ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

1
Του Άγγελου Σακκέτου

Ποια είναι ακριβώς τα χειρόγραφα που φυλάσσονται στην μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους, το λεγόμενο «Κάστρον της Ορθοδοξίας» ή το αποκαλούμενον «Περιβόλι της Παναγιάς»!. Διαβάστε τι αποκαλύπτουμε στον δεύτερο τόμο του βιβλίου μας: «Πού βρίσκονται τα αρχαία ελληνικά χειρόγραφα»!..

Επειδή στον πρώτο τόμο του βιβλίου μας πολλοί ήσαν εκείνοι οι οποίοι επιθυμούσαν να διαβάσουν έναν διεξοδικότερο κατάλογο με τα χειρόγραφα που φυλάσσονται στο Άγιον Όρος, ώστε να πιστοποιήσουμε - ει δυνατόν- τα λεγόμενά μας, δεν διστάσαμε να υποστούμε την βάσανον μιας μεγαλυτέρας ερεύνης προς απόδειξιν του λόγου του αληθούς.
Αυτός και ο λόγος που με το παρόν άρθρο μας φροντίσαμε να τεκμηριώσουμε τις απόψεις μας για τα χιλιάδες αρχαία ελληνικά και βυζαντινά χειρόγραφα που βρίσκονται σήμερα στο «Κάστρον της Ορθοδοξίας» ή σ' αυτό που όλοι αποκαλούν «Περιβόλι της Παναγιάς» και τα οποία έχουν ως εξής:

Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΤΟΥ
Η βιβλιοθήκη του Πρωτάτου, στεγαζομένη εις τον τελευταίον όροφον του πύργου, περιέχει 117 χειρόγραφους κώδικες, εκ των οποίων οι 47 είναι περγαμηνοί, και ικανόν αριθμόν εντύπων βιβλίων. Εκ των κωδίκων οι 81 περιγράφονται υπό Σπ. Λάμπρου (Κατάλογος, τ. Α' 1885, σ. 1 -10), οι δε λοιποί υπό των Λ. Πολίτου και Μ. Μανούσακα («Ελληνικά», τ. ΚΓ' 1970, σ. 11 - 37). Επίσης εντός του αρχειοφυλακίου του Πρωτάτου φυλάσσεται το πρώτον Τυπικόν του Αγίου Όρους γραμμένον επί αιγείου δέρματος, ένεκα του οποίου ονομάζεται «Τράγος», και φέρον την ιδιόχειρον υπογραφήν του Ιωάννου Τσιμισκή.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ
Πλουσιότατη είναι η γνωστή βιβλιοθήκη της Μονής Διονυσίου, η ποία, στεγαζομένη εντός ωραίας και ασφαλούς αιθούσης επί της προσφάτως ανοικοδομηθείσης νέας πτέρυγος της μονής, είναι εκ των καλυτέρων οργανωμένων βιβλιοθηκών του Αγίου Όρους. Περιέχει 804 χειρόγραφους κώδικες, εκ των οποίων 125 είναι περγαμηνοί, εξ ων οι τρεις παλίμψηστοι, 641 χαρτώοι, 11 βομβύκινοι, και 27 ειλητάρια, 22 επί περγαμηνής και 5 χαρτώα.
Την πλειονότητα των χειρογράφων τούτων αποτελούν τα θεολογικού και λειτουργικού περιεχομένου, ήτοι ευαγγέλια, πραξαπόστολοι, μαρτυρολόγια, πατερικά έργα (λόγοι, ομιλίαι, ασκητικά και νηπτικά), λειτουργίαι, χειρόγραφα εκκλησιαστικής μουσικής, αλλ' υπάρχουν προς τούτοις και έργα κλασσικών συγγραφέων. 'Εξ όλων αυτών 58 κώδικες και ειλητάρια είναι ιστορημένα με μικρογραφίες και πλουσίως κοσμημένα επίτιτλα και αρχικά γράμματα.

Οι 586 των κωδίκων τούτων περιέχονται εις τους καταλόγους τον Σπ. Λάμπρου (Κατάλογος, τ. Α' 1885, σ. 319 - 436), οι δε λοιποί εις κατάλογον καταρτισθέντα υπό Ευθυμίου μοναχού Διονυσιάτου (ΕΕΒΣ, τ. ΚΖ' 1957, σ. 233 - 271).
Νεώτερα, περί τα 100, χειρόγραφα υπάρχουν εις το διακονικόν του καθολικού, σπαράγματα δε πολλών περγαμηνών και χαρτώων κωδίκων εντός φακέλων εις την βιβλιοθήκην της μονής.

Πλην τον τμήματος των χειρογράφων, η εν λόγω βιβλιοθήκη διαθέτει και μέγαν αριθμόν εντύπων βιβλίων, περίπου 3.500, μεταξύ των οποίων λίαν αξιόλογα αρχέτυπα και παλαίτυπα, και σπανίας εκδόσεις της Αγίας Γραφής, εκκλησιαστικών και κλασσικών συγγραφέων, ως και διαφόρων λεξικών τον 16ου αιώνος.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ
Η βιβλιοθήκη της μονής στεγάζεται εις τον τελευταίον όροφον της βορειοδυτικής πτέρυγος εις ασφαλή αίθουσαν. Περιέχει 662 χειρόγραφους κώδικες, εκ των οποίων οι 100 είναι περγαμηνοί. Εκ τούτων οι 461 κώδικες περιγράφονται υπό του Σπ. Λάμπρου (Κατάλογος, τ. Α' 1885, σ. 270 - 310), οι δε λοιποί υπό του Λ. Πολίτου (Συμπληρωματικοί κατάλογοι χειρογράφων Αγίου Όρους, Α' Χειρόγραφα Μονής Κουτλουμουσίου, «Ελληνικά», τ. ΚΑ' 1968, σ. 109 - 148 και τ. KB' 1969, σ. 74 - 105). Επίσης περιλαμβάνει πολλά και αξιόλογα έγγραφα, εκ των οποίων σημαντικός αριθμός εξεδόθη ήδη, και περί τας 3.500 εντύπων βιβλίων.

Εις την μονήν υπάγεται η παρά τας Καρυάς ιδιόρρυθμος σκήτη του Αγίου Παντελεήμονος ιδρυθείσα το έτος 1780 υπό τινος ιερομόναχου Χαραλάμπους και αριθμούσα σήμερον είκοσι τρεις καλύβας. Διαθέτει βιβλιοθήκην η οποία περιλαμβάνει 38 χειρόγραφους κώδικες και 350 έντυπα βιβλία. Κατάλογον των 38 τούτων κωδίκων συνέταξαν οι Λ. Πολίτης και Μ. Κατραμάδος (Κατάλογος χειρογράφων σκήτης Αγίου Παντελεήμονος, («Ελληνικά» τ. Κ' 1967, σ. 349 - 386). Το κυριακόν δε ταύτης, πενιχρόν και άνευ τοιχογραφιών, εκτίσθη πιθανώς το έτος 1790.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ

Η βιβλιοθήκη της μονής ευρίσκεται άνωθεν του νάρθηκος του καθολικού. Περιλαμβάνει 409 χειρόγραφους κώδικες, εκ των οποίων 20 είναι περγαμηνοί, 1 βομβύκινος και οι λοιποί χαρτώοι. 'Εκ τούτων έχουν καταγραφεί υπό του Σπ. Λάμπρου οι 341 κώδικες (Κατάλογος, τ. Α' 1885, σ. 200-232), των δε λοιπών η καταγραφή υπάρχει εις χειρόγραφον κατάλογον της μονής. Ολίγοι εξ αυτών είναι ιστορημένοι. Εκ των χαρτώων κωδίκων οι 83 περιέχουν εκκλησιαστικήν μουσικήν και κυρίως συνθέσεις του Πέτρου Γλυκέως του Μπερεκέτου. Επίσης η βιβλιοθήκη αριθμεί περί τους 4.000 τόμους εντύπων βιβλίων!

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
Η βιβλιοθήκη της μονής Γρηγορίου κατόπιν της μεγάλης πυρκαϊάς και εν συνεχεία λόγω της δηώσεως αυτής κατά τους αγώνας του 1821 είναι μεν σχετικώς πτωχή, αλλά καλώς ταξινομημένη και οργανωμένη. Στεγαζομένη εντός θολοδμήτου μικρού διαμερίσματος κάτωθι της τραπέζης επί της νοτιοδυτικής πτέρυγος της μονής, αριθμεί εν συνόλω 297 χειρόγραφα, ήτοι 11 εκ περγαμηνής και τα υπόλοιπα χαρτώα, ποικίλου περιεχομένου. Δέον να σημειωθή ιδιαιτέρως ενταύθα το μοναδικόν εις τον κόσμον χειρόγραφον του «Ποιμένος του Ερμά») (φύλλα εξ), του οποίον τα τρία εκ των αρχικών εννέα φύλλων, αφαιρεθέντα υπό του αρχαιοκαπήλου Σιμωνίδου, ευρίσκονται εις την Λειψίαν.

