χρόνια μετά, σε όσους μεγάλωσαν μαθαίνοντας να μισούν ή να λατρεύουν τη Σοβιετική Ένωση και τα όσα αντιπροσώπευε, φαίνεται πραγματικά περίεργο πως μια νέα γενιά μεγαλώνει ακούγοντας συχνά το όνομα ενός κράτους που κυριάρχησε στην παγκόσμια ιστορία, περισσότερα από 60 χρόνια, και το οποίο δεν υπάρχει πια.
Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κυριάρχησε στο διεθνές σύστημα η διπολική αμερικανο-σοβιετική διαμάχη για παγκόσμια ηγεμονία, η οποία κράτησε για τα επόμενα πενήντα χρόνια. Από μία άποψη, η διαμάχη μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης αντιπροσώπευε την εκπλήρωση των δημοφηλεστέρων γεωπολιτικών θεωριών: αντιπαρέθετε την παγκόσμια ηγετική ναυτική δύναμη, που κυριαρχούσε τόσο στον Ατλαντικό όσο και στον Ειρηνικό ωκεανό, στην παγκόσμια ηγετική χερσαία δύναμη, που υπερτερούσε στην ευρασιατική ενδοχώρα (με τον σινοσοβιετικό συνασπισμό να αγκαλιάζει εδάφη που επέτρεπαν μακροπρόθεσμα τον στρατηγικό έλεγχο της περιοχής).
Η γεωπολιτική διάσταση δεν θα μπορούσε να είναι σαφέστερη: η Βόρεια Αμερική έναντι της Ευρασίας με διακυβευόμενο τον κόσμο. Ο νικητής θα κυριαρχούσε πραγματικά στον κόσμο. Δεν θα υπήρχε κανείς άλλος στο δρόμο του, από τη στιγμή που θα πετύχαινε τελικά την νίκη.
Ο κάθε αντίπαλος πρόβαλε στον κόσμιο μία ιδεολογική έκκληση στην οποία ενστάλαζε ιστορική αισιοδοξία, που δικαιολογούσε και για τους δύο την αναγκαία χρήση βίας, ενώ ταυτοχρόνως ενίσχυε την πεποίθηση τους για σίγουρη νίκη. Ο κάθε αντίπαλος ήταν σαφώς κυρίαρχος στο δικό του χώρο, σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες διεκδικήτριες της παγκόσμιας ηγεμονίας, που καμιά τους δεν κατάφερε ποτέ να επιβεβαιώσει την αποφασιστική υπεροχή της στην ίδια την Ευρώπη. Ο κάθε αντίπαλος χρησιμοποιούσε την ιδεολογία του για να ενισχύσει τον έλεγχο τον οποίο ασκούσε στους αντίστοιχους υποτελείς του, κατά τρόπο που υπενθύμιζε την εποχή των θρησκευτικών πολέμων.
Ο συνδυασμός του γεωπολιτικού πεδίου παγκόσμιας έκτασης και της διακεκηρυγμένης οικουμενικότητας των ανταγωνιζομένων δογμάτων έδωσε στη διαμάχη πρωτοφανή ένταση. Όμως, ένας πρόσθετος παράγοντας – που είχε επίσης παγκόσμιες επιπτώσεις- έκανε τη διαμάχη πραγματικά μοναδική. Η εμφάνιση των πυρηνικών όπλων σήμαινε ότι ένας κατά μέτωπον πόλεμος κλασικού τύπου μεταξύ των δυο κυρίων αντιμαχομένων δυνάμεων δεν θα σήμαινε μόνον την αμοιβαία καταστροφή τους, αλλά θα είχε καταστροφικές συνέπειες για σημαντικό τμήμα της ανθρωπότητας. Έτσι, η ένταση της σύγκρουσης υπόκειτο ταυτοχρόνως σε εξαιρετικό αυτοπεριορισμό εκ μέρους και των δύο αντιπάλων.
