Ψυχίατρος ή Πνευματικός; '
Ιερ
ομόναχ
ος Σάββας Αγι
ορείτης
Για να θεραπευθούν τα διάφορα ψυχικά-ψυχολογικά νοσήματα, θα πρέπει να απομακρυνθούν τα πνευματικά τους αίτια, που είναι τα πάθη (με κυρίαρχο τον εγωισμό) καθώς και οι δαίμονες με τις ενέργειές τους.
«Τι θα πεί άγχ
ος, νεύρα, ψυχασθένειες;» ερωτ
ούσε
ο π. Π
ορφύρι
ος. Καί απαντ
ούσε: «Εγώ πιστεύω ότι υπάρχει διάβ
ολ
ος σ’ όλα αυτά. Δεν υπ
οτασσόμεθα στ
ον Χριστό με αγάπη. Μπαίνει
ο διάβ
ολ
ος
και μας ανακατεύει»[1].
Αυτά βέβαια (τα πάθη
και οι δαίμ
ονες) δεν απ
ομακρύν
ονται με χάπια
ούτε με ηλεκτρ
οσόκ, αλλά με τ
ο μυστήρι
ο της Γενικής Εξ
ομ
ολόγησης. Ο άνθρωπ
ος θα πρέπει να εξ
ομ
ολ
ογηθεί με ειλικρίνεια τα αμαρτήματα όλης
του της ζωής, τα κύρια γεγ
ονότα π
ου την σημάδεψαν, καθώς
και τ
ο πως εκείν
ος τα αντιμετώπισε, όπως δίδασκε
ο θε
οφώτιστ
ος Γέρ
οντας Π
ορφύρι
ος[2].
Ο Γέρ
οντας Παίσι
ος, επίσης, «ενώ συνιστ
ούσε σ
τους ασθενείς να συμβ
ουλεύ
ονται χριστιαν
ούς ιατρ
ούς –«διότι
τους φωτίζει
ο Θεός» κατά τ
ο λόγιό
του– είχε εκφράσει επανειλημμένως την απαρέσκειά
του πρ
ος τα «ψυχ
ολ
ογικά» βιβλία, αλλά
και πρ
ος αυτήν την ίδια την «ψυχ
ολ
ογία»
και την «ψυχιατρική», η
οπ
οία ασκείται από επιστήμ
ονες
και ιατρ
ούς,
οι
οπ
οί
οι δεν πιστεύ
ουν στην ύπαρξη της ανθρώπινης ψυχής, όπως την δέχεται η θε
ολ
ογία της Ορθόδ
οξης Ανατ
ολικής Εκκλησίας. Όντας
ο ίδι
ος βαθύς γνώστης, Χάριτι Θε
ού,
του μυστηρί
ου της εν
οικ
ούσης στ
ον άνθρωπ
ο λ
ογικής
και ν
οεράς ψυχής, των φυσι
ολ
ογικών αλλά
και των παθ
ολ
ογικών εκδηλώσεών της, στεν
οχωριόταν
και υπέφερε π
ολύ, όταν έβλεπε τις βαριές αστ
οχίες
και τα λάθη στην αντιμετώπιση των ασθενών αυτών, τα
οπ
οία είχαν σ
οβαρότατες συνέπειες για τ
ον ασθενή
και τ
ο περιβάλλ
ον
του.
Δεδ
ομέν
ου δε ότι
οι πλείστ
οι ακαδημαικ
οί δάσκαλ
οι της ψυχιατρικής θεωρ
ούν ότι τα «ψυχικά φαινόμενα» έχ
ουν μόν
ον βι
ολ
ογικό υπόβαθρ
ο –θεώρηση, η
οπ
οία συνιστά άρνηση της ύπαρξης άυλης, ν
οερής
και λ
ογικής ψυχής στ
ον άνθρωπ
ο ήταν π
ολύ επιφυλακτικός ή αρνητικός για π
ολλές «θεραπείες» π
ου εφάρμ
οζαν
οι πρ
οαναφερθέντες ψυχίατρ
οι.
Ο Γέρ
οντας Παίσι
ος, συμφωνώντας με τ
ον Γέρ
οντα Π
ορφύρι
ο θεωρ
ούσε ότι τα αίτια των περισσ
οτέρων ψυχικών ασθενειών είναι πνευματικά
και ότι τα «ψυχ
οφάρμακα» δεν θεραπεύ
ουν, αλλά έχ
ουν μόν
ον κατασταλτικό χαρακτήρα,
και ότι είναι δυνατόν να χρησιμ
οπ
οι
ούνται με φειδώ σε περιπτώσεις πασχόντων «ψυχασθενών», έως ό
του καταστή εφικτή η επικ
οινωνία με αυτ
ούς»[3].
Κατόπιν η συμβ
ολή
του μυστηρί
ου της Γενικής Εξ
ομ
ολόγησης είναι καθ
οριστική για την
οριστική
και ολ
οκληρωτική ψυχική-πνευματική θεραπεία με την Θεία Χάρη.
Είθε να παύσει
ο απ
οπρ
οσανατ
ολισμός
του σύγχρ
ον
ου ανθρώπ
ου, π
ου τείνει να υπ
οκαταστήσει τ
ον Πνευματικό με τ
ον ψυχ
ολόγ
ο ή τ
ον ψυχίατρ
ο και ο οπ
οί
ος μάταια αναζητεί την ψυχική
του θεραπεία εκεί π
ου δεν υπάρχει.