Εκ των ως άνω κωδίκων οι 161 περιέχονται εις τους καταλόγους του Σπ. Λάμπρου (Κατάλογος, τ. Α' 1885, σ. 43 - 59 και τ. Β' 1890, σ. 470 - 471), οι δε λοιποί εις χειρόγραφον κατάλογον της μονής λίαν επιμελημένον, συνταχθέντα υπό του μοναχού Βαρλαάμ Γρηγοριάτου και του καθηγουμένου Βησσαρίωνος Γρηγοριάτου, του οποίου ήδη έχει ετοιμαστεί μία έκδοσις. Πλην των χειρογράφων τούτων σώζονται πολλά αξιόλογα έγγραφα, ως σιγίλια, κηρόβουλλα, φερμάνια κ.ά., αρχαιότερα δε τούτων είναι ένα τουρκικόν σουρέτιον του έτους 1429 και ένας τουρκικός βακουφναμές του 1561. Επίσης η εν λόγω βιβλιοθήκη περιλαμβάνει περί τας 4.500 εντύπων βιβλίων, μεταξύ των οποίων αξιόλογα αρχέτυπα και παλαίτυπα.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΙΒΗΡΩΝ
Ή εν λόγω βιβλιοθήκη περιέχει υπέρ τας 2.000 χειρογράφων κωδίκων παντοειδούς περιεχομένου και περίπου 15 λειτουργικά ειλητάρια. 'Εκ των κωδίκων οι 123 είναι περγαμηνοί, οι δε λοιποί βομβύκινοι (23) και χαρτώοι. Οι 1.386 περιγράφονται υπό του Σπυρίδωνος Λάμπρου (Κατάλογος II, 1900, σ. 1-279). Πολλοί κώδικες είναι ιστορημένοι, κυρίως Τετραευάγγελα, Ευαγγελιστάρια, Λόγοι Πατέρων και Λειτουργίαι. Εκ τούτων αναφέρονται τριάντα τρεις (33), ενώ υπάρχουν περί τα 100 χειρόγραφα επί περγαμηνής εις γεωργιανήν γλώσσαν.
Πλην του τμήματος των χειρογράφων η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει σπουδαία αρχέτυπα και παλαίτυπα ως και υπέρ τας 15.000 εντύπων βιβλίων!
Προς τούτοις φυλάσσονται εις την Μονήν πολύτιμα πατριαρχικά και αυτοκρατοτορικά έγγραφα, ως είναι, τα χρυσόβουλλα των αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογέννητου (των ετών 946 και 958), του Ρωμανού Β΄ (960), του Βασιλείου Β΄ (980) κ.α..

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΖΩΓΡΑΦΟΥ
Πλούσιο είναι το αρχείο της Μονής αυτής σε έγγραφα, επίσημα και ανεπίσημα, κι ανάμεσά τους περιλαμβάνονται έγγραφα αυτοκρατόρων του Βυζαντίου και ηγεμόνων της Βουλγαρίας και της Μολδαβίας.
Η βιβλιοθήκη, που στεγάζεται στον πύργο της, πλην 10.000 εντύπων βιβλίων, περιλαμβάνει 167 ελληνικούς χειρόγραφους κώδικες και 380 σλαβικούς. Ανάμεσα στα σλαβικά χειρόγραφα εκτιμάται ιδιαιτέρως το αυτόγραφο της Ιστορίας του Βουλγαρικού ΄Έθνους του μοναχού Παϊδιού, που υπεξαίρεσαν οι Βούλγαροι προ ετών και κατόπιν δικαστικών και διπλωματικών περιπετειών της Ελλάδος προς την Βουλγαρία, τελικώς οι Βούλγαροι μας επέστρεψαν το χειρόγραφο αυτό (οίδε σχετικό άρθρο στο βιβλίο αυτό).
Τους ελληνικούς κώδικες έχει μερικώς περιγράψει ο Απ. Λάμπρος (Κατάλογος Α ', σ. 31-35) και τους σλαβικούς ο Ιλίνσκι παλαιότερα και επιστημονικοί συνεργάτες της Ακαδημίας της Σόφιας πρόσφατα (Χρ. Κόντωφ κ.ά.) σε συνεργασία με το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΣΤΑΥΡΟΝΙΚΗΤΑ
Σε ισόγειο διαμέρισμα, παραπλεύρως στο καθολικό, στεγάζεται ή βιβλιοθήκη της Μονής, που περιλαμβάνει 181 κώδικες, από τους οποίους 53 είναι περγαμηνοί, όπως και 4 ειλητάρια.
Συγκρινόμενοι αυτοί οι κώδικες με τους αριθμούς που έδινε ο Curzon λίγο πριν από τα μέσα του περασμένου αιώνα -800 και 200 αντίστοιχα- είναι πολύ λίγοι. Προφανώς οι φοβερές πυρκαϊές που ξέσπασαν αργότερα και οι υπεξαιρέσεις συνετέλεσαν στην απώλεια πολλών βιβλίων.
Οι κώδικες έχουν περιγραφεί από τον Σπυρίδωνα Λάμπρο (Κατάλογος Α ', σ. 75-90) και συμπληρωματικά από τον Μ. Μανούσακα (Συμπληρωματικός Κατάλογος Σταυρονικήτα, 1953).
Αξίζει εδώ να σημειωθεί, ότι ο κώδικας 43, Τετραευάγγελο του 10ου αιώνα, περιλαμβάνει μικρογραφίες των τεσσάρων Ευαγγελιστών ως αρχαίων φιλοσόφων δίπλα σε κλασικά κτίρια!..
Ένα Ψαλτήριο του 12ου αιώνα (κώδι¬κας 46), γραμμένο με χρυσά γράμματα και πλούσια διακοσμημένο με αρχικά και επίτιτλα, αποτελεί έξοχο καλλιτεχνικό κειμήλιο.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ

Η βιβλιοθήκη, που στεγάζεται σε ασφαλές διαμέρισμα της νοτιοδυτικής πλευράς του οικοδομικού συγκροτήματος, εκτός από έντυπα βιβλία, γύρω στα 4.000, και σημαντικόν αριθμό αρχαίων και νεότερων εγγράφων, περιλαμβάνει επίσης 204 γνωστούς χειρόγραφους κώδικες, από τους οποίους οι 8 είναι σε περγαμηνή και οι 2 ειλητάρια.
Από τους κώδικες, 163 έχουν περιγραφεί από τον Σπ. Λάμπρο (Κατάλογος Α ', σ. 60-74) και οι υπόλοιποι 41 συνοπτικά από τον Μ. Μανούσακα. Υπάρχουν όμως ακόμη μερικοί ακατάγραφοι.
Ένα θαυμάσιο Ευαγγέλιο, δώρο του Αλεξίου Α ' Κομνηνού, κι ένα Τετραευάγγελο του 9ου αιώνα αφαιρέθηκαν το 1837 από τον Άγγλο περιηγητή Curzon, κατόπιν δήθεν αγοράς, όπως ισχυρίσθηκε ο ίδιος.
Η Μονή διαθέτει ένα αξιόλογο εξάρτημα, την Σκήτη του Ευαγγελισμού, που βρίσκεται ανατολικά από αυτήν σε απόσταση μιας περίπου ώρας. Μπορεί κανείς να μεταβεί εκεί δια μέσου της Μονής Αγίου Παντελεήμονος, απ' όπου ο δρόμος είναι ομαλότερος και συντομότερος.
Η σκήτη, συγκροτημένη το 1766 από τον ιερομόναχο Σίλβεστρο και τους γέροντες Εφραίμ και Αγάπιο, αποτελείται από 20 περίπου καλύβες, από τις οποίες μερικές είναι σήμερα ακατοίκητες.
Ο κυριακός ναός της σκήτης οικοδομήθηκε το ίδιο έτος με την ίδρυσή της, αλλά ο αρχικός της νάρθηκας κατεδαφίσθηκε αργότερα και αντικαταστάθηκε από νέο. Η βιβλιοθήκη της περιέχει ελάχιστα χειρόγραφα και 500 περίπου παλαιά βιβλία. Το κελί πού διαθέτει η Μονή στις Καρυές, αφιερωμένο στον Άγιο Ανδρέα, χρησιμοποιείται ως αντιπροσωπείο.
http://www.agioritikovima.gr/agio-oros- ... m=facebook
<<ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΔΕΝ ΣΚΕΠΑΖΕΙ ΟΥΔΕΝ ΑΠΟ ΣΟΥ ΚΑΙ Η ΝΥΞ ΛΑΜΠΕΙ ΩΣ Η ΗΜΕΡΑ ΕΙΣ ΣΕ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΩΣ ΤΟ ΦΩΣ>>

Re: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

2

Τά Μοναστήρια ὡς θησαυροφυλάκια τῆς Ἱερᾶς Παράδοσης. Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης


Τά Μοναστήρια ὡς θησαυροφυλάκια τῆς Ἱερᾶς Παράδοσης


Μέσα στήν γενική ἐκκλησιαστική κατάπτωση ἀνά τούς αἰῶνες, τά Μοναστήρια διαφύλαξαν μέ ἀκρίβεια τήν Ἱερά Ὀρθόδοξη Παράδοση, τῆς Ὁποίας κύριος ἄξονας εἶναι τά τρία στάδια τῆς πνευματικῆς ζωῆς: ἡ κάθαρση, ὁ φωτισμός καί ἡ θέωση τοῦ ἀνθρώπου.
«Ἡ διάσωση τῆς ἀποστολικῆς θεραπευτικῆς ἀγωγῆς στήν μεταποστολική ἐποχή μέχρι τήν ἐμφάνισιν τῆς Φραγκοσύνης καί τῆς Τσαρικῆς καί Νεοελληνικῆς Ὀρθοδοξίας ἐπετελέσθη μέ τήν συγκέντρωση τῆς ἀποστολικῆς αὐτῆς παραδόσεως στόν μοναχισμό.
Ἡ θεραπευτική δηλαδή ἀγωγή τοῦ φωτισμοῦ καί τῆς θεώσεως μεταφέρθηκε ἀπό τήν κοσμική Ἐνορία, ὅπου ἐξασθένισε, στήν μοναστική Ἐνορία.
Συγχρόνως, οἱ Μητροπόλεις καί οἱ ἐπισκοπές ἔγιναν Μοναστήρια. Γι’ αὐτό ἡ Ἁγία Σοφία λεγόταν καί στήν λαϊκή Παράδοση «τό Μέγα Μοναστήρι».
Ὁ μοναχισμός ἔγινε εἶδος ἰατρικῆς σχολῆς, ὅπου σπούδαζαν τήν ἀποστολική θεραπευτική οἱ ὑποψήφιοι Ἐπίσκοποι.
Παράλληλα, τό ἔργο κάθε κοσμικῆς Ἐνορίας ἦταν νά μιμηθεῖ τήν μοναστική Ἐνορία κατά δύναμιν. Τοῦτο, διότι ὁ φωτισμός καί ἡ θέωση εἶναι ἀπαραίτητα γιά τήν θεραπεία ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ἐφ' ὅσον ὅλοι ἔχουν σκοτισμένο τόν νοῦ τους.
Ἐξ ἐπόψεως δογματικῆς, οὐδεμία διαφορά ὑπάρχει μεταξύ κοσμικῆς καί μοναχικῆς Ἐνορίας ὅσον ἀφορᾶ στά προσφερόμενα Μυστήρια καί στήν ἀνάγκη θεραπείας. Ἡ διαφορά ἔγκειται στό ποσοστό καί στήν ποιότητα τῆς ἐπιτυχίας τῆς θεραπείας»1.
Στόν ὀρθόδοξο μοναχισμό, γενικότερα, διαφυλάχθηκε ἀνά τούς αἰῶνες, ἡ Ἱερά Ὀρθόδοξη Παράδοση ἡ ὁποία βιούμενη ἀποκαθιστᾶ τήν ἀνθρώπινη προσωπικότητα στήν κατάσταση τῆς πνευματικῆς ὑγείας. Στά ὀρθόδοξα Μοναστήρια διατηρήθηκε ὡς διαρκές ζητούμενο καί κύριος στόχος τῆς χριστιανικῆς ζωῆς ἡ διαρκής-ἀδιάλειπτη προσευχή καί ἡ διά βίου μετάνοια.
Ἐπίσης ἡ συνεχής κοινή λατρεία καί ἡ συνεπής μυστηριακή ζωή διαφυλάχθηκε ὡς κύριο καί ἀπαραίτητο συστατικό τῆς κατά Χριστόν ζωῆς καί πνευματικῆς ὠρίμανσης. Οἱ μοναχοί, ἔχοντας ὡς ὁδηγό ζωῆς τίς Κυριακές ἐντολές, μιμήθηκαν τήν ζωή τῶν πρώτων χριστιανῶν τῆς Ἱεροσολυμιτικῆς Ἐνορίας καί τήν διαφύλαξαν ὥς σήμερα.
Μᾶς τήν παραδίδουν δέ ὡς Ἱερά Παράδοση καί τίμια Παρακαταθήκη τήν Ὁποία καλούμεθα νά τήν διαφυλάξουμε βιώνοντάς της εἴτε ζοῦμε στήν ἔρημο εἴτε στόν κόσμο.

1 Πρωτοπρ. Ρωμανίδου Ἰωάννου, Πρόλογος στό : Ρωμαῖοι ἤ Ρωμηοί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ἔργα, Ὑπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων, τριάς Α΄, τόμος πρῶτος, Ἐκδόσεις: Π.Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 31.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο:«Τά ἀσκητικά τῆς Ἐνορίας» (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου) πού σύν Θεῶ θά ἐκδοθεῖ σύντομα
http://anavaseis.blogspot.gr/
<<ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΔΕΝ ΣΚΕΠΑΖΕΙ ΟΥΔΕΝ ΑΠΟ ΣΟΥ ΚΑΙ Η ΝΥΞ ΛΑΜΠΕΙ ΩΣ Η ΗΜΕΡΑ ΕΙΣ ΣΕ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΩΣ ΤΟ ΦΩΣ>>

Re: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

3
ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

ΕΝΑΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΑΘΩΝΑ
Εικόνα
Γράφει ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com)



Σε μια εποχή που η τυπογραφία άνηκε ακόμη στο μακρινό μέλλον, τα χειρόγραφα αποτελούσαν το μοναδικό τρόπο για να διασωθούν οι αρχαίες γνώσεις στο διηνεκές. Στο Μεσαίωνα, μια εποχή σκοταδισμού και θρησκευτικού φανατισμού, ορισμένα μοναστήρια λειτούργησαν –σε πείσμα της κατεστημένης θεοκρατικής αντίληψης– και ως «κιβωτοί γνώσεων» διαφυλάσσοντας τα αρχαία κείμενα με τη μορφή χειρογράφων. Τα χειρόγραφα αυτά αντιγράφονταν από μοναχούς μέσα στο ημίφως των μοναστηριακών εργαστηρίων, στα περίφημα καλλιγραφεία. Τα περισσότερα αρχαιοελληνικά κείμενα που διασώθηκαν ως τις μέρες μας, είναι αποτέλεσμα των ακατάπαυστων αντιγραφών, που γίνονταν σ’ αυτά τα εργαστήρια από ορισμένους γενναίους μοναχούς. Μοναχούς που έβαζαν σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή τους προκειμένου να διαφυλάξουν τις αρχαίες γνώσεις, που για κάποιους φανατικούς χριστιανούς θεωρούνταν «αιρετικές». Κι όμως, αυτές οι «αιρετικές» γνώσεις ήταν εκείνες που οδήγησαν στην αναγέννηση του Δυτικού πολιτισμού…
Εικόνα
Ακόμη και στα σκοτεινά χρόνια του Μεσαίωνα, σε μια εποχή που κυριαρχούσε η αγραμματοσύνη, οι αγιορείτες μοναχοί έδιναν έμφαση στο γραπτό λόγο, θεωρώντας ότι συμβάλει στην πνευματική αναβάθμιση των ανθρώπων. Γι’ αυτό και έγραφαν, αντέγραφαν και διαφύλατταν χιλιάδες χειρόγραφα, όχι μόνο θεολογικού ή λειτουργικού χαρακτήρα, αλλά και «κοσμικών γνώσεων», οι οποίες κληροδοτήθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες σοφούς. Τα χειρόγραφα αυτά, πέρα από το περιεχόμενο τους, ήταν και διακοσμημένα με καλλιγραφίες, πράγμα που τα καθιστούσε αληθινά μνημεία τέχνης. Παρά τις καταστροφές και τις αφαιμάξεις που υπέστησαν, οι βιβλιοθήκες των μοναστηριών του Άθω κρύβουν έναν πραγματικό θησαυρό αρχαιοελληνικών γνώσεων. Σήμερα, στις μοναστηριακές βιβλιοθήκες του Αγίου Όρους φυλάσσονται περίπου 20.000 πολύτιμα χειρόγραφα, που περιμένουν υπομονετικά τους ειδικούς για να τα μελετήσουν…
Εικόνα
ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΟΙ-ΜΟΝΑΧΟΙ ΤΟΥ ΑΘΩΝΑ

Η χερσόνησος του Άθω άρχισε να αναδύεται ως μοναστικό κέντρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας προς τα τέλη του 10ου μ.Χ. αιώνα, όταν κατέφθασε εκεί κρυφά ο μοναχός Αθανάσιος, ο οποίος ίδρυσε στο νοτιοανατολικό άκρο της χερσονήσου τη μονή Μεγίστης Λαύρας(963μ.Χ.). Ο Αθανάσιος, ο ιδρυτής του αγιορείτικου κοινοβιακού μοναχισμού, ήταν προσωπικός φίλος του Ιωάννη Τσιμισκή καθώς και διακεκριμένος καλλιγράφος και ταχυγράφος. Επέλεξε τη χερσόνησο του Άθω ως τόπο μοναστικής ζωής εξ αιτίας της απαράμιλλης φυσικής της ομορφιάς, της φυσικής της προστασίας από τις εχθρικές επιδρομές, του γεγονότος ότι ήταν ουσιαστικά ακατοίκητη από ανθρώπους, καθώς και εξ’ αιτίας της γεωγραφικής της εγγύτητας με τη συμβασιλεύουσα πόλη της αυτοκρατορίας, τη Θεσσαλονίκη. Εξαιτίας αυτών των πλεονεκτημάτων ο Άθως εξελίχθηκε σύντομα στο σημαντικότερο μοναστηριακό κέντρο του ορθόδοξου χριστιανισμού, με πολυάριθμα μοναστήρια και χιλιάδες μοναχούς.

Ο Αθανάσιος ο Αθωνίτης ήταν ένας άνθρωπος ασκητικός, που όμως αγαπούσε υπερβολικά τα βιβλία. Όταν από την Κωνσταντινούπολη κατέφθασε στον Άθω, εκτός από το καλογερικό του κουκούλι κουβάλησε μαζί του και δύο βιβλία. Αυτή η αγάπη του για τα βιβλία τον οδήγησε να ιδρύσει στην νεοσύστατη ακόμη Μεγίστη Λαύρα ένα εργαστήριο αντιγραφής χειρογράφων (Scriptorium) και μια οργανωμένη βιβλιοθήκη. Όρισε μάλιστα υπεύθυνο για το εργαστήριο τον πρωτοκαλλίγραφο Ιωάννη και βιβλιοφύλακα τον μοναχό Μιχαήλ.

Το παράδειγμα του μιμήθηκαν και οι κτήτορες των άλλων μοναστηριών (Βατοπαιδίου 985μ.Χ. και Ιβήρων 980μ.χ.), που φρόντισαν προσωπικά για την παραγωγή, την αντιγραφή και τη διαφύλαξη βιβλίων, με περιεχόμενο όχι μόνον θεολογικό και λειτουργικό αλλά και «κοσμικών γνώσεων», δηλαδή φιλοσοφικό, ιατρικό, νομικό, μουσικό κι εκπαιδευτικό.

