Μονοθεϊσμός - Πολυθεϊσμός. Τι ισχύει τελικά.









Πολυθεϊσμός


Ο Πολυθεϊσμός είναι η πίστη σε πολλούς θεούς. Πολυθεϊστικές ήταν όλες οι Θρησκείες της Γης εκτός του Χριστιανισμού, του Ιουδαϊσμού και του Ισλαμισμού. Σε κάθε πολυθεϊστική θρησκεία όμως, οι πολλοί θεοί υπόκεινται σε:



4. Έναν ανώτερο Θεό Δημιουργό, που είναι και το επίκεντρο της λατρείας (π.χ. Ιουδαϊσμός)
5. Σε έναν Θεό, όχι ακριβώς ανώτερο αλλά κυρίαρχο (π.χ. Ο Ζευς στη αρχαία Ελλάδα)
6. Σε έναν ανώτερο σκοπό ή μία κατάσταση ή έναν λυτρωτή (π.χ. Βουδισμός)



Όλες οι πολυθεϊστικές θρησκείες, αναφέρουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αυτό το μοναδικό Θεό ή ανώτερη δύναμη. ʼλλωστε σε πολλές θρησκείες ενισχυόταν πότε ο Ενοθεϊσμός και πότε ο Καθενοθεϊσμός, δηλαδή η πίστη σε έναν ανώτερο Θεό ή η πίστη σ’ έναν θεό κάθε φορά.



Εξετάζοντας λοιπόν με αυτόν τον τρόπο βαθύτερα τις πολυθεϊστικές θρησκείες, ανακαλύπτουμε ότι πρόκειται για Μονοθεϊστικές στην ουσία τους θρησκείες. Η ουσία και η εσωτερική φιλοσοφία της κάθε θρησκείας, δεν ήταν γνωστή στον απλό λαό. Αυτή την φύλαγαν οι μύστες ιερείς, ο πυρήνας δηλαδή κάθε θρησκείας. Όσο απομακρυνόταν από τον πυρήνα η φιλοσοφία της θρησκείας περνούσε από το Εν στην πολλαπλότητα, δηλαδή από τον έναν Θεό, στους πολλούς, οι οποίοι εξέφραζαν τις διάφορες όψεις του Όλου. Όπως ακριβώς κατά τον Πλάτωνα, ένα Ουράνιο αρχέτυπο αντανακλάται με διάφορες μορφές στη γη, π.χ. το αρχέτυπο του Ωραίου μπορεί να εκφράζεται στην Γη από ένα τριαντάφυλλο. Εξάλλου σε όλες τις θρησκείες υπήρχαν οι Ουράνιοι και οι Γήινοι Θεοί. Αυτός ο διαχωρισμός είχε να κάνει με ανώτερους Θεούς συνήθως Δημιουργούς και κατώτερους Θεούς που εξέφραζαν περισσότερο καθημερινές Υλιστικές- Γήινες καταστάσεις. Ανάμεσα σε αυτούς τους θεούς ένας απλός άνθρωπος μπορούσε να βρει μία όψη του Θείου που τον εξέφραζε και μπορούσε να κατανοήσει.



Η δυνατότητα αντίληψης του ατόμου διευκολύνεται με την άμεση σχέση ως προς τα αντικείμενα. Για αυτό ο απλός άνθρωπος αντιλαμβανόταν πιο άμεσα το Θείο, όταν αυτό εκφραζόταν μέσα από εικόνες της καθημερινότητάς του. Όσο πιο κοντά του ένοιωθε ο άνθρωπος το Θεό, τόσο πιο άμεσα τον αντιλαμβανόταν. Για αυτό υπήρχαν οι πολλοί Θεοί ως εκφράσεις του Ενός.



Οι θεοί ταυτίζονταν με φυσικές δυνάμεις (π.χ. Ο Θεός Βάρουνα του ανέμου στην Ινδία), με αντικείμενα, με ζώα (όπως στην Αίγυπτο, π.χ. η αναλογία που υπάρχει ανάμεσα στην δύναμη του λιονταριού και την ισχύ του θεσμού της βασιλείας) ή με ανθρώπινες αρετές ή αδυναμίες καθώς και με διάφορες λειτουργίες όπως Θεραπεία(π.χ. ο Ασκληπιός), ναυτιλία, πόλεμος, μάθηση, αγάπη κ.ά. Όλα αυτά, τόσο κοντά στον απλό άνθρωπο, μπορούσαν να του δώσουν μία άμεση εικόνα για το Θείο, δίχως να εμπλακεί, στον ανώτερο Μυστικισμό ή σε θεωρήσεις του Θείου τις οποίες δεν θα είχε την δυνατότητα να κατανοήσει.



Ο Μονοθεϊσμός δεν είναι ένα σύγχρονο κατασκεύασμα
Καταλήγουμε λοιπόν εύλογα στο συμπέρασμα ότι ο Μονοθεϊσμός δεν είναι κάτι που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια αλλά προϋπήρχε, ίσως καλυμμένος, ίσως για τους λίγους και μέσα στις λεγόμενες πολυθεϊστικές θρησκείες. Μάλιστα σε αυτό έρχονται να συνηγορήσουν και οι αρχαίοι Έλληνες:



«Πίσω από κάθε καθορισμένη ύπαρξη και δευτερεύουσα Αιτία ,πίσω από κάθε νόμο, ιδέα και αρχή υπάρχει μια Διάνυα ή Νους η πρώτη αρχή όλων των αρχών, η υπέρτατη ιδέα στην οποία βασίζονται όλες οι άλλες ιδέες. Ο μονάρχης και νομοθέτης του σύμπαντος, η υπέρτατη ουσία από την οποία τα πάντα αντλούν την ύπαρξη και την ουσία τους, η πρώτη και αποτελεσματική αιτία κάθε τάξης, αρμονίας, ομορφιάς, τελειότητας και καλοσύνης που διακατέχει το σύμπαν»

Πλάτωνας



«δεν υποστηρίζουμε ότι υπάρχουν άλλοι θεοί σ' άλλους λαούς και διαφορετικοί σ άλλους ούτε βαρβάρους ούτε Έλληνες θεούς, ούτε νότιους ούτε βόρειους. Αλλ όπως ο ήλιος, και η σελήνη, ο ουρανός και η γη και η θάλασσα είναι κοινά σε όλους τους ανθρώπους, αλλά ονομάζονται αλλιώς από άλλους και διαφορετικά από άλλους, έτσι ένας είναι ο Λόγος που διευθύνει το σύμπαν και μια η Πρόνοια, η οποία το κυβερνά....»

Πλούταρχος



«Ο λατρεύων τους θεούς λατρεύει τον θεόν»

Πλωτίνος



Εξάλλου αν το δούμε από την άλλη πλευρά και οι μονοθεϊστικές θρησκείες, έχουν την δική τους πολυθεϊστική όψη. Γιατί οι Αγιοι, οι Προφήτες και οι Αγγελοι δεν εκφράζουν τάχα, ότι ακριβώς και οι πολλοί θεοί σε μία πολυθεϊστική θρησκεία; Δείχνουν ξεκάθαρα ότι υπάρχει μία ιεραρχία θεϊκών δυνάμεων μέχρι να φτάσουμε στον Ένα τον Απόλυτο Θεό.



Σύγκρουση Μονοθεϊσμού- Πολυθεϊσμού
Υπάρχει μία αρκετά ευρεία άποψη στις μέρες μας, ότι έχουμε περάσει από την αρχαιότητα ως σήμερα σταδιακά από τον Πολυθεϊσμό στον Μονοθεϊσμό. Από τις αρχαίες φυσιολατρικές, παγανιστικές, ανιμιστικές, πολυθεϊστικές ή πανθεϊστικές θρησκείες, στις μονοθεϊστικές, που κατά πολλούς προσεγγίζουν καλύτερα τον Ένα και μοναδικό Θεό, που αντιπροσωπεύει την μία και μοναδική ανώτερη δύναμη και την απόλυτη αλήθεια. Όλα αυτά μέσα στην θεωρία της συνεχούς εξέλιξης, μιας γραμμικής εξέλιξης της ιστορίας και του κόσμου, όπου ο άνθρωπος από πρωτόγονος (με πρωτόγονες συνήθειες, τεχνικό πολιτισμό και βέβαια πρωτόγονες θρησκείες), γίνεται ολοένα και πιο πολιτισμένος, αποκτά ευγενέστερες συνήθειες, εξελιγμένο τεχνικό πολιτισμό και βέβαια μία εξελιγμένη θρησκεία, που ξεπερνά σε βάθος, γνώση και κατανόηση του Θείου, όλες τις προηγούμενες.



Έτσι έχουμε από τη μία πλευρά τις σύγχρονες μονοθεϊστικές θρησκείες τον Χριστιανισμό, Ιουδαϊσμό και Ισλαμισμό και από την άλλη τις «αμαρτωλές», πρωτόγονες πολυθεϊστικές θρησκείες, όπως το 12θεο των αρχαίων Ελλήνων, τα ζωομορφικά πάνθεα των αρχαίων Αιγυπτίων, του Ινδουϊσμού κ.ά.



Είναι φανερό ότι υπάρχει μία σύγκρουση, ένα χάσμα μεταξύ των δύο (Πολυθεϊσμός- Μονοθεϊσμός). Και αυτό οφείλεται κυρίως στις επικρατούσες Μονοθεϊστικές Θρησκείες, οι οποίες διατείνονται ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια. Με αυτόν τον τρόπο καταφέρνουν να δημιουργήσουν ένα στρατό φανατικών οπαδών των θρησκειών τους και χρησιμοποιώντας της εξουσία που αποκτούν, εφαρμόζουν επεκτατική πολιτική. Έτσι υπάρχει όχι μόνο μία απλή σύγκρούση αλλά και ένας «Ιερός πόλεμος». Ένας πόλεμος που οδήγησε στην καταστροφή των παλιών θρησκειών και στον αφορισμό τους, για να επικρατήσουν οι Μονοθεϊστικές.



Αλληλουχία των Θρησκειών


Στην ιστορία του ανθρώπου ο ένας πολιτισμός διαδέχεται τον άλλο, χρησιμοποιεί τις γνώσεις και τις κατακτήσεις του και χτίζει πάνω στα ερείπιά του. Με τον ίδιο τρόπο και η μία θρησκεία διαδέχεται την άλλη, χρησιμοποιεί τα δόγματά της, τους μύθους της, τους συμβολισμούς της, την φιλοσοφία της, αλλά ακόμα και τους ίδιους τους ναούς της.



Έτσι και οι σύγχρονες Μονθεϊστικές θρησκείες βασίστηκαν στις προγενέστερες Πολυθεϊστικές, για να δημιουργήσουν το δικό τους σύστημα, τα δικά τους μυστήρια και μύθους. Μόνο που αρνούνται να το παραδεχτούν.



Πέρα όμως από τις εξωτερικές αυτές διαφορές, όλες οι θρησκείες έχουν ουσιαστικές βαθιές ομοιότητες. Βλέποντας πέρα από τα φαινόμενα, θα ανακαλύψουμε την κοινή τους ρίζα, που συνίσταται σε παρόμοια τυπικά και τελετουργικά, παρόμοιους μύθους και κοινούς τόπους λατρείας. Ακόμα και σήμερα βλέπουμε ναούς χτισμένους, πάνω σε αρχαία ελληνικά ερείπια, εκεί που κάποτε δέσποζε ένας ναός του Απόλλωνα ή της Αρτεμις τώρα είναι χτισμένοι ναοί της Παναγίας ή αγίων της χριστιανικής θρησκείας.


Όπως έλεγε ο Αγ.Αυγουστίνος:


«Αυτό που σήμερα αποκαλείται Χριστιανική θρησκεία, υπήρχε ήδη ανάμεσα στους αρχαίους και δεν έλειπε και στις απαρχές της ανθρώπινης φυλής. Όταν ο Χριστός εμφανίστηκε ένσαρκος , η αληθινή θρησκεία που ήδη υπήρχε, έλαβε την ονομασία Χριστιανική »



Όπως αναφέρει η Μπλαβάτσκυ, στην Μυστική Δοξασία, υπάρχει μία κοινή ρίζα όλων των θρησκειών, μία κοινή συμβολική γλώσσα, που αποτελεί την βάση για κάθε θεολογία. Αυτή η γλώσσα με τα 7κλειδιά ερμηνείας της, δεν ήταν ποτέ ευρέως γνωστή. Οι μύστες και οι ιεροφάντες μόνο, κατείχαν μέρος αυτής τη γνώσης. Στον απλό λαό έφταναν όσα μπορούσε να αντιληφθεί. Έτσι οι πολύπλευρες ερμηνείες οδήγησαν στην ανάπτυξη υπερβολικά διαφορετικών δογμάτων και τελετουργιών στην εξωτερική μορφή των θρησκειών.



Τα περισσότερα δόγματα όπως τα 7 Μυστήρια, η Τριάδα, η Ανάσταση, τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα, οι 7 αρετές, των Χριστιανών οφείλονται σε αυτήν την παγκόσμια γλώσσα.



Ο Πολυθεϊσμός και ο Μονοθεϊσμός λοιπόν έχουν περισσότερα κοινά απο ότι νομίζουμε, τουλάχιστον στην ουσία της φιλοσοφίας τους. Οι δύο αυτοί όροι είναι αντίθετοι και δηλώνουν με την στενή έννοια την πίστη σε πολλούς ή σε ένα Θεό αντίστοιχα. Εξετάζοντας όμως με την ευρύτερη έννοια, ανακαλύπτουμε ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές εκφράσεις της ίδιας Ουσίας, αυτό που διαφέρει κάθε φορά είναι η μορφή και όχι η Ουσία. Η μορφή, είναι παροδική και εξαρτάται κάθε φορά από τις πολιτιστικές και κοινωνιολογικές συνθήκες. Είναι όμως το ίδιο παλιό κρασί που αλλάζει ασκιά κάθε φορά, όπως λέει η Μπλαβάτσκυ.