ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ και ελληνικη γλωσσα

1
© Ιωάννης Σ. Ρωμανίδης



Ρωμηοσύνη δίγλωσσος μέχρι σήμερον


Ποτέ δεν ηδυνήθησαν οι Φράγκοι και οι ακολουθούντες αυτούς Ευρωπαίοι και Ρώσοι να καταλάβουν πώς είναι δυνατόν Ρωμαίοι να γίνουν Έλληνες και Έλληνες να γίνουν Ρωμαίοι, να συγχωνευθούν εις έν έθνος με ελληνικόν πολιτισμόν και να έχουν αντί μίαν γλώσσαν δύο, ως περίπου έχουν οι Ελβετοί σήμερον.


Είναι γνωστόν ότι η Ρωμηοσύνη έχει δύο επισήμους γλώσσας, την λατινικήν και την ελληνικήν. Η λατινική λέγεται ρωμαϊκά και επεκράτησεν η ελληνική να λέγεται ρωμαίϊκα. Το ίδιο όνομα με ένα ιώτα σημαίνει λατινικά και με δύο ιώτα ελληνικά και έτσι δηλώνει τας δύο γλώσσας της Ρωμηοσύνης.


Αλλά η Ρωμηοσύνη είναι μέχρι σήμερον δίγλωσσος. Τούτο διότι τα βλάχικα είναι νεολατινικά ή νεορωμαϊκά και τα αρβανίτικα είναι κατά 50% λατινικά και 25-30% ελληνικά. Πρό ετών ήτο σύνηθες φαινόμενον Ρωμαίοι των Βαλκανίων να είναι δίγλωσσοι και πολλάκις τρίγλωσσοι. Ως πρώτη γλώσσα επικρατούσαν τα ρωμαίϊκα. Η μεγαλυτέρα ομάς επαναστατών του 1821 ήσαν οι Αρβανίται Ρωμαίοι εκ των οπίων πολλοί ούτε καν εγνώριζαν τα ελληνικά.



οι Ρωμαίοι εξελληνίσθησαν π.Χ.


Η διγλωσσία των Ρωμαίων εμφανίζεται εις την οθόνην της ιστορίας εις τα πρώτα γραπτά μνημεία της ρωμαϊκής ιστορίας και μαρτυρεί ότι οι Ρωμαίοι πρόγονοί μας είναι αναπόσπαστον μέρος του ελληνικού πολιτισμού πολύ πριν από τον Μέγα Ιουστινιανόν και πολύ πριν από τον Μέγα Κωνσταντίνον.


Ήδη 700 περίπου χρόνια πριν ο Μέγας Κωνσταντίνος μεταφέρη την Ρώμην εις την Ανατολήν, δηλαδή ήδη κατά τον 4ον αιώνα π.Χ. ο μαθητής του Πλάτωνος ο Ηρακλείδης ο Ποντικός αποκαλεί την Ρώμην "πόλιν ελληνίδα Ρώμην".


Ο πρώτος εις την ιστορίαν γράψας εις την λατινικήν γλώσσαν ήτο ο Έλλην Λίβιος Ανδρόνικος. Κατά τον 3ον αιώνα μετέφρασε τον Όμηρον δια να τον χρησιμοποιήση ο ίδιος, ως διδακτικόν κείμενον της λατινικής και της ελληνικής γλώσσης δια τους Ρωμηούς μαθητάς του. Μετέφρασε και άλλα έργα εκ του ελληνικού και έγραψε πρωτοτύπως τα πρώτα ρωμαϊκά θεατρικά έργα και ποιήματα. Έτσι επεκράτησεν ευθύς εξ αρχής οι εγγράμματοι Ρωμαίοι να εκμανθάνουν την ελληνικήν ως πρότυπον των Ρωμαϊκών γραμμάτων. Έκτοτε ουδέποτε έπαυσεν η διγλωσσία να κατευθύνη την εξέλιξιν του ελληνικού πολιτισμού των Ρωμαίων.


Οι δύο πρώτοι ιστορικοί της Ρώμης, ο Fabius Pictor και ο Cincius Alimentus ήσαν Ρωμαίοι, οι οποίοι περί το 200 π.Χ. έγραψαν ελληνιστί και όχι λατινιστί τας ιστορίας των.


Από το 150 π.Χ. όλοι οι μορφωμένοι Ρωμαίοι εγνώριζον καλώς πλέον την ελληνικήν γλώσσαν και φιλολογίαν.


Μετ' ολίγον και οι κατ' αρχήν διστακτικοί έναντι των ελληνικών αγροικώτεροι Ρωμαίοι προύχοντες ηναγκάσθησαν τελικώς να εκμάθουν την ελληνικήν δια το εμπόριον και δια την διοίκησιν των ελληνικών επαρχιών.


Από του 1ου αιώνος π.Χ. επεκράτησεν η παράδοσις οι Ρωμαίοι αριστοκράται, δια να ολοκληρώσουν την μόρφωσιν των, να σπουδάζουν εις την Ελλάδα.


Το 91 π.Χ. ήρχισεν ο τελευταίος μεγάλος πόλεμος μεταξύ Ρωμαίων και Λατίνων. Ένα χρόνο πρίν, το 92 π.Χ., οι Ρωμαίοι έκλεισαν τα λατινικά σχολεία ρητορικής και έτσι υπεχρέωσαν τους εν Ρώμη φοιτητάς να σπουδάσουν μόνον εις τα ελληνικά σχολεία. Εν καιρώ ήνοιξαν πάλιν τα λατινικά σχολεία και ετονώθη η χρήσις της λατινικής εφ' όσον εχρησιμοποιήθησαν οι Λατίνοι δια την αποίκισιν νέων δυτικών επαρχιών.


Κατά την ιδίαν εποχήν κατηργήθη η θέσις του μεταφραστού εις την Ρωμαϊκήν σύγκλητον και έκτοτε επετράπη η άνευ μεταφράσεως χρήσις της ελληνικής εκ μέρους των εξ Ανατολής επισκεπτών ομιλητών, διότι όλοι οι Ρωμαίοι προύχοντες εγνώριζον απταίστως πλέον την ελληνικήν.


Σχεδόν όλοι οι αυτοκράτορες εγνώριζον ελληνικά, αλλά μεταξύ αυτών οι Ιούλιος Καίσαρ, Αύγουστος Καίσαρ, Τιβέριος, Νέρων, Βεσπασιανός, Τραϊανός, Ανδριανός, Μάρκος Αυρήλιος και άλλοι είχον εξαιρετικήν γνώσιν της ελληνικής. Ο Ιούλιος Καίσαρ, ο Τιβέριος και ο Μάρκος Αυρήλιος έγραψαν ελληνικά έργα.


Οι διαπρεπέστεροι Ρωμαίοι συγγραφείς που έγραψαν και ελληνιστί είναι ο Κικέρων, ο Γερμανικός και ο Σουητώνιος.




και ο λαός της Ρώμης ωμιλούσε ελληνικά


Κατά τον 1ον και 2ον αιώνα του Χριστιανισμού ήτο σύνηθες πλέον φαινόμενον οι εν Ρώμη Ρωμαίοι να είναι εις την ελληνικήν γλώσσα μητροδίδακτοι αφούθ είχε γίνει γλώσσα του σπιτιού.


Ο Ρωμαίος απόστολος Παύλος έγραψε την προς Ρωμαίους επιστολήν του ελληνιστί. Τρανή απόδειξις ότι ο λαός της Ρώμης ωμιλούσε την ελληνικήν.


Η λειτουργία της εκκλησίας της Ρώμης ετελείτο ελληνιστί μέχρι του 4ου αιώνος. Άλλη τρανή απόδειξις ότι η ελληνική ήτο η γλώσσα του πλήθους.


Όλοι οι πρώτοι Χριστιανοί συγγραφείς των δυτικών επαρχιών και οι επίσκοποι της Ρώμης έγραψαν ελληνιστί.


Η ελληνική γλώσσα ήτο τόσον διαδεδομένη ώστε παρεκινήθη ο μη εκ Ρωμαίων και εκτός Ρώμης γεννηθείς Λατίνος σατυριστής Ιουβενάλιος να γράψη, "δέν δύναμαι να υποφέρω την Πόλιν γραικικήν." NON POSUM FERRE ... GRAECAM URBEM.


Η ελληνική γλώσσα ήτο η επικρατούσα εις όλην την περιοχήν της Ρώμης μέχρι τα μέσα του 4ου αιώνος, ότε εξησθένησε μόνον διότι μετεφέρθη η Ρώμη εις την ανατολήν αφού μετώκησεν σχεδόν ολόκληρος η Πόλις. Το κενόν που εδημιουργήθη επληρώθη, ως επί το πλείστον, από λατινοφώνους Ρωμαίους και δια τον λόγον αυτόν εντός 50 ετών υπεχρεώθη ο Πάπας Δάμασος να εισαγάγη περισσότερα λατινικά εις την λατρείαν της Πρεσβυτέρας Ρώμης.


Εξ όλων των ανωτέρω, αλλά και από άλλα πολλά, φαίνεται σαφώς ότι η Πρεσβυτέρα Ρώμη εταυτίσθη με τον ελληνικόν κόσμον και πολιτισμόν πολλούς αιώνας πριν από τον Μέγαν Κωνσταντίνον.
Απάντηση

Επιστροφή στο “Η Ελληνική Γλώσσα”