Πολλοί μοναχοί έμειναν γνωστοί και ως γραφείς χειρόγραφων κωδίκων με πλούσια δράση και παραγωγή (Αθανάσιος ο Αθωνίτης, Ιωάννης Λαυριώτης, Ευθύμιος ο Ιβηρ, Διονύσιος Στουδίτης, Νείλος ο Μυροβλήτης, Ιωάννης ο Κουκουζέλης κ.α.). Συνολικά μνημονεύονται πάνω από 40 επώνυμοι βυζαντινοί καλλίγραφοι-μοναχοί, που συνέγραψαν χειρόγραφα στις αγιορείτικες μονές.


ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΚΑΙ SCRIPTORIUM

Το σίγουρο είναι πως οι μοναχοί του Αγίου Όρους δεν περιφρονούσαν τα βιβλία. Μόλις ιδρύονταν ένα μοναστήρι μια από τις πρώτες ενέργειες των κτητόρων του ήταν η δημιουργία μιας βιβλιοθήκης, που αποσκοπούσε στην κάλυψη των πνευματικών αναγκών των μοναχών και πρωτίστως στην κάλυψη των λειτουργικών αναγκών της μοναστικής αδελφότητας. Ο ηγούμενος όριζε πάντα έναν βιβλιοθηκάριο, υπεύθυνο για τη διαφύλαξη και συντήρηση των χειρογράφων. Μια βιβλιοθήκη άρχιζε πάντα την πορεία της μ’ ένα πυρήνα βιβλίων, που αφιέρωνε σε αυτήν ο ιδρυτής της. Ως χώρος για τη διαφύλαξη των πολύτιμων χειρογράφων επιλέγονταν κατά παράδοση το υπερώο, πάνω από τον εξωνάρθηκα του καθολικού (π.χ. στη Μονή Εσφιγμένου). Σε άλλες ωστόσο περιπτώσεις, όταν ο χώρος του υπερώου δεν επαρκούσε, χρησιμοποιούνταν και ορισμένα απομονωμένα και πυρασφαλή κτίσματα, όπως στην περίπτωση της Μεγίστης Λαύρας.

Προτού ωστόσο τα χειρόγραφα τοποθετηθούν στη βιβλιοθήκη σημειώνονταν συνήθως πάνω τους η χαρακτηριστική κτητορική επιγραφή, που καταριόταν τον επίδοξο καταστροφέα τους: «Αυτή η βίβλος υπάρχει της θειας και ιεράς μονής… και όποιος την αφαιρέση να έχει τας άρας των τριακοσίων δέκα οκτώ…». Για προστατευτικούς πάλι λόγους, γράφτηκαν ανά τους αιώνες πάνω στα ίδια βιβλία, απαγορευτικές φράσεις όπως: «Μηδείς τεμνέτω τα φύλλα..» ή «Μηδείς αποξενώση την Βίβλο ταύτην…».
Εικόνα
Μια βιβλιοθήκη φιλοδοξούσε πάντα να περιλάβει όσο το δυνατόν περισσότερες γνώσεις, όχι μόνον θεολογικού αλλά και κοσμικού περιεχομένου. Βασικές πηγές εμπλουτισμού μιας μοναστηριακής βιβλιοθήκης υπήρξαν η παραγωγή χειρογράφων στο ίδιο το μοναστήρι, η αγορά και η παραγγελία βιβλίων για την κάλυψη μιας συγκεκριμένης ανάγκης ή έλλειψης και βεβαίως οι μεγάλες και εντυπωσιακές δωρεές αυτοκρατόρων, ηγεμόνων, πατριαρχών, αρχιερέων, μοναχών αλλά και ιδιωτών, που χάριζαν τις προσωπικές τους συλλογές (τον 16ο αιώνα ο καθηγητής της πατριαρχικής σχολής Θεοφάνης Ε. Νοταράς, χάρισε όλα του τα βιβλία στην Ι. Μ. Ιβήρων). Κατά κανόνα κάθε μοναστήρι κληρονομούσε και την προσωπική βιβλιοθήκη των μοναχών του. Ωστόσο, αρκετά χειρόγραφα προέρχονταν από παραγγελίες. Χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο σημείωμα για ένα χειρόγραφο, που παραγγέλθηκε με έξοδα μιας μονής: «Το παρόν Ωρολόγιον εγράφη παρά του οικτρού και αμαρτωλού Κύριλλου του Ναυπάκτιου δια συνδρομής και εξόδου της σεβάσμιας μονής…».

Στις περισσότερες μονές του Αγίου Όρους υπήρχαν λοιπόν συγκροτημένες συλλογές χειρογράφων και λειτουργούσαν βιβλιογραφικά εργαστήρια, όπου οι μοναχοί-γραφείς αντέγραφαν τα πρωτότυπα όχι αυθαίρετα αλλά βάσει αυστηρών κανόνων, που τους ακολουθούσαν πιστά. Τα ελληνικά χειρόγραφα γράφονταν μέχρι τον 9ο αιώνα σε μεγαλογράμματη γραφή, δηλαδή με κεφαλαία. Από τον 9ο αιώνα όμως και μετά επικρατεί σταδιακά η μικρογράμματη γραφή και όλα τα χειρόγραφα των προηγούμενων εποχών «μεταχαρακτηρίζονται» κατά τη διάρκεια της αντιγραφής τους.

Από την ίδρυση των πρώτων Scriptorium στις μονές υπήρχε μια σχετικά αξιόλογη παραγωγή χειρογράφων, ενώ η ακμή της βιβλιογραφικής δραστηριότητας εντοπίζεται τον 14ο και τον 15ο αιώνα. Η παραγωγή χειρογράφων συνεχίστηκε και μετά την ανακάλυψη της τυπογραφίας (άλλωστε το πρώτο τυπογραφείο στον ελλαδικό χώρο λειτούργησε το 1759 στη Μεγίστη Λαύρα) φθάνοντας στο σημείο να μιλάμε τον 17ο αιώνα για πραγματική άνθηση, με την εμφάνιση μιας ιδιότυπης μορφής γραφής, την «Ξηροποτάμινην γραφήν» ,που είναι γνωστή και ως «αγιορείτικη».
Εικόνα
Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ

Τα χειρόγραφα, που βρίσκονται σήμερα στις μοναστηριακές βιβλιοθήκες του Αγίου Όρους υπολογίζονται επίσημα στις 15.000 ή, σύμφωνα με άλλους υπολογισμούς ξεπερνούν τις 20.000. Αυτά μπορούν να ταξινομηθούν με κριτήρια μορφολογικά, γλωσσολογικά αλλά κυρίως με βάση το περιεχόμενο τους. Με βάσει τη μορφή τους τα χειρόγραφα διακρίνονται σε ειλητάρια ή κοντάκια (ονομάζονται έτσι επειδή τυλίγονται γύρω από κοντό ξύλο) και σε κώδικες (βιβλία) διαφόρων σχημάτων. Πρέπει να σημειωθεί πως από τον 2ο και 3ο μ.Χ. αιώνα, τα βιβλία με δεμένες σελίδες (κώδιξ, λατινικά codex) άρχισαν να αντικαθιστούν τον παραδοσιακό κύλινδρο από πάπυρο. Ήταν μια ανθεκτική και εύκολη στη χρήση γραφική ύλη, τόσο για το κείμενο όσο και για την εικονογράφηση τους. Σύντομα οι κώδικες έγιναν η κυρίαρχη μορφή των χειρογράφων. Οι περισσότεροι κώδικες έχουν καλλιτεχνικές βιβλιοδεσίες και διακοσμημένα καλύμματα με βαρύτιμα επιθήματα, σκαλιστά μέταλλα και ημιπολύτιμους λίθους. Όσον αφορά το βιβλιακό υλικό με το οποίο είναι κατασκευασμένα διακρίνονται σε περγαμηνά (από δέρμα ζώου), χαρτώα και βομβύκινα (από βαμβάκι).

Από γλωσσική άποψη χωρίζονται σε ελληνικά (90% επί του συνόλου) και ξενόγλωσσα. Τα ξενόγλωσσα, που αποτελούν περίπου το ένα δέκατο, περιλαμβάνουν σλάβικα, λατινικά, ρουμάνικα και γεωργιανά χειρόγραφα, και χρησιμοποιούνταν από τους ξενόγλωσσους ορθόδοξους μοναχούς που παροικούν στο Άγιον Όρος κατά την τελευταία χιλιετηρίδα. Τα περισσότερα από αυτά δεν είναι παρά μεταφράσεις από τα ελληνικά θεολογικών και λειτουργικών κειμένων.

Τέλος, όσον αφορά την αρχαιότητα τους, το αρχαιότερο χειρόγραφο του Αγίου Όρους είναι ένα περγαμηνό σπάραγμα λατινικής γραφής του 4ου μ.Χ. αιώνα και οκτώ φύλλα του Ευθαλιανού Κώδικα (6ος μ.Χ. αιώνας), με αποσπάσματα από τις επιστολές του Αποστόλου Παύλου προς Γαλάτες και Κορινθίους.
Εικόνα
ΤΑ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ

Σχετικά με το περιεχόμενο τους, τα αγιορείτικα χειρόγραφα διακρίνονται σε αυτά που διασώζουν κείμενα αρχαίων κλασσικών συγγραφέων ή γενικότερα κοσμικών γνώσεων π.χ. αστρολογίας, βοτανικής, γεωγραφίας, ιατρικά, νομικά –και σε εκείνα που περιέχουν κείμενα χριστιανικού και λειτουργικού περιεχομένου. Τα δεύτερα αποτελούν φυσικά και τη συντριπτική πλειοψηφία, επειδή όχι μόνον χρησιμοποιούνταν συχνά από τους μοναχούς αλλά κυρίως γιατί το βυζάντιο ήταν θεοκρατικής δομής. Άλλωστε, κατά τη σκοταδιστική περίοδο του βυζαντινού μεσαίωνα, οι αρχαίες γνώσεις και ιδιαίτερα οι «ελληνικές» θεωρούνταν ως ένα βαθμό «αιρετικές», συνεπώς επικίνδυνες για το χριστιανικό δόγμα. Πέρα από αυτό όμως, οποιοδήποτε είδος κοσμικής γνώσης, θεωρούνταν από τους μοναχούς δευτερευούσης σημασίας σε σχέση με τη θεολογία. Παρόλα αυτά όμως υπήρχαν και μοναχοί, που με θάρρος και αποφασιστικότητα διακινδύνευαν ακόμη και τη ζωή τους προκειμένου να διαφυλάξουν τις αρχαίες γνώσεις και σ’ αυτούς ίσως οφείλεται ως ένα σημείο και η αναγέννηση της Δύσης από το μεσαιωνικό σκοταδισμό. Έτσι, αν σήμερα μπορούμε ν’ απολαύσουμε Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Όμηρο, Θουκυδίδη κι ένα σωρό άλλους αρχαίους συγγραφείς, ίσως να το χρωστάμε σε μια χούφτα μοναχών, που στο ημίφως των εργαστηρίων τους αφιέρωναν ατέλειωτες ώρες στην αντιγραφή των αρχαιοελληνικών χειρογράφων…

Δυστυχώς δε διαθέτουμε έγκυρα στοιχεία για τον ακριβή αριθμό των αρχαιοελληνικών χειρογράφων, που βρίσκονται σήμερα στις μοναστηριακές βιβλιοθήκες του ΆΘωνα. Ενδεικτικά πρέπει να σώζονται γύρω στα 600 έργα κλασικών συγγραφέων. Ο αριθμός αυτός δεν πρέπει να θεωρείται μικρός, καθώς σ’ αυτά ακριβώς τα χειρόγραφα εστιάζονταν πάντα οι Ευρωπαίοι «προσκυνητές» που έκλεβαν ή αγόραζαν τους κώδικες για να εμπλουτίσουν τις Δυτικές βιβλιοθήκες. Ωστόσο, παρά τις σημαντικές κλοπές και αφαιμάξεις, στις βιβλιοθήκες του Αγίου Όρους συνεχίζουν ως σήμερα να υπάρχουν πολλοί και αξιόλογοι αρχαιοελληνικοί κώδικες.

Πιο παλιός και πιο σημαντικός απ’ όλους είναι η περίφημη Βοτανική του Διοσκουρίδου (Ω75), ένας κώδικας ηλικίας 1000 ετών, προσωπικό δώρο του Νικηφόρου Φωκά στον Αθανάσιο τον Αθωνίτη. Το βιβλίο, που φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη της Μεγίστης Λαύρας (ο υπογράφων είχε τη μοναδική και συγκινητική ευκαιρία να το ξεφυλλίσει προσωπικά…), θεωρείται ιδανικό για την παρασκευή φαρμάκων από βότανα. Η Βοτανική του Διοσκουρίδη περιέχει αρκετές πληροφορίες ιατρικής και φαρμακολογίας και πολυάριθμες μικρογραφίες, κυρίως ολοσέλιδες εικονογραφήσεις φυτών με αλφαβητική σειρά καθώς και εικόνες φιδιών, εντόμων, ζώων και πτηνών.

Άλλοι σημαντικοί αρχαίοι έλληνες συγγραφείς, χειρόγραφα των οποίων διασώζονται ακόμη στο Άγιον Όρος, είναι ο Επίκτητος, ο Ερμογένης και ο Ευκλείδης στην μονή Εσφιγμένου, ο Ευριπίδης, ο Αισχύλος, ο Θεόκριτος, ο Σοφοκλής και ο Πίνδαρος στην Ιβήρων. Από αυτά που ξεχωρίζουν είναι και το φημισμένο χειρόγραφο των γεωγράφων Πτολεμαίου και Στράβωνα (αριθμός 655, του 13ου αιώνα), που βρίσκεται στο Βατοπαίδι.

Εκτός από τη Βοτανική του Διοσκουρίδη στην Ι. Μ. Μεγίστης Λαύρας σώζονται δύο χειρόγραφα του Θουκυδίδη και οι Βίοι Παράλληλοι του Πλούταρχου. Επίσης στην τελευταία σώζονται το μοναδικό νομικό χειρόγραφο με τις Νεαρές των Κομνηνών(13ος αι. Θ65), ένα σπάνιο ιατρικό χειρόγραφο του Αέτιου Αμηδινού, προσωπικού ιατρού του Ιουστινιανού, καθώς και χειρόγραφα του Γαληνού. Όπως προαναφέραμε, ο αριθμός των χειρογράφων των κλασσικών συγγραφέων θα πρέπει να θεωρείται μεγάλος, αν λάβουμε υπόψιν μας πως αυτά ακριβώς τα έργα ήταν ο κύριος στόχος των Ευρωπαίων «προσκυνητών» κατά τις αφαιμάξεις των μοναστηριακών βιβλιοθηκών.
Εικόνα
ΚΛΟΠΕΣ ΚΑΙ ΑΦΑΙΜΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΑΠΟ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ «ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΕΣ»

Οι μοναστηριακές βιβλιοθήκες του Άθωνα είχαν μεγάλη φήμη και ασκούσαν πάντα μεγάλη γοητεία στο λόγιο και βιβλιόφιλο κοινό της Δύσης, το οποίο εκφράζονταν με θαυμασμό για τις «εξαιρετικές βιβλιοθήκες… που βρίσκονται στο Όρος Άθως» (celebratisimas bibliotecas… qui in Ato Monte sunt).

Τα πανεπιστήμια, οι ευγενείς, οι λόγιοι αλλά και οι τυπογράφοι της Δύσης, ανακαλύπτοντας τη δύναμη και τη γοητεία της αρχαιοελληνικής σκέψης, επιθυμούσαν διακαώς να αποκτήσουν και να μελετήσουν αρχαιοελληνικούς κώδικες, που για τους μοναχούς του Άθωνα θεωρούνταν συνήθως… δευτερευούσης σημασίας σε σχέση με τα λειτουργικά και θεολογικά κείμενα. Έτσι, με την πρωτοβουλία φιλότεχνων, ως επί το πλείστον, Ηγεμόνων οργανώθηκαν ολόκληρες αποστολές προς τα μοναστήρια του Αγίου Όρους, που είχαν ως επίκεντρο τους την αγορά κωδίκων με έργα αρχαίων ελλήνων συγγραφέων.

Στοχεύοντας σχεδόν αποκλειστικά στους αρχαιοελληνικούς κώδικες, οι Δυτικοί «συλλέκτες χειρογράφων» αφαίμαξαν σημαντικές ποσότητες κωδίκων, με αποτέλεσμα σήμερα να διασώζονται λιγότερα από 1000 χειρόγραφα κοσμικών γνώσεων στο Άγιον Όρος. Ωστόσο, χάρη σε αυτές τις αφαιμάξεις επιχειρήθηκαν και οι πρώτες τυπογραφικές εκδόσεις του 16ου,17ου και 18ου αιώνα, με

κυριότερη εκείνη των Απάντων του Πλάτωνα από τον τυπογράφο Μανούτιο Αλδο (Βενετία 1513).Εύκολα γίνεται κατανοητό τo πόσο βοήθησαν αυτού του είδους οι εκδόσεις στην Αναγέννηση της Δύσης, εφόσον όλα αυτά τα έργα έγιναν αντικείμενα προσεκτικής μελέτης από τους ιστορικούς, φιλόλογους και θεολόγους της Εσπερίας. Αυτή η αναβίωση του κλασικού πνεύματος πυροδότησε μια αλυσιδωτή αντίδραση αφυπνίσεων, που τελικά οδήγησε στη σταδιακή απελευθέρωση της Ευρώπης από τα δεσμά των προκαταλήψεων και της άγνοιας. Σύμφωνα μάλιστα με τον ιερομόναχο Νικόδημο τον Λαυριώτη (Μεγίστη Λαύρα), υπεύθυνο για τη μεγαλύτερη συλλογή χειρογράφων του Αγίου Όρους: «Οι διαρροές των χειρογράφων από τις αγιορείτικες βιβλιοθήκες βοήθησαν στο να απαλλαγεί η Δύση από τον σκοταδισμό της παπικής αλαζονείας».
Εικόνα
Ας κάνουμε ωστόσο μια μικρή παρένθεση σχετικά με τις σημαντικότερες περιπτώσεις αφαιμάξεων και απωλειών χειρογράφων από τις αγιορείτικες βιβλιοθήκες. Χάρη σ’ ένα ταξίδι, που απέβη ιδιαίτερο καρποφόρο, ο έλληνας λόγιος Ιανός Λάσκαρης(1445-1534) επισκέφτηκε το 1491-1492 τον Άθωνα και για λογαριασμό του ηγεμόνος της Φλωρεντίας Λαυρέντιου Μεδίκου, αφαίρεσε 200 περίπου ελληνικά χειρόγραφα, από τα οποία 80 περιείχαν έργα άγνωστα την εποχή εκείνη στη Δύση, μεταξύ των οποίων έργα του Γαληνού, του Θεόκριτου, του Αριστοτέλη, του Πτολεμαίου, του Καλλίμαχου…

Ο Kερκυραίος λόγιος Nικόλαος Σοφιανός ανάμεσα στα χρόνια 1540-1544 αντέγραψε και συνέλεξε στο Άγιον Όρος περίπου 300 χειρόγραφα για λογαριασμό του Hurtado de Mentoza, του βιβλιόφιλου πρέσβη του Kαρόλου E’ στη Bενετία. Στα μέσα περίπου του 17ου αιώνα ο Aθανάσιος ο Ρήτωρ, ο οποίος προσχώρησε στον καθολικισμό, κατ’ εντολή του καρδινάλιου Μαζαρίνου μετέφερε στη Γαλλία 109 χειρόγραφα, από τα οποία 74 προέρχονταν από τη Μεγίστη Λαύρα και σήμερα βρίσκονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη των Παρισίων. Επίσης ο Mηνάς Mινωΐδης στα 1840-1855, κατ’ εντολή του γαλλικού Υπουργείου Παιδείας μετέφερε κι αυτός στη Γαλλία πολλά ελληνικά χειρόγραφα, τόσο από άλλες Μονές (π.χ. από τη Ι. Μ.Tιμίου Προδρόμου Σερρών), αλλά κυρίως από τις μοναστηριακές βιβλιοθήκες του Άγίου Όρους.

