ΟΡΙΣΤΕ Η ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ!
ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΤΗΣ 17ης ΙΟΥΝΙΟΥ 2012
Ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης του ερευνητή, διαπιστώνεται ορθολογικά ότι μια «εκτός ελέγχου» (από το διεθνή παράγοντα) Κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ, ανεβάζει για την Ευρωζώνη το κόστος εξόδου της χώρας από το ευρώ, και κατ’ αυτό τον τρόπο διασφαλίζει την στήριξη της Ελλάδας εντός ευρώ, καλύτερα από μια «συνεργάσιμη» (με ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ) Κυβέρνηση υπό την ΝΔ, που θα επέτρεπε την μετάβαση σε δραχμή ή g-euro, υπό όρους χαμηλού έμμεσου και άμεσου κόστους για την Ευρωζώνη.
ΙΔΟΥ ΤΟ ΠΑΙΓΝΙΟ!
Όπως απεικονίζεται στο διάγραμμα, στις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012 εξελίσσεται ένα μη επαναλαμβανόμενο παίγνιο διαδοχικών κινήσεων με δύο παίκτες. Πρώτος παίκτης η Ελλάδα -με την έννοια των πολιτών και όχι της οικονομίας- που συμβολίζεται με «GR». Δεύτερος παίκτης η Ευρωπαϊκή Ένωση -και κυρίως οι χώρες της Ευρωζώνης- που συμβολίζεται με «EU». Οι Έλληνες πολίτες καλούνται να εκλέξουν είτε μια «συνεργάσιμη» (με ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ) Κυβέρνηση υπό την ΝΔ, είτε μια «εκτός ελέγχου» (από το διεθνή παράγοντα) Κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ.
Έτσι το αντιλαμβάνεται ορθολογικά σκεπτόμενη η EU. Το παίγνιο θα επιλυθεί δια της μεθόδου της προς τα πίσω επαγωγής που καταλήγει σε λύση διαδοχικά ορθολογικής ισορροπίας Nash. Σημείωση: Τα κόστη/αποδόσεις του παιγνίου συνιστούν ποιοτικά χαρακτηριστικά για την ιεράρχηση των εναλλακτικών, είναι αρνητικά διότι είναι κόστη, και εκτιμήθηκαν με την παραδοχή ότι για την GR πιο σημαντικά είναι τα άμεσα (κλίμακα -6…0) αντί τα έμμεσα (κλίμακα -4…0) κόστη, ενώ για την EU πιο σημαντικά είναι τα έμμεσα (κλίμακα -6…0) αντί τα άμεσα (κλίμακα -4…0) κόστη.
ΕΠΙΛΟΓΕΣ EU:
Σε περίπτωση εκλογής «συνεργάσιμης» Κυβέρνησης ΝΔ, η EU έχει 3 επιλογές: Πρώτον να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ, με σημαντικό κόστος (-5). Δεύτερον να εξαναγκάσει δια νομισματικής ασφυξίας την Ελλάδα σε έξοδο από το ευρώ (δραχμή) με μέτριο κόστος (-4). Τρίτον να επιβάλλει εσωτερικό παράλληλο υποτιμώμενο νόμισμα g-euro με χαμηλό κόστος (-3).
Σε περίπτωση εκλογής «εκτός ελέγχου» Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η EU έχει 2 επιλογές: Πρώτον να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ, με σημαντικό κόστος (-5) όπως προαναφέρθηκε. Δεύτερον να εξαναγκάσει δια νομισματικής ασφυξίας την Ελλάδα σε έξοδο από το ευρώ (δραχμή), όμως με πολύ υψηλό κόστος (-9), δεδομένου ότι με μη συνεργάσιμη Κυβέρνηση, αφενός θα ακολουθήσει διαγραφή του χρέους και αφετέρου θα πληγεί η εμπιστοσύνη των χρηματαγορών προς την EU, το οποίο μεταφράζεται σε αυξημένα επιτόκια δανεισμού για τα ήδη προβληματικά μέλη της (δηλ. διάδοση της κρίσης). Η τρίτη λύση, δηλ. να επιβληθεί εσωτερικό παράλληλο υποτιμώμενο νόμισμα g-euro, δεν υφίσταται, διότι μια μη συνεργάσιμη Κυβέρνηση θεωρείται βέβαιο ότι θα επιλέξει την καλλυτερη για τους πολίτες λύση της δραχμής.