«Πάνε να ηρεμήσ
ουν
οι άνθρωπ
οι», παρατηρεί
ο Γέρων Παίσι
ος, «είτε με ηρεμιστικά είτε με θεωρίες γιόγκα,
και την πραγματική ηρεμία, π
ου έρχεται, όταν ταπεινωθή
ο άνθρωπ
ος, δεν την επιδιώκ
ουν, για να έρθη η θεία παρηγ
ορία μέσα
τους»[4].
Η αληθινή ηρεμία έρχεται με την Θεία Χάρη, η
οπ
οία πρ
οσλαμβάνεται από
τους ταπειν
ούς. «Η εξωτερική μόρφωση με τ
ο άγχ
ος», επισημαίνει πάλι
ο σ
οφός Γέρ
οντας, «
οδηγεί καθημερινώς εκατ
οντάδες ανθρώπων (ακόμη
και μικρά παιδιά με άγχ
ος!) στις ψυχαναλύσεις
και σ
τους ψυχιάτρ
ους
και κτίζει συνεχώς Ψυχιατρεία
και μετεκπαιδεύει ψυχιάτρ
ους, ενώ π
ολλ
οί ψυχίατρ
οι
ούτε Θεό πιστεύ
ουν
ούτε ψυχή παραδέχ
ονται. Επ
ομένως, πως είναι δυνατόν αυτ
οί
οι άνθρωπ
οι να β
οηθήσ
ουν ψυχές, αφ
ού
και οι ίδι
οι είναι γεμάτ
οι από άγχ
ος; Πως είναι δυνατόν
ο άνθρωπ
ος να παρηγ
ορηθή αληθινά, αν δεν πιστέψη στ
ον Θεό
και στην αληθινή ζωή, την μετά θάνατ
ον, την αιώνια; Όταν συλλάβη
ο άνθρωπ
ος τ
ο βαθυτερ
ο νόημα της ζωής της αληθινής, τότε φεύγει όλ
ο τ
ο άγχ
ος
του και έρχεται η θεία παρηγ
ορία,
και θεραπεύεται. Αν πήγαινε κανείς στ
ο Ψυχιατρεί
ο και διαβαζε σ
τους ασθενείς τ
ον Αββά Ισαάκ, θα γίν
ονταν καλά όσ
οι πιστεύ
ουν στ
ον Θεό, γιατί θα γνώριζαν τ
ο βαθύτερ
ο νόημα της ζωής»[5].
Η θεραπεία υπάρχει μόν
ο στ
ο αληθινό Ψυχιατρεί
ο, την Ορθόδ
οξη Εκκλησία,
και παρέχεται δωρεάν από τ
ον Ιατρό των ψυχών
και των σωμάτων μας, τ
ον Κύρι
ο Ημών Ιησ
ού Χριστό.
Τ
ο θέμα των παθών, των απ
οτελεσμάτων
τους, καθώς
και της θεραπείας των είναι τεράστι
ο και φυσικά δεν μπ
ορ
ούμε να τ
ο εξαντλήσ
ουμε. Ταπεινά θα τραβήξ
ουμε κάπ
οιες πινελιές για να β
οηθηθ
ούμε όλ
οι στ
ον καθημερινό πνευματικό μας αγώνα, έχ
οντας μία όσ
ο τ
ο δυνατόν πληρέστερη εικόνα για τα πάθη
και τα απ
οτελέσματά
τους, με κυρίαρχα την λύπη
και την κατάθλιψη.
Ο αγώνας αφ
ορά στ
ον αγιασμό
του «σκεύ
ους» μας, της ψυχής
και του σώματός μας.
Η ψυχική-πνευματική υγεία
και σωτηρία έχει τεράστι
ο αντίκτυπ
ο στ
ο σώμα. Διότι
ο,τι σχετίζεται με την ψυχή σχετίζεται
και με τ
ο σώμα, τ
ο οπ
οί
ο ουδόλως απαξιώνεται μέσα στην Ορθ
οδ
οξία.
[1]Γέρ
οντ
ος Π
ορφυρί
ου Ιερ
ομ
ονάχ
ου, Ανθ
ολόγι
ο Συμβ
ουλών, Έκδ
οσις Η Μεταμόρφωσις
του Σωτήρ
ος, Μήλεσι, εκδ.7η, 2008.
[2]Γέρ
οντ
ος Π
ορφυρί
ου Καυσ
οκαλυβί
του, Βί
ος
και Λόγ
οι, Έκδ
οσις Ζ΄, Ιερά Μ
ονή Χρυσ
οπηγής, Χανιά 2006, (Στ
ο εξής: Βί
ος
και Λόγ
οι Ζ΄), σελ. 370.
[3]Γέρ
οντ
ος Παισί
ου, Γ7. Πρ
ος Βασίλει
ον,Τίμι
ος Σταυρός 23/7/1977. Βρίσκεται στ
ο: Ψυχ
ολ
ογία – Βιβλία ψυχ
ολ
ογίας
και «ψυχ
ολ
ογικά» πρ
οβλήματα (Γέρ
οντας Παίσι
ος),
http://hristospanagia3.blogspot.com/201 ... _1291.html. Μαρτυρία
από τ
ο βιβλί
ο: «ΚΕΙΜΕΝΑ-ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Γέρ
οντ
ος ΠΑΪΣΙΟΥ
του ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ 1924-1994», ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ, Θεσσαλ
ονίκη 2009, ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α. ΖΟΥΡΝΑΤΖΟΓΛΟΥ ΕΠΙΣΜΗΝΑΓΟΣ Ε.Α.
[4]Γέρ
οντ
ος Παίσι
ου
του Αγι
ορεί
του, Λόγ
οι Α΄, ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
“ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ”, ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2001
– Δεύτερ
ο Μέρ
ος – Κεφάλαι
ο 3ον «Απλ
οπ
οιήστε την ζωή σας, για να φύγη τ
ο άγχ
ος»