Το 1516 ο Μάξιμος Γραικός (Μιχαήλ Τριβώλης), ο περίφημος «φωτιστής των Ρώσων», μετέφερε στη Ρωσία δεκάδες κώδικες για να τον βοηθήσουν στο μεταφραστικό του έργο. Το 1654,ο Ρώσος μοναχός Αρσένιος Σουχάνωφ, ενεργώντας με εντολή του Τσάρου Αλέξιου και του Πατριάρχη της Μόσχας Νίκωνος, μετέφερε στην «3η Ρώμη» πάνω από 500 αγιορείτικα χειρόγραφα! Συγκεκριμένα απογύμνωσε πολλές μονές από αξιόλογα χειρόγραφα, πολλά από τα οποία περιείχαν κλασικά κείμενα. Τέλος,ο γνωστός Ρώσος επιστήμονας Πορφύριος Oυσπένσκυ, αρχιμανδρίτης και κατόπιν αρχιεπίσκοπος Kιέβου, περιήλθε τις Mονές του Σινά, των Mετεώρων και του Αγίου Όρους και δεν δίστασε να αφαιρέσει από αυτές όσα χειρόγραφα ή και μεμονωμένα ακόμη φύλλα του φαίνονταν να έχουν κάποια αξία. Το μόνο θετικό πάντως απ’ όλες αυτές τις αφαιμάξεις είναι ότι φωτίστηκε από την ελληνική γνώση, τόσο η παπική Δύση, όσο και οι σλαβικοί λαοί του βορρά.
Εικόνα
Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Σήμερα στις μοναστηριακές βιβλιοθήκες του Αγίου Όρους σώζονται 16.000-20.000 χειρόγραφα! Αυτή η ποσότητα θεωρείται ότι αποτελεί το 50% των ελληνόγλωσων χειρογράφων, που υπάρχουν σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο. Από αυτά πάνω από τα μισά βρίσκονται στις βιβλιοθήκες τριών μόνον μοναστηριών (Μεγίστη Λαύρα, Ιβήρων και Βατοπαίδι). Ειδικότερα η βιβλιοθήκη της Μεγίστης Λαύρας είναι η μεγαλύτερη συλλογή χειρογράφων (2242 χειρόγραφα) στο Άγιο Όρος και η 3η παγκοσμίως, ύστερα από εκείνη της Αγίας Αικατερίνης του Σινά (4.500 χειρόγραφα εκ των οποίων το 75% είναι ελληνόγλωσσα) και του Βατικανού(3.500 χειρόγραφα).

Στις 20 μονές του Άθωνα σώζεται το μοναδικό διαχρονικό σύνολο ελληνικών χειρογράφων όχι μόνο στο χώρο της ελληνικής επικράτειας, αλλά και σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Τα ελληνικά χειρόγραφα του Αγίου Όρους συγκροτούν τη μεγαλύτερη συλλογή ελληνικών χειρογράφων στον κόσμο, αφού ο αριθμός τους ξεπερνά κατά πολύ το σύνολο των δύο μεγαλύτερων συλλογών της Ευρώπης, του Βατικανού και της Εθνικής Βιβλιοθήκης του Παρισιού, που και οι δύο μαζί δεν υπερβαίνουν τις 10.000.
Εικόνα
ΔΙΑΣΩΣΗ ΣΕ ΜΙΚΡΟΦΙΛΜΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ

Η μελέτη της ιστορίας των αγιορείτικων χειρογράφων δεν είναι εύκολη υπόθεση, εφόσον ποτέ δεν υπήρξαν μεσαιωνικοί κατάλογοι βιβλιοθηκών, όπως στις περιπτώσεις των μεσαιωνικών μοναστηριών της Δύσης. Οι προσπάθειες για την καταγραφή και τη συστηματική μελέτη των χειρογράφων του Άθωνα ξεκίνησαν μόλις στα τέλη του 19ου αιώνα και συνεχίζονται. Πρώτος ο Σπυρίδων Λάμπρου εξέδωσε έναν δίτομο κατάλογο κωδίκων του Όρους(πλην Βατοπαιδίου και Μεγίστης Λαύρας),που περιελάμβανε 6.619 χειρόγραφα. Στη συνέχεια, το 1925, ο καθηγητής Σωφρόνιος Ευστρατιάδης εξέδωσε στο Παρίσι έναν κατάλογο με τους κώδικες των μονών Βατοπαιδίου και Μεγίστης Λαύρας. Πλήρης πάντως κατάλογος δεν υπάρχει ακόμη. Ωστόσο το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών(ΠΙΠΜ) της Ι.Μ. Βλατάδων (Θεσσαλονίκη) έχει αναλάβει τη κατάρτιση ενός λεπτομερούς καταλόγου, όπως επίσης και τη μικροφωτογράφιση όλων των χειρογράφων. Έτσι το περιεχόμενο των χειρογράφων όχι μόνον θα διασωθεί, αλλά θα είναι εύκολη και η μελέτη τους από τους ειδικούς, που δεν χρειάζονται πλέον να επισκεφτούν τις μοναστηριακές βιβλιοθήκες για να τα μελετήσουν. Το ΠΙΜΠ, που υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, είναι ένα ιδιωτικό ίδρυμα που συντηρείται με επιχορηγήσεις και δωρεές. Ανάμεσα στ’ άλλα περιέχει ένα αρχείο μικροταινιών, ένα αρχείο διαφανειών (Slides) καθώς και ειδικές φωτοαναγνωριστικές συσκευές.

Η συντήρηση των αρχαίων χειρογράφων βασίζεται σ’ ένα πρόγραμμα, που περιλαμβάνει την τοποθέτησή τους σε ειδικές θήκες, για καλύτερη φύλαξη και μεταφορά. Την αποκατάσταση των διαλυμένων εξώφυλλων και εσώφυλλων και την τοποθέτηση φαρμάκων ενάντια στα φθοροποιά μικρόβια. Τέλος, σε συνεργασία και με ξένα πανεπιστήμια, εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα συντήρησης και απολύμανσης των χειρογράφων από καταστροφικά μικρόβια.

Η προσφορά των χειρογράφων του Αγίου Όρους στην πολιτιστική εξέλιξη της Ευρώπης είναι ανεκτίμητη. Όπως άλλωστε λέει χαρακτηριστικά και ο βιβλιοθηκάριος της μονής Μεγίστης Λαύρας, Ιερομοναχός Νικόδημος: «Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά, που ακριβώς θα βρισκόταν σήμερα η ανθρωπότητα, χωρίς τις αρχαίες γνώσεις που διεσώθησαν με τα χειρόγραφα των βυζαντινών μοναστηριών και ιδιαίτερα του Αγίου Όρους. Κατά πάσα πιθανότητα η Αναγέννηση της Δύσης θ’ αργούσε μερικούς αιώνες…».
Εικόνα









http://zenithmag.wordpress.com/2012/07/ ... %B3%CE%B9/
ΙΔΙΑ ΦΥΛΛΑΤΤΕ-ΕΧΘΡΟΥΣ ΑΜΥΝΟΥ-ΘΝΗΣΚΕ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ\n\n-Δάσκαλε γιατί με διδάσκεις πολεμικές τέχνες και παράλληλα μου μιλάς για ειρήνη; \n-Γιατί καλύτερα να είσαι μαχητής σε κήπο παρά κηπουρός σε μάχη…

Re: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

4
Η τελευταία φωτογραφία είναι από τη βιβλιοθήκη του Σινά
1.Σοφία πάντων κάλλιστον, η δε αμάθεια πάντων κάκιστον
2. ζητεῖτε τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν

Re: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

5

Η Βιβλιοθήκη του όρους Σινά


Η Βιβλιοθήκη της Μονής αποτελεί την αρχαιότερη εν λειτουργία χριστιανική βιβλιοθήκη με χρονολογημένα χειρόγραφα τα οποία αρχίζουν ήδη από τον 4ο αιώνα. Στο πέρασμα των αιώνων είχε τρεις διαφορετικές θέσεις. Η αρχική της θέση ήταν βόρεια πλευρά των τειχών στην περιοχή της Σκευοφυλακείας καθώς στην αρμοδιότητα του Σκευοφύλακος υπάγεται η εποπτεία της λειτουργίας της. Στον χώρο αυτό είναο που κατά το 1975 εντοπίσθηκε μεγάλος αριθμός και άλλων χειρογράφων. Επρόκειτο για το τμήμα της παλαιάς Βιβλιοθήκης όπου εφυλάσσοντο τα μη εν χρήσει, λόγω φθορών, χειρόγραφα ή τμήματα χειρογράφων μαζί με υλικό για την συντήρησή τους. Ο χώρος αυτός φαίνεται ότι είχε καταπλακωθεί από υπερκείμενα επίπεδα κτισμάτων μετά από σεισμό των αρχών του 18ου αιώνος και εγταταλειφθή.

Μετά το γεγονός αυτό και τα προβλήματα που ακολούθησαν, η Βιβλιοθήκη μεταφέρθηκε στην περιοχή της Μέσης όπου και το συγκρότημα του Ηγουμενείου. Σημαντικό ρόλο στην μεταφορά αυτή φαίνεται πως διεδραμάτισε τότε Αρχιεπίσκοπος Σιναίου Νικηφόρος Μαρθάλης. Αν και ο χώρος δεν ήταν επαρκής παρείχε αρκετή ασφάλεια στην διαφύλαξη των βιβλίων, ευρισκόμενος δε πλησίον των χώρων διοικήσεως της Μονής παρείχε την δυνατότητα καλύτερης εποπτείας.

Κατά τα μέσα του 20ου αιώνα με την ανέγερση της νέας πτέρυγας προς την Ανατολική πλευρά του Νοτίου τμήματος των Τειχών, κατασκευάσθηκε και είναι σε χρήση ειδικός χώρος για την στέγαση της Βιβλιοθήκης. Σε διαφορετικό χώρο φυλάσσονται οι 8.000 τόμοι του παλαιού της τμήματος από εκείνον με τους περισσότερους από 5.000 τόμους που καλύπτουν την το νέο της τμήμα με εκδόσεις μεταγενέστερες του 1973 και είναι σε καθημερινή χρήση από τους Πατέρες της Μονής. Ο χώρος του παλαιού τμήματος της Βιβλιοθήκης πρόκειται σύντομα να ανασυγκροτηθεί για να είναι σε θέση να υποστηρίζει αποτελεσματικότερα τις ανάγκες της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας.
[img]

http://www.sinaimonastery.com/photos/va ... _f01_v.jpg[/img] http://www.sinaimonastery.com/index.php?lid=94
<<ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΔΕΝ ΣΚΕΠΑΖΕΙ ΟΥΔΕΝ ΑΠΟ ΣΟΥ ΚΑΙ Η ΝΥΞ ΛΑΜΠΕΙ ΩΣ Η ΗΜΕΡΑ ΕΙΣ ΣΕ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΩΣ ΤΟ ΦΩΣ>>

Re: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

6

Τα Χειρόγραφα του όρους Σινά



Τα Σιναϊτικά χειρόγραφα απαρτίζουν την μεγαλύτερη και αρχαιότερη Χριστιανική μοναστηριακή Βιβλιοθήκη στον κόσμο και δεύτερη μετά από εκείνη του Βατικανού. Απαρτίζουν μία ενότητα 3.000 χειρογράφων, από τα οποία τα δύο τρίτα είναι Ελληνικά. Κατά το 1975 σε κρύπτη του Βορείου Τείχους εντοπίσθηκε μεγάλος αριθμός και άλλων χειρογράφων και έτσι τα σιναϊτικά χειρόγραφα εμπλουτίσθηκαν με νέα.

Τα περισσότερα είναι Χριστιανικού περιεχομένου, υπάρχουν όμως και αρκετά ευρύτερου παιδαγωγικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Στον χώρο της Βιβλιοθήκης φυλάσσεται και το Ιστορικό Αρχείο της Μονής, όπου διασώζονται ιστορικής αξίας έγγραφα Αυτοκρατόρων, Πατριαρχών, Αρχιερέων, Ηγεμόνων, Σουλτάνων, το αντίγραφο της Διαθήκης του Μωάμεθ, η ακόμη κείμενα σημαντικά για την εθνική ιστορία πολλών Χριστιανικών λαών.

Ο σπουδαιότερος θησαυρός της Βιβλιοθήκης είναι σήμερα ο περίφημος Σιναϊτικός Κώδιξ, χρονολογούμενος στα μέσα περίπου τού 4ου αιώνος. Σημαντικός επίσης είναι και ο παλίμψηστος Συριακός Κώδιξ του 400 μ.Χ. με δεύτερη γραφή του 7ου και 8ου αιώνος. Το αρχαιότερο Ελληνικό Ευαγγέλιο της Βιβλιοθήκης είναι δώρο του Αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Γ', χρονολογούμενο το 717 μ.Χ. Επίσης περιλαμβάνονται αρκετοί Πάπυροι, η μεγαλύτερη συλλογή ελληνικών ειληταρίων, και χειρόγραφα Αραβικά, Συριακά, Γεωργιανά, Σλαβικά, και ένα παλίμψηστο, το μοναδικό στο οποίο διασώζεται η Αλβανική Γλώσσα του Καυκάσου, γνωστή προηγουμένως μόνο από επιγραφές, είναι δε μερικώς αποκρυπτογραφημένη. Αρκετά χειρόγραφα έχουν αξιόλογες μικρογραφίες. Εκτός των χειρογράφων υπάρχουν και 5.000 έντυπα, μερικά αναγόμενα στις πρώτες δεκαετίες της τυπογραφίας με κείμενα όχι μόνο εκκλησιαστικού περιεχομένου αλλά και φιλολογικού ή παιδαγωγικού, ή ακόμη και κείμενα αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων όπως π.χ. του Αριστοφάνη και άλλων.

Καθώς τα σιναϊτικά χειρόγραφα καλύπτουν μία αδιάσπαστη ενότητα από τους πρώτους χρόνους της καθιερώσεως του Χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έως σήμερα, τεκμηριώνουν τη συνείδηση που υπάρχει στην Ανατολική Χριστιανοσύνη ότι αυτή δεν γνώρισε περίοδο σκοτεινών χρόνων αμάθειας ή παρακώλυσης της ελεύθερης γνώσης.


http://www.sinaimonastery.com/index.php?lid=103
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος evaggelia την 09 Σεπ 2013, 20:34, έχει επεξεργασθεί 1 φορά συνολικά.
<<ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΔΕΝ ΣΚΕΠΑΖΕΙ ΟΥΔΕΝ ΑΠΟ ΣΟΥ ΚΑΙ Η ΝΥΞ ΛΑΜΠΕΙ ΩΣ Η ΗΜΕΡΑ ΕΙΣ ΣΕ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΩΣ ΤΟ ΦΩΣ>>

Re: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

7
Το Σιναϊτικό Αρχείο


Σημαντικό τμήμα της ιστορίας της Μονής βρίσκεται μέσα στο πλούσιο αρχείο της. Δηλαδή μέσα στους αρχειακούς κώδικες, στα διάφορα έγγραφα, στις επιστολές κ.α. Όλα αυτά δεν προέρχονται μόνον από την κεντρική Μονή ή και από τα πολυάριθμα μετόχια της ανά τον κόσμο, αλλά και από εκκλησιαστικούς και κοσμικούς άρχοντες με τους οποίους η Μονή διατηρούσε σχέσεις. Για το λόγο αυτό υπάρχει μεγάλη ποικιλία στο αρχειακό υλικό του Σινά.

Χρονολογικώς το αρχείο παρουσιάζει ανισομερή κατανομή. Ενώ δεν υπάρχει αρχειακό υλικό από την Κωνσταντινούπολη προ της αλώσεώς της από τους Οθωμανούς Τούρκους, βρίσκονται παλαιότερα έγγραφα Παπών στην Λατινική γλώσσα ή Ενετών ηγετών στην Ενετική,. Παλαιότερα είναι τα αραβικά έγγραφα μεταξύ των οποίων και έγγραφο της Διαθήκης του Μωάμεθ επικυρωμένο από τον Σουλτάνο Σελίμ τον Α΄, ο οποίος όταν το 1517 κατέλαβε την Αίγυπτο παρέλαβε και το πρωτότυπο προς φύλαξη στο θηραυροφυλάκειο των ανακτόρων της Κωνσταντινουπόλεως.

Στο Σιναϊτικό Αρχείο υπάρχουν πολλά προνομιακά έγγραφα που αναφέρονται στην προστασία της Μονής, των Μοναχών, την ασφαλή διακίνηση των προσκυνητών, την περιφρούρηση και οικονομική ανεξαρτησία της Μονής και των Μετοχίων της, την αποδέσμευσή της από το νομικό και φορολογικό καθεστώς του Ισλάμ, καθώς και την πλήρη ελευθερία της από κάθε εκκλησιαστική ή άλλης φύσεως εξάρτηση. Το μεγαλύτερο όμως μέρος του αρχείου προέρχεται από τα πολυάριθμα Σιναϊτικά Μετόχια ανά τον Κόσμο, καθώς οι «μετοχιάτες» Σιναΐτες γίνονται δέκτες ποικίλων πληροφοριών και ειδήσεων, τις οποίες καταγράφουν στην αλληλογραφία τους με την κεντρική ιερά Μονή ή τις αφήνουν καταγραμμένες στα αρχεία των μετοχίων ή τα προσωπικά τους. Τέλος τα αρχείο είναι σημαντικό και πολύτιμο για την ιστορία της περιοχής του Σινά, για τους θεσμούς και τις παραδόσεις των κατοίκων της περιοχής και της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας που στο πέρασμα των αιώνων στην έλεγχε περιοχή.
Ο Σιναϊτικός Κώδικας


Αποτελεί το πολυτιμότερο στον κόσμο χειρόγραφο, περιέχον το πλήρες το Ελληνικό κείμενο της Καινής Διαθήκης και το πλείστο της Παλαιάς. Ελάχιστα φύλλα τούτου φυλάσσονται στη νέα έκθεση τού Σκευοφυλακίου. Το κύριο σώμα του χειρογράφου δανείσθηκε σταδιακά μεταξύ του 1844 και 1859 ο Γερμανός μελετητής Κ.Tischendorf με την κάλυψη του Ρώσου Αυτοκράτορα, αλλά ουδέποτε επεστράφη. Τα πρώτα φύλλα τα απόσπασε και τα δώρισε στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας, το δε υπόλοιπο μέρος με παραπειστικές υποσχέσεις προς τους μοναχούς το παρέλαβε και εν συνεχεία το δώρισε στο Τσάρο της Ρωσίας. Το 1935 η Σοβιετική Κυβέρνηση παρά τις αντιδράσεις των Μοναχών το πώλησε στο Βρετανικό Μουσείο έναντι τού ποσού των 100.000 λιρών, όπου και έκτοτε ευρίσκεται. Στο Αρχείο της Μονής έως σήμερα φυλάσσεται το ιδιόχειρο έγγραφο, στην ελληνική γλώσσα γραμμένο, του Κ.Tischendorf, με το οποίο δηλώνει τον προσωρινό δανεισμό του κώδικα. Το κείμενο του εγγράφου αυτού παρατίθεται στην ενότητα των Σιναϊτικών Κειμένων και Καταλόγων. Συχνά αναφέρεται και ο μύθος τον οποίο έπλασε ο Κ.Tischendorf για να δικαιολογήσει την υπεξαίρεσή του, ότι δήθεν το χειρόγραφο ήταν παρατημένο σε ένα καλάθι ή ότι οι μοναχοί χρησιμοποιούσαν ως προσάναμμα τα φύλλα του. Παρόμοια καλάθια σώζονται σήμερα στη Μονή αλλά αυτά είναι εκείνα στα οποία από τους αρχαίους χρόνους εφυλάσσοντο παραδοσιακά τα ειλητάρια και τα οποία ευρίσκονται απεικονισμένα σε πολλές εικόνες ή χειρόγραφα. Τέλος με την ανακάλυψη των νεοευρεθέντων χειρογράφων ευρέθησαν φυλαγμένα όχι μόνο φθαρμένα ή αποσπασμένα φύλλα του Σιναϊτικού Κώδικα αλλά και στοιχεία τα οποία τεκμηριώνουν την παράδοση συντηρήσεως των χειρογράφων η οποία υπήρχε στη Μονή. Ο Σιναϊτικός Κώδικας χρονολογείται στα μέσα του 4ου αιώνος και ακόμα και αν δεν ανήκει στα 50 σώματα που ο Μ.Κωνσταντίνος παρήγγειλε στον Ευσέβειο επίσκοπο Καισαρείας της Παλαιστίνης για να εφοδιάσει τους νεοΐδρυτους ναούς της Κωνσταντινουπόλεως, πάντως ανάγεται στα άμεσα αντίγραφά τους. Είναι ο παλαιότερος κώδικας που περιέχει πλήρες το κείμενο της Καινής Διαθήκης, ενώ τα φύλλα που λείπουν σχετίζονται με τα τμήματα της Παλαιάς Διαθήκης.


Σιναϊτικός Κώδιξ, 4ος αι.
http://www.sinaimonastery.com/photos/va ... _f01_v.jpg Η Διαθήκη (Αχτιναμές) του Μωάμεθ προς την Ιερά Μονή Σινά


Η λέξη Αχτναμές προέρχεται από τις αραβικές λέξεις «αχδ», που σημαίνει υποχρέωση και «ναμέ» που σημαίνει έγγραφο δηλαδή «Διαθήκη». Καθώς το έγγραφο αυτό του Μωάμεθ εγράφη κατά το 2ο έτος του Μουσουλμανικού ημερολογίου (624 μ.Χ.), έχει διαδραματίσει πρωτεύοντα ιστορικό ρόλο ως σημείο θρησκευτικής καταλαγής και διαθρησκευτικού εν γένει διαλόγου μεταξύ Μουσουλμάνων και Χριστιανών έκτοτε. Κύριο σημείο των όρων του είναι ότι ζητά από τους Μουσουλμάνους να υπερασπίζονται τους Μοναχούς, να τους αφήνουν απερίσπαστους στα καθήκοντά τους και να μην εισπράττουν από αυτούς φόρους. Επίσης απετέλεσε προηγούμενο για τα αντίστοιχα προνόμια των Πατριαρχείων Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων. Το γεγονός της συμβιώσεως και επιβιώσεως του σιναϊτικού μοναχισμού επί 1380 έτη εντός Μουσουλμανικού περιβάλλοντος (από το σύνολο των 1700 της συνολικής του ιστορίας), αποδεικνύει τον έμπρακτο σεβασμό του Μουσουλμανικού κόσμου προς τις σχετικές εντολές του Προφήτη του. Αντίγραφο του Αχτναμέ εκτίθεται σήμερα στη νέα έκθεση του Σκευοφυλακίου της Μονής. Στην ενότητα των Σιναϊτικών Κειμένων και Καταλόγων περιέχεται πλήρες το κείμενο της Διαθήκης του Μωάμεθ. http://www.sinaimonastery.com/index.php?lid=108
<<ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΔΕΝ ΣΚΕΠΑΖΕΙ ΟΥΔΕΝ ΑΠΟ ΣΟΥ ΚΑΙ Η ΝΥΞ ΛΑΜΠΕΙ ΩΣ Η ΗΜΕΡΑ ΕΙΣ ΣΕ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΩΣ ΤΟ ΦΩΣ>>

Re: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ;

8

Τα Νεοευρεθέντα Χειρόγραφα



Κατά την 25η Μαΐου του 1975 ο τότε Σκευοφύλαξ της Μονής Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος παρατήρησε ότι στα απομακρυνόμενα χώματα από ένα σημείο του εσωτερικού του Βορείου Τείχους της Μονής στην περιοχή της Παλαιάς Σκευοφυλακείας, υπήρχε ένα μικρό σπάραγμα μεμβράνης προερχόμενο από χειρόγραφο. Μετά από προσεκτικό έλεγχο άρχισε συστηματική έρευνα και εν τέλει μετά την παρέλευση δώδεκα ημερών συνεχούς εργασίας συγκεντρώθηκε κατ΄αρχήν σε κιβώτια ένα πλήθος χειρογράφων το οποίο όπως διαπιστώθηκε εκ των υστέρων κατά την συντήρησή του αντιπροσώπευε εν γένει 36 κομμάτια και 19 σπαράγματα παπύρων, 1148 σώματα κωδίκων από τα οποία 305 πλήρεις κώδικες, 20 έντυπα βιβλία και περί τα 200 τεμάχια διαφόρων επιστολών, εγγράφων και καταστίχων. Από τους κώδικες 836 είναι ελληνικοί και οι υπόλοιποι αφορούν κώδικες Αραβικούς, Συριακούς, Σλαβωνικούς, Γεωργιανούς, από δύο Λατινικούς και Αιθιοπικούς και ένας Εβραϊκός.

Ως προς το περιεχόμενό τους αφορούν σε κείμενα της Βίβλου, Λειτουργικά, Ευχολόγια, Ακολουθίες, μουσικά, και ελάχιστα πατερικά και ασκητικά. Υπάρχουν επίσης ελάχιστα κλασικών Ελλήνων συγγραφέων και Νομοκανονικά. Χρονολογικά καλύπτουν περίοδο από τον 4ο αιώνα έως τις αρχές του 18ου. Ώς προς το περιεχόμενό τους ξεχωρίζουν εκείνα που περιέχουν: δώδεκα φύλλα από τον Σιναϊτικό Κώδικα του οποίου το μεγαλύτερο μέρος έχει καταλήξει να ευρίσκεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο, μετά την υπεξαίρεσή του από τον Κ.Tischendorf, τμήματα του Ψαλτηρίου που υπεξαίρεσε επίσης ο P. Uspenskij κατά τον 19o αιώνα, τμήματα από τον σιναϊτικό σλαβωνικό Ευαγγέλιο του Βατικανού, τμήματα από το αρχαιότερο σωζόμενο κείμενο της Κλίμακος, τμήμα της Οδύσσειας του 9ου αιώνος, εκ του οποίου μέρος αποτελεί την αρχαιότερη σωζόμενη γραφή του Ομηρικού έπους στις ημέρες μας. Ιδιαίτερη αξία έχουν τα Γεωργιανά χειρόγραφα τα χρονολογούμενα προ του 10ου αιώνος καθώς περιέχουν σημαντικά στοιχεία για την ιστορία της Γεωργίας αλλά και διασώζουν τα μοναδικά σωζόμενα κείμενα της χαμένης έως σήμερα Αλβανικής γλώσσας του Καυκάσου.

Τέλος ως προς τον τύπο της γραφής στα χειρόγραφα αυτά διασώθηκαν τα αρχαιότερα δείγματα της μικρογράμματης ελληνικής γραφής και καλύπτουν την ασάφεια που υπήρχε στην γνώση της συνέχειας της ελληνικής γραφής για την περίοδο ανάμεσα στον 7ο και 9ο αιώνα.

Η σημασία της ανακαλύψεως των νέων χειρογράφων του Σινά έχει ακόμη πολλά να συνεισφέρει όσο αυτά μελετώνται και δημοσιεύονται παρέχοντας υλικό για αρκετές γενεές.



Ο Αρχιεπίσκοπος Σινά Δαμιανός στην Κρύπτη των Νεοευρεθέντων Χειρογράφων, 1975




Επιλέξτε τις εικόνες για μεγένθυνση
http://www.sinaimonastery.com/photos/sm ... _f04_s.jpg http://www.sinaimonastery.com/photos/sm ... _f05_s.jpg http://www.sinaimonastery.com/photos/sm ... _f07_s.jpg http://www.sinaimonastery.com/index.php?lid=106
<<ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΔΕΝ ΣΚΕΠΑΖΕΙ ΟΥΔΕΝ ΑΠΟ ΣΟΥ ΚΑΙ Η ΝΥΞ ΛΑΜΠΕΙ ΩΣ Η ΗΜΕΡΑ ΕΙΣ ΣΕ ΤΟ ΣΚΟΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΩΣ ΤΟ ΦΩΣ>>
Απάντηση

Επιστροφή στο “Ορθοδοξία”

cron