Ορθολογικά σκεπτόμενη, βάσει κόστους, η EU, αν βρεθεί με «συνεργάσιμη» Κυβέρνηση ΝΔ (δεξής κόμβος), θα επιλέξει την εναλλακτική με το μικρότερο κόστος, δηλ. g-euro (Κόστος: -3) και εναλλακτικά δραχμή (Κόστος: -4), αντί του euro (Κόστος: -5). Επίσης ορθολογικά σκεπτόμενη, βάσει κόστους, η EU, αν βρεθεί με «εκτός ελέγχου» Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (αριστερά κόμβος), θα επιλέξει euro (Κόστος:-5) αντί δραχμής (Κόστος: -9). Παρατηρούμε δηλαδή ότι μια «εκτός ελέγχου» Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, σε σύγκριση με μια «συνεργάσιμη» Κυβέρνηση ΝΔ, ανεβάζει τόσο υψηλά το κόστος εξώθησης της Ελλάδας στη δραχμή, που καθιστά, για την ίδια την EU, εύλογη απόφαση τη στήριξη της Ελλάδας εντός ευρώ.
ΕΠΙΛΟΓΕΣ GR:
Δοθέντων των ανωτέρω, ότι δηλαδή η EU, ορθολογικά σκεπτόμενη ι) με «εκτός ελέγχου» Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα επιλέξει euro ενώ ιι) με «συνεργάσιμη» Κυβέρνηση ΝΔ θα επιλέξει g-euro (ή δραχμή), η GR , επίσης ορθολογικά σκεπτόμενη, είναι προς το συμφέρον της να αποφασίσει «εκτός ελέγχου» Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ώστε, ανεβάζοντας το κόστος εξόδου από το ευρώ, να ωθήσει την EU να αποφασίσει την στήριξη της χώρας εντός ευρώ.
Η ΜΠΛΟΦΑ ΤΗΣ EU
Ο διεθνής παράγοντας σε κορυφαίο επίπεδο (βλ. Ευρωπαίους Ηγέτες και Αξιωματούχους) και ευθέως παραβαίνοντας τους ηθικούς κανόνες διεθνούς πολιτικής, παρεμβαίνει εμφατικά διατυμπανίζοντας το παράδοξο ότι «Η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της (βλ. μνημόνιο)» την ίδια στιγμή που «Τα μέτρα του μνημονίου συστηματικά αποτυγχάνουν στην επίτευξη των δηλωθέντων (όχι των ενδεχομένως υποκρυπτόμενων) στόχων» όπως είναι ευρέως αποδεκτό, …χωρίς μάλιστα να διατυπώνεται το επόμενο σχέδιο ρεαλιστικής δημοσιονομικής εξυγίανσης και παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, υπονοώντας πρόθεση «τιμωρίας» της Ελλάδας σε περίπτωση εκλογής Κυβέρνησης «εκτός ελέγχου». Η EU δηλαδή καταβάλλει προσπάθεια να δείξει ότι αν εκλεγεί «εκτός ελέγχου» Κυβέρνηση θα εξαναγκάσει την Ελλάδα σε έξοδο από το ευρώ, όταν το παίγνιο υποδεικνύει ότι αυτό είναι αναξιόπιστη απειλή. Μάλιστα η μη στήριξη της Ελλάδας στο ευρώ, όπως υποδεικνύει το παίγνιο, είναι η εύλογη απόφαση της EU στην περίπτωση που εκλεγεί «συνεργάσιμη» Κυβέρνηση!
ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΣΜΟΥ vs ΑΥΤΟΣΥΝΤΗΡΗΣΗ Ε.Ε. & ΟΡΙΑ ΑΓΟΡΩΝ:
Ας αλλάξουμε το υπό μελέτη υπόδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι ορθολογικά σκεπτόμενη η EU θα επωμιστεί το υψηλό κόστος του εξαναγκασμού της Ελλάδας σε έξοδο από το ευρώ, προς παραδειγματισμό-εκφοβισμό των υπολοίπων προβληματικών χωρών της ευρωζώνης (π.χ. Ισπανία, αλλά και Ιταλία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, κλπ). Θα ήταν πράγματι ορθολογική μια τέτοια απόφαση;
Η απάντηση είναι όχι, αν λάβουμε υπόψιν ότι:
ι) Η εμπιστοσύνη των αγορών, που μεταφράζεται σε επιτόκιο δανεισμού, εξαρτάται από τον έλεγχο (αποπληρωμή χρέους) της ένωσης επί των χωρών που την αποτελούν.