Στο γεωπολιτικό πεδίο, η σύγκρουση διεξήχθη σε μεγάλο βαθμό στις περιφέρειες του ευρασιατικού χώρου. Ο σινο-σοβιετικός συνασπισμός κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρασίας, αλλά δεν έλεγχε τις περιφέρειές της. Η Βόρεια Αμερική κατάφερε να περιχαρακωθεί τόσο στις ακραίες δυτικές όσο και στις ακραίες ανατολικές ακτές της μεγάλης ευρασιατικής ηπείρου. Η υπεράσπιση αυτών των ηπειρωτικών προγεφυρωμάτων (την οποία συνόψιζε στο μεν δυτικό «μέτωπο» ο αποκλεισμός του Βερολίνου, σε δε ανατολικό ο πόλεμος της Κορέας) ήταν η πρώτη στρατηγική δοκιμή αυτού που έγινε γνωστό ως Ψυχρός Πόλεμος.
Στην τελική φάση του Ψυχρού Πολέμου, ένα τρίτο αμυντικό «μέτωπο» -το νότιο- εμφανίστηκε στο χάρτη της Ευρασίας. Η σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν προκάλεσε μία αμερικανική απάντηση με δυο σκέλη: Την άμεση βοήθεια των ΗΠΑ στην τοπική αντίσταση στο Αφγανιστάν, ώστε να αποδυναμωθεί ο σοβιετικός στρατός, και την ευρείας κλίμακας οικοδόμησης της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στον Κόλπο ως προληπτικό μέτρο εναντίον οποιασδήποτε περαιτέρω νότιας προβολής της σοβιετικής πολιτικής και στρατιωτικής ισχύος.
Η επιτυχής ανάσχεση εκ μέρους των ΗΠΑ των προσπαθειών του ευρασιατικού συνασπισμού να κυριαρχήσει αποτελεσματικά σε όλη την Ευρασία – καθώς ο φόβος πυρηνικού πολέμου απέτρεπε μέχρι τέλους και τις δύο πλευρές να συγκρουστούν στρατιωτικά με άμεσο τρόπο – σήμαινε ότι η έκβαση της διαμάχης καθορίστηκε τελικά από μη στρατιωτικά μέσα. Η πολιτική ζωτικότητα, η ιδεολογική ευκαμψία, ο οικονομικός δυναμισμός και η πολιτισμική έλξη έγιναν τα αποφασιστικά πεδία.
Ο συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ διετήρησε την ενότητά του, ενώ ο σινο-σοβιετικός συνασπισμός διεσπάσθη σε διάστημα μικρότερο από δύο δεκαετίες. Αυτό οφειλόταν εν μέρει στη μεγαλύτερη ευκαμψία του δυτικού συνασπισμού, σε αντίθεση με τον ιεραρχικό και δογματικό- αλλά και εύθραυστο- χαρακτήρα του κομμουνιστικού στρατοπέδου. Οι κύριοι υποτελείς των ΗΠΑ ήταν σημαντικά πιο αδύναμοι από την Αμερική, ενώ η Σοβιετική Ένωση δεν μπορούσε να αντιμετωπίζει συνεχώς την Κίνα ως υποτελή. Η έκβαση αυτή οφειλόταν επίσης στο γεγονός ότι η αμερικανική πλευρά απεδείχθη πολύ πιο δυναμική από οικονομική και τεχνολογική άποψη, ενώ η Σοβιετική Ένωση περιέπεσε βαθμιαία σε στασιμότητα και δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί αποτελεσματικά ούτε στο πεδίο της οικονομικής μεγέθυνσης ούτε στην στρατιωτική τεχνολογία. Η οικονομική παρακμή υπέθαλψε, με τη σειρά της, την ιδεολογική ηττοπάθεια.
Έτσι στην ουσία, η μετάβαση από τη Σοβιετική Ένωση στη σημερινή Ρωσία συνιστά, με πλανητικούς όρους, το μετασχηματισμό μιας υπερδύναμης σε μεσαία δύναμη του διεθνούς συστήματος.
www.geopolitics-gr.blogspot.com
Επιστροφή στο “Διαφορες συζητήσεις και θέματα.”
- Φιλούμενος φόρουμ
- - Πίνακας ανακοινώσεων
- - - Αλληλοβοήθεια
- - Ας γνωριστούμε!!!
- - H δική μας γωνιά!(μόνο ενεργά μέλη)
- - - Δικές σας εμπειρίες!!!
- Γενικές συζητήσεις
- - Επικαιρότητα
- - - Ειδησεις απο την Ελλάδα
- - - Ειδησεις απο τον υπόλοιπο κόσμο
- - - Παγκόσμια - Ελληνική Οικονομία
- - Διαφορες συζητήσεις και θέματα.
- - - Δικές σας απορίες
- - - Διάφορα θέματα απο EMAIL
- - - Σαν σήμερα
- - - Ψηφοφορίες
- Παγκόσμια Γεωπολιτική και εθνικός ανθελληνισμός
- - Ο εντός των πυλών ανθελληνισμός
- - - Το μεταναστευτικό ζήτημα
- - - Το παρακράτος και η διαβρωμένη πολιτική
- - - Μ.Κ.Ο. Μπίζνες Καλά Οργανωμένες
- - Η εναντίον της Ελλάδος επιβουλή
- - - Ελληνοσκοπιανά
- - - Ελληνοτουρκικά
- - - Ελληνοεβραικά
- - Παγκοσμιοποίηση και γεωπολιτική
- - - Οι εξελίξεις στα Βαλκάνια
- Παγκοσμιοποίηση
- - Νέα τάξη Πραγμάτων
- - - Η νέα τάξη πραγμάτων στην Ελλάδα
- - - Δυναστείες και Οικογένειες
- - Νέα Εποχή. Πρόσωπο και Προσωπείο
- - - Τα νεοεποχιτικά ευαγγέλια
- - - Μυστικισμός - Αποκρυφισμός - Πνευματισμός
- - Σύμβολα και αποσυμβολισμοί
- - Βιομηχανία υποταγής συνειδήσεων
- - - Η παραχάραξη της ιστορίας και του πολιτισμού
- - O Μεγάλος Αδελφός - Big Brother state
- - - MicroChip- rfid Το Χάραγμα της Νέας Εποχής?
- - - Νέα από το Κράτος του Μεγάλου Αδελφού
- - - Ο μεγάλος αδερφός στην Ελλαδα
- - - Συστηματα Παρακολούθησης
- - Μυστικές Εταιρείες-Λέσχες-Στοές
- - - Μασωνία - Τεκτονισμός
- - - Τα Τάγματα και οι Λέσχες
- - - Η Μασωνία στην Ελλαδα
- - - Το παγκόσμιο δίχτυ του Σιωνισμού
- - Νεοταξικές Τεχνολογίες και Μαυρα Προγραμματα
- - - HAARP και άλλα υπερόπλα
- - - Η Ιδεολογία του Θανάτου
- - - Chemtrails,oι χημικές ουρές
- - Η Δική μας Αντίσταση
- - - Δράση κατά της Παγκοσμιοποίησης
- - - Ι.Μ.Εσφιγμένου. Το μοναστήρι που έγινε σύμβολο
- - - Αντινεοταξικά τραγούδια
- - - Κληρικοί στην υπηρεσία του Χριστού και της Ελλάδας
- Θρησκευτική αναζήτηση
- - Ορθοδοξία
- - - Γενικά θέματα
- - - Βίοι Αγίων
- - - Διδασκαλιες αγιων και αποστάγματα πατερικης σοφιας
- - - Δογματική, μυστήρια και εορτές
- - - Ιστορικά θέματα για την Εκκλησία
- - - Ανάγνωση και ερμηνεία της Αγίας Γραφής
- - Οικουμενισμός - Πανθρησκεία
- - - Οικουμενιστικές κινήσεις
- - - Kληρικοί στην υπηρεσία του Αντιχρίστου.
- - "Ο Καιρός γάρ εγγύς"
- - - Αντίχριστος - 666 - χξς\'
- - - Προφητείες και Αποκάλυψη
- - - - Προφητείες Γερόντων
- - - - Διάφορες Προφητείες
- - - Σημεία των Καιρών
- - Γενικά θέματα περί θρησκείας
- - - Πνευματικές αναζητήσεις
- - - Eλληνισμός-Χριστιανισμός
- - - Θεός και επιστήμη
- - - O Aντιχριστιανισμός σε όλο του το μεγαλείο
- - Άλλες θρησκείες & αιρέσεις,σἐκτες & παραθρησκείες,
- - - Ισλάμ
- - - Παπισμός
- - - Ιεχωβάδες
- - - Παραθρησκεία-Νεοφανείς Αιρέσεις-Σέχτες-Καταστροφικές Λατρείες
- H Ελλάδα ανά τους αιώνες
- - Γενικά περί Ελλάδας
- - - Μεγάλοι Έλληνες
- - - Θέματα για την Μακεδονία - Θράκη
- - - Θέματα για το Αιγαίο
- - - Χαμένες Πατρίδες
- - Η Ελληνική Γλώσσα
- - Η Κύπρος
- - Ιστορικά θέματα
- Αρχαιότητα
- - Αρχαία Ελλάδα
- - - Οι επιστήμες στην αρχαία Ελλάδα
- - - Ελληνική μυθολογία
- - - Θεματολογία περί Μέγα Αλέξανδρου
- - - Αρχαίοι Ελληνες που άφησαν εποχή
- - - Αρχαία Ελληνική Γραμματεία
- - - Αρχαία Ελληνικά Μυστήρια
- - - - Παγκόσμιος Αρχαιοελληνικός πολιτισμός
- - Αρχαίοι πολιτισμοί
- - - Αρχαίες και σύγχρονες φυλές
- - - Παγκόσμια μυθολογία
- Το φόρουμ του ανεξήγητου και του μεταφυσικού
- - Ανεξήγητα,μυστήρια και παράξενα φαινόμενα.
- - - Ο κόσμος του μεταφυσικού
- - - Τα μυστήρια της αρχαιότητας
- - - Εξωγήινοι - ATIA - UFO
- - - Παραψυχολογία
- - - Περίεργα πλάσματα
- - - Tόποι δύναμης
- Επιστήμη & Περιβάλλον
- - Επιστήμες
- - - Επιστημονικά "παράξενα"-Περίεργες εφευρέσεις
- - - Αστρονομία - Αστροφυσική-Διάστημα
- - - Αρχαιολογία - Προιστορία και σχετικές ανακαλύψεις
- - - - Αρχαιολογικές ανακαλύψεις στην Ελλάδα
- - - Yγεία
- - Περιβαλλοντικές ανησυχίες
- - - Γενικά θέματα
- - - - H απάτη της υπερθέρμανσης και των κλιματικών αλλαγών
- - - Περιβαλλοντικές καταστροφές
- - - Εθελοντισμός-Προτάσεις-Δράσεις
- - - Εναλλακτικές πηγές ενέργειας
- Η συλλογή μας
- - Τα βιντεάκια μας
- - Youtube video-Συλλογή
- - - Βιντεάκια για τη Νέα Τάξη
- - - Βιντεάκια για την αρχαία και νεότερη Ελλάδα
- - - Βιντεάκια για την θρησκεία.
- - - Βιντεάκια με UFO,μεταφυσικά και ανεξήγητα φαινόμενα.
- - - Βιντεάκια διάφορα
- - Βιβλιοθήκη
- - - Βιβλία με θρησκευτικό περιεχόμενο
- - - - Λειτουργικά κείμενα,βίοι αγίων και παρακλητικοί κανόνες
- - - - Αντιαιρετικά Βιβλία
- - - - Bιβλία Πατερικής σοφίας
- - - Iστορικά βιβλία
- - - Βιβλια για τον αρχαίο Ελληνικό κοσμο
- - - - Αρχαία Ελληνική γραμματεία
- - - Βιβλία για την Ελληνική γλώσσα
- - - Διάφορα