ιι) Οι συμπεριφορές των λαών είναι μεταδοτικές στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και ιδίως της Ε.Ε., και μια “άτακτη” εκτός ελέγχου Ελλάδα δεν είναι και το καλύτερο πρότυπο για τις υπόλοιπες “προβληματικές” χώρες, με συνέπεια οι “αγορές” να αναρωτιούνται «Αφού η Ε.Ε. δεν κατάφερε να διαχειριστεί την μικρότερη προβληματική χώρα …τι θα συμβεί με την επέκταση του προβλήματος σε άλλες μεγαλύτερες χώρες;;;».
Τότε γίνεται αντιληπτό ότι η Ε.Ε. θα τολμούσε να ωθήσει την Ελλάδα εκτός ευρώ, προς παραδειγματισμό, στον βαθμό που θα μπορέσει να την έχει υπό έλεγχο (μη διαγραφή χρέους), όμως δεν θα τολμούσε να το πράξει στον βαθμό που δεν θα την έχει υπό έλεγχο (διαγραφή χρέους) διότι οι “αγορές” θα αποδώσουν την ευθύνη της απώλειας ελέγχου (διαγραφή χρέους) στην ένωση και πολύ λιγότερο στη χώρα (κατ’ αντιστοιχία με το άτακτο παιδί για το οποίο οι περίοικοι αποδίδουν ευθύνη στους γονείς).
Δηλαδή ελλοχεύει ο κίνδυνος η Ελλάδα, πλέον «εκτός ελέγχου», να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση αντί παραδείγματος προς αποφυγήν (δεδομένου ότι ακόμα και αν τιμωρηθεί παραδειγματικά η GR, δεν προβλέπονται εύκολα μέτρα για τις υπόλοιπες προβληματικές χώρες). Στο σημείο αυτό υπενθυμίζεται ότι οι πανίσχυρες ΗΠΑ, “κατάφεραν” με αντίστοιχο τρόπο να “χάσουν”την μισή ήπειρο, σχεδόν ολόκληρη την Λατινική Αμερική! Είναι δηλαδή ορθολογικά προφανές ότι πρόθεση της EU είναι να διατηρήσει την GR υπό έλεγχο και σε συνεργασία, με κάθε τρόπο. Και επειδή ο έλεγχος δεν χάνεται απλώς με την εκλογή μιας «εκτός ελέγχου» Κυβέρνησης όσο αυτή η Κυβέρνηση βρίσκεται εντός ευρώ, είναι προφανές ότι και σε επαναλαμβανόμενο παίγνιο (της EU με διαφορετική κάθε φορά προβληματική χώρα) η απόφαση της θα είναι αυτή της διατήρησης της χώρας εντός ευρώ για διατήρηση της χώρας εντός ελέγχου, προκειμένου αφενός να αποφευχθεί διάδοση σε άλλες χώρες, και αφετέρου να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών που μεταφράζεται σε χαμηλό κόστος χρήματος (δανεισμού).
ΑΥΤΟΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ & ΟΡΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ:
Δεδομένου ότι όλα τα κόμματα αποδεδειγμένα λειτουργούν με γνώμονα την αυτοσυντήρηση τους και πυξίδα τις δημοσκοπήσεις, αν λάβουμε υπόψιν ότι:
ι) Ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ με Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα εκμηδενίσει το εκλογικό του ποσοστό.
ιι) Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα έχει σαφώς μεγαλύτερη ανοχή από οποιαδήποτε άλλη Κυβέρνηση στην επιβολή δύσκολων (δεν λέω άδικων) πολιτικών και μέτρων.
Τότε γίνεται αντιληπτό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μεγαλύτερο κίνητρο και περισσότερες δυνάμεις από οποιοδήποτε άλλο κόμμα για να κρατήσει την Ελλάδα εντός ευρώ.
——————————————————
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ – ΑΝΑΛΥΣΗ
ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ:
(1) Το μνημόνιο βασίζεται στην πρόβλεψη πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2013.
(2) Όλα τα έσοδα του κράτους κατατίθενται σε ειδικό λογαριασμό στην ΤτΕ από τον οποίο προβλέπεται να πληρώνονται κατά προτεραιότητα τα εξωτερικά δάνεια και με ότι απομείνει μισθοί – συντάξεις – υγεία – παιδεία – ασφάλεια κλπ.
(3) Η πολιτική του μνημονίου συστηματικά αποτυγχάνει στην επίτευξη των στόχων, με συνέπεια η Ελλάδα εντός του 2012 ή 2013 να μην μπορεί να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της προς το εσωτερικό ή/και το εξωτερικό.
(4) Η μη λύση, της συνεχούς αβεβαιότητας και του φαύλου κύκλου ύφεσης – νέων μέτρων, είναι χειρότερη από την χειρότερη οριστική λύση (την δραχμή αν θεωρήσουμε το εθνικό νόμισμα κακή οριστική λύση και το ευρώ, το κοινό νόμισμα, καλή οριστική λύση). Η μη λύση αφενός δημιουργεί χρεοκοπημένες επιχειρήσεις, διαλύει την οικονομία και εξαθλιώνει τους πολίτες, και αφετέρου παρέχει χρόνο στις χώρες της Ευρωζώνης να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις από την κρίση χαμηλώνοντας το κόστος εξαναγκασμού της Ελλάδας σε έξοδο από το ευρώ, και συνεπώς βελτιώνοντας την διαπραγματευτική τους θέση.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ:
(α) Οι υποχρεώσεις της Ελλάδας προς το εξωτερικό ι) είτε θα εξυπηρετηθούν από ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ, ιι) είτε δεν θα εξυπηρετηθούν, υπό καθεστώς μονομερούς αθέτησης του χρέους, μονομερούς (βλ. χρεοκοπία) ή συνεργατικής (βλ. PSI).
(β) Οι υποχρεώσεις της Ελλάδας προς το εσωτερικό ι) είτε θα εξυπηρετηθούν πλήρως με πρόσθετη στήριξη από ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ, ιι) είτε θα εξυπηρετηθούν μερικώς από τα κρατικά έσοδα, και υπό τον όρο ότι θα δοθεί προτεραιότητα έναντι των υποχρεώσεων προς το εξωτερικό, ιιι) είτε θα εξυπηρετηθούν με την κυκλοφορία υποτιμώμενου εγχώριου νομίσματος, παράλληλου όπως το g-euro ή αποκλειστικού όπως η δραχμή.
Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΛΥΣΗ:
Μόνο με οριστική και ξεκάθαρη λύση για το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας (βλ. ισχυρό κούρεμα δανείων ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ για βιώσιμο χρέος), θα επενδύσει οποιοσδήποτε έστω και ένα ευρώ. Επίσης, μόνο με οριστική και ξεκάθαρη λύση για το παραγωγικό πρόβλημα της Ελλάδας (βλ. ισχυρή στήριξη τύπου “Σχεδίου Μάρσαλ”) θα καταστεί εφικτή η αναδιοργάνωση της χώρας και θα δημιουργηθούν προϋποθέσεις ανάπτυξης και μεγέθυνσης της οικονομίας.
Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ EURO
Προϋποθέσεις για ΕΕ: Επενδυτική μεταφορά πλεονασμάτων από τις οικονομικά ανταγωνιστικές και πλεονασματικές προς τις λιγότερο ανταγωνιστικές και ελλειμματικές περιοχές με στόχο την κατά το δυνατό σύγκλιση των οικονομιών.
Προϋποθέσεις για Ελλάδα: Ριζική και εκτεταμένη αναδιοργάνωση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της Ελλάδας με στόχο τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη παραγωγική ανασυγκρότηση.
Άμεσο Κόστος για ΕΕ: ΥΨΗΛΟ (-4). Ανάληψη του ελληνικού χρέους (σε μεγάλο ποσοστό). Χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων.
Έμμεσο Κόστος για ΕΕ: ΧΑΜΗΛΟ (-1). Δεν πλήττεται η εμπιστοσύνη των χρηματαγορών προς την ευρωζώνη, το οποίο συνεπάγεται χαμηλά επιτόκια δανεισμού.
Άμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΧΑΜΗΛΟ (-1). Αναδιοργάνωση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, το οποίο σε κάθε περίπτωση απαιτείται.
Έμμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΧΑΜΗΛΟ (-1). Δεν επιδεινώνεται η “εκτός αγορών” κατάσταση της χώρας.
Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ με την Ελλάδα «υπό διεθνή έλεγχο»
Προϋποθέσεις για ΕΕ: Χρηματοδότηση της Ελλάδας για διασφάλιση μη χρεοκοπίας.
Προϋποθέσεις για Ελλάδα: Ριζική και εκτεταμένη αναδιοργάνωση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της Ελλάδας με στόχο τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη παραγωγική ανασυγκρότηση.
Άμεσο Κόστος για ΕΕ: ΧΑΜΗΛΟ (-1). Δεν υπάρχει μονομερής διαγραφή χρέους. Η ανταγωνιστικότητα της χώρας θα ανακτηθεί με υποτίμηση του νομίσματος και όχι με ευρωπαϊκά κεφάλαια..
Έμμεσο Κόστος για ΕΕ: ΜΕΤΡΙΟ (-3). Πλήττεται, όχι όμως ισχυρά, η εμπιστοσύνη των χρηματαγορών προς την ευρωζώνη, το οποίο συνεπάγεται μικρή αύξηση στα επιτόκια δανεισμού. Το πλήγμα είναι μέτριο διότι ναι μεν μια χώρα της ευρωζώνης τίθεται εκτός κοινού νομίσματος, όμως η χώρα παραμένει συνεργάσιμη και υπό διεθνή έλεγχο.
Άμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΥΨΗΛΟ (-4). Υποτίμηση νομίσματος & υποβάθμιση βιοτικού επιπέδου.
Έμμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΜΕΤΡΙΟ (-3). Επιδεινώνεται η “εκτός αγορών” κατάσταση της χώρας.
Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ με την Ελλάδα «εκτός ελέγχου»
Προϋποθέσεις για ΕΕ: Καμία.
Προϋποθέσεις για Ελλάδα: Ριζική και εκτεταμένη αναδιοργάνωση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της Ελλάδας με στόχο τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη παραγωγική ανασυγκρότηση.
Άμεσο Κόστος για ΕΕ: ΥΨΗΛΟ (-3). Μονομερής διαγραφή ελληνικού χρέους.
Έμμεσο Κόστος για ΕΕ: ΥΨΗΛΟ (-4). Πλήττεται, ισχυρά, η εμπιστοσύνη των χρηματαγορών προς την ευρωζώνη, το οποίο συνεπάγεται σημαντική αύξηση στα επιτόκια δανεισμού και μετάδοση της κρίσης. Το πλήγμα είναι ισχυρό διότι όχι μόνο μια χώρα της ευρωζώνης τίθεται εκτός κοινού νομίσματος, αλλά επιπροσθέτως η χώρα δεν είναι συνεργάσιμη, δεν λειτουργεί υπό διεθνή έλεγχο, και ελλοχεύει ο κίνδυνος διάδοσης αντίστοιχης συμπεριφοράς στις υπόλοιπες προβληματικές χώρες.
Άμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΧΑΜΗΛΟ (-2). Υποτίμηση νομίσματος & υποβάθμιση βιοτικού επιπέδου η οποία μερικώς αντισταθμίζεται από τη μονομερή διαγραφή χρέους.
Έμμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΥΨΗΛΟ (-4). Εδραιώνεται η “εκτός αγορών” κατάσταση της χώρας.
Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ G-EURO
Προϋποθέσεις για ΕΕ: Αντικατάσταση του σχεδίου εσωτερικής υποτίμησης της οικονομίας με σχέδιο κλασσικής υποτίμησης δια παράλληλου υποτιμώμενου νομίσματος, και ταυτόχρονη διάσωση των τραπεζών με διατήρηση δανείων και καταθέσεων σε ευρώ υπό ευρωπαϊκή εγγύηση.
Προϋποθέσεις για Ελλάδα: Ριζική και εκτεταμένη αναδιοργάνωση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της Ελλάδας με στόχο τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη παραγωγική ανασυγκρότηση.
Άμεσο Κόστος για ΕΕ: ΧΑΜΗΛΟ (-1). Συντήρηση του ελληνικού χρέους προς αποφυγήν χρεοκοπίας.
Έμμεσο Κόστος για ΕΕ: ΧΑΜΗΛΟ (-2). Πλήττεται, όχι όμως ισχυρά, η εμπιστοσύνη των χρηματαγορών προς την ευρωζώνη, το οποίο συνεπάγεται μικρή αύξηση στα επιτόκια δανεισμού. Το πλήγμα είναι μέτριο διότι ναι μεν μια χώρα της ευρωζώνης τίθεται εκτός κοινού νομίσματος, όμως πρώτον το νόμισμα ελέγχεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεύτερον ο τραπεζικός τομέας παραμένει σε ευρώ και τρίτον η χώρα παραμένει συνεργάσιμη και υπό διεθνή έλεγχο.
Άμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΥΨΗΛΟ (-6). Υποτίμηση νομίσματος & υποβάθμιση βιοτικού επιπέδου η οποία επιδεινώνεται από την διατήρηση σε σκληρό ευρώ των υποχρεώσεων πολιτών και επιχειρήσεων προς τράπεζες. Το χρέος και η εξάρτηση διαιωνίζονται.
Έμμεσο Κόστος για Ελλάδα: ΜΕΤΡΙΟ (-2). Επιδεινώνεται η “εκτός αγορών” κατάσταση της χώρας.
ΔΡΑΧΜΗ vs G-EURO
H πραγματική “δραχμή” υπό τον έλεγχο της Ελλάδας, είναι προτιμότερη από ένα παράλληλο νόμισμα “Geuro”, αφενός διότι σε δραχμή ο πολίτης ή η επιχείρηση αμείβεται σε δραχμή αλλά και υποχρεώσεις είναι σε δραχμή, αφετέρου διότι η “δραχμή” θα συνοδεύεται από μικρή ή μεγάλη άρνηση χρέους. Ούτως ή άλλως, είτε με το τωρινό μνημόνιο, είτε με “δραχμή”, η χώρα θα πρέπει να ζήσει με πρωτογενή πλεονάσματα για να εξυπηρετεί τις υποχρεώσεις της προς το εσωτερικό. Και ούτως ή άλλως η Ελλάδα είναι από το 2010 αποκομμένη από τις διεθνείς χρηματαγορές, άνευ προοπτικής επανόδου εντός της δεκαετίας.
(ΣΗΜΕΙΩΣΗ προς αποφυγήν παρερμηνειών: Είμαι ισχυρότατα υπέρ του ευρώ και της συμμετοχής στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για δύο λόγους: Πρώτον, διότι αποδεδειγμένα η Ελλάδα δεν διαθέτει το πολιτικό σύστημα, την κρατική δομή και την κουλτούρα επιχειρήσεων και πολιτών για να διαχειριστεί τα του οίκου τους αποτελεσματικά, χωρίς διαφθορά, χωρίς διαπλοκή, χωρίς λαϊκισμό. Δεύτερον, διότι πιστεύω ότι η ανταγωνιστικότητα πρέπει να κερδηθεί όχι με “κινεζοποίηση” (χαμηλό βιωτικό επίπεδο – φθηνή εργασία – φθηνοί πόροι) αλλά με “προστιθέμενη αξία” σε ποιοτικά προϊόντα / υπηρεσίες.
ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩ
Δεδομένου ότι η «εσωτερική υποτίμηση/ανατίμηση» μιας οικονομίας είναι πρακτικά αδύνατη (αποδείχτηκε και με την εφαρμογή του μνημονίου στην Ελλάδα), η κατάρρευση οποιασδήποτε νομισματικής ένωσης είναι αναπόφευκτη, όταν δεν υπάρχει επενδυτική μεταφορά πλεονασμάτων από τις οικονομικά ανταγωνιστικές και πλεονασματικές περιοχές προς τις λιγότερο ανταγωνιστικές και ελλειμματικές, με στόχο την κατά το δυνατό σύγκλιση των οικονομιών, αντίστοιχη με τον ρόλο της φορολογίας εντός μιας χώρας (είτε μιλάμε για περιφέρειες μιας χώρας π.χ. Ελβετία όπου στηρίζονται τα αδύναμα καντόνια, είτε μιλάμε για πολιτείες μιας ένωσης π.χ. ΗΠΑ όπου αναδιανέμεται το 25% του ΑΕΠ, είτε μιλάμε για Ε.Ε. όπου αναδιανέμεται μόλις το 1% του ΑΕΠ).
Η αναδιανομή είναι κοινωνικά δίκαιη και οικονομικά επιβεβλημένη για τον εξής καθαρό λόγο: Η οικονομία “κάνει” το νόμισμα και όχι το αντίστροφο. Το ευρώ αντικατοπτρίζει τον μέσο όρο της οικονομικής δύναμης των χωρών της ευρωζώνης. Συνεπώς είναι ένα νόμισμα υποτιμημένο για την οικονομία της Γερμανίας και υπερτιμημένο για τις οικονομίες των χωρών του Νότου, ψαλίδα που συνεχώς μεγαλώνει. Αυτό συνεπάγεται ότι η ανταγωνιστικότητα της Γερμανίας ενισχύεται ακόμη περισσότερο σε βάρος των οικονομιών των άλλων χωρών, την ίδια στιγμή που η ανταγωνιστικότητα αυτών πλήττεται ισόποσα. Πως συμβαίνει αυτό; Με απλά λόγια, σε σύγκριση με εθνικό νόμισμα (π.χ. Μάρκο), η Γερμανία πουλάει τα προϊόντα της σε χαμηλότερες τιμές και εισάγει προϊόντα σε ακριβότερες τιμές, δηλ το φθηνό κοινό νόμισμα, σε σχέση με το ακριβότερο εθνικό, λειτουργεί ως επιδότηση των γερμανικών εξαγωγών και ως δασμός των γερμανικών εισαγωγών, από τις άλλες χώρες της ευρωζώνης. Αντίστοιχα, πάλι σε σύγκριση με εθνικό νόμισμα (π.χ. Πεσέτα), οι χώρες του Νότου, πουλάνε τα προϊόντα τους σε ακριβότερες τιμές και εισάγουν σε φθηνότερες τιμές, δηλ. το ακριβό κοινό νόμισμα λειτουργεί ως δασμός των εξαγωγών των χωρών του Νότου και ως επιδότηση των εισαγωγών τους. Αυτοί οι δασμοί-επιδοτήσεις συνεπάγονται μεταφορά κεφαλαίων από τις χώρες με αδύναμη οικονομία προς τις χώρες με ισχυρή οικονομία, με συνέπεια το συνεχές άνοιγμα της ψαλίδας. Ακριβώς για αυτό τον λόγο η επενδυτική μεταφορά πλεονασμάτων από τις οικονομικά ανταγωνιστικές και πλεονασματικές προς τις λιγότερο ανταγωνιστικές και ελλειμματικές χώρες, με στόχο την κατά το δυνατό σύγκλιση των οικονομιών τους είναι και επιτακτική και δίκαιη!
Όλα αυτά δεν αναιρούν την ανάγκη για ριζική και εκτεταμένη αναδιοργάνωση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της Ελλάδας (έχω ποστάρει πολλαπλώς στο facebook επί αυτού). Αναιρούν όμως την ανάγκη τυφλής δημοσιονομικής λιτότητας που καταστρέφει την οικονομία της χώρας χειροτερεύοντας το πρόβλημα που ανάλυσα. Και αναιρούν τον τρόπο που μπορείς να κοιτάς στα μάτια τους Ευρωπαίους γνωστούς και φίλους.
ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ
Σε κάθε περίπτωση όσο περνάει ο χρόνος, τόσο μειώνονται οι αρνητικές επιπτώσεις για την Ε.Ε., από μια ενδεχόμενη παύση πληρωμών του εξωτερικού χρέους της Ελλάδας (και έξοδο της από την ευρωζώνη) και συνεπώς τόσο πιο πιθανό καθίσταται το ενδεχόμενο να γίνει πραγματικότητα αυτό το κακό σενάριο, είτε ως επιλογή της Ελλάδας, είτε ως επιλογή της Ε.Ε. Συνεπώς επιβάλλεται η άμεση και ουσιαστική διαπραγμάτευση μνημονίου και δανειακής σύμβασης με ζητούμενο την παραμονή της χώρας στο ευρώ.
Όμως διαπραγμάτευση μνημονίου και δανειακής σύμβασης, υπό τον απαράβατο όρο της παραμονής στο ευρώ, μπορεί να γίνει μόνο προσχηματικά. Η ουσιαστική διαπραγμάτευση προϋποθέτει ιεράρχηση προτεραιοτήτων και ρίσκο:
ι) Πρώτη προτεραιότητα η ουσιαστική διαπραγμάτευση με ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ (χωρίς καταγγελίες ή άλλες μονομερείς ενέργειες εκτός και αν καταστεί απολύτως αναγκαίο) για ξεκάθαρη και οριστική λύση (“καλή” εντός ευρώ ή “κακή” εκτός ευρώ).
ιι) Δεύτερη προτεραιότητα η παραμονή της χώρας στο ευρώ, υπό το ρίσκο η παραμονή να μην καταστεί δυνατή στο πλαίσιο μιας ουσιαστικής διαπραγμάτευσης, παρότι θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να διασφαλιστεί.
Στις βουλευτικής εκλογές της 6ης Μαΐου 2012, η ψήφος της πλειοψηφίας των πολιτών ανάγκασε ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ αλλά και ΗΠΑ να αλλάξουν ατζέντα, να πάψουν να συζητούν για νέα μέτρα στο πλαίσιο του φαύλου κύκλου ύφεσης – νέων μέτρων, και να αρχίσουν να συζητούν για ανάπτυξη. Επιπλέον ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 17ης Μαΐου 2012, ο διεθνής παράγοντας σε κορυφαίο επίπεδο και ευθέως παραβαίνοντας τους ηθικούς κανόνες διεθνούς πολιτικής, παρεμβαίνει εμφατικά διατυμπανίζοντας την πρόθεση του να «τιμωρήσει» την Ελλάδα σε περίπτωση εκλογής Κυβέρνησης «εκτός ελέγχου», το οποίο όπως είδαμε στο παίγνιο συνιστά αναξιόπιστη απειλή. Το συμπέρασμα δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι ακόμα η Ελλάδα διατηρεί ισχυρή διαπραγματευτική θέση. Αν δεν ίσχυε αυτό, δεν θα είχε λόγο ο διεθνής παράγοντας να ανησυχεί και να παρεμβαίνει τόσο πολύ …αποδεδειγμένα κινητήριος δύναμη είναι το συμφέρον και όχι η αγάπη.
Τέλος, στις βουλευτικής εκλογές της 6ης Μαΐου 2012, οι πολίτες έθεσαν δύο στόχους. Δύο στόχους που λόγω προεκλογικών σκοπιμοτήτων παρουσιάζονται εκ πρώτης όψεως ασύμβατοι, αλλά, υπό το εύλογο ρίσκο της ορθολογικής συμπεριφοράς των Ευρωπαίων που αναφέρθηκε παραπάνω, όχι μόνο δεν είναι ασύμβατοι, αλλά αφενός ισχυροποιούν την διαπραγματευτική θέση κάθε Ελληνικής Κυβέρνησης και αφετέρου είναι μονόδρομος για την παραμονή της χώρας εντός ευρώ:
1) Διαπραγμάτευση για οριστική λύση και ανάπτυξη.
2) Παραμονή στην ευρωζώνη ισότιμα.
“ΔΥΣΚΟΛΑ” ΜΕΤΡΑ
Η σταθερή επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων είναι απαραίτητη, προκειμένου αυτά τα πλεονάσματα να στηρίξουν την ανάπτυξη της χώρας και να δώσουν δυνατότητα διαπραγμάτευσης. Όμως για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων απαιτούνται δύσκολα μέτρα.
Άλλωστε η Ελλάδα χρειάζεται πολυεπίπεδη ριζική μεταρρύθμιση, διότι πρόκειται για μια χώρα που υποφέρει ι) από ιδιωτικό τομέα είτε κρατικοδίαιτο και μη ανταγωνιστικό, είτε φοροδιαφεύγοντα και παράνομο, ιι) από δημόσιο τομέα αναποτελεσματικό να παρέχει πρόνοια και τροχοπέδη για τις επιχειρήσεις, και ιιι) από πολιτικό σύστημα ανεπαρκές και διεφθαρμένο που διαπλέκεται με ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
Τέλος, σημασία έχει μεταρρυθμίσεις και μέτρα να είναι αποτελεσματικά και κοινωνικά δίκαια.
Από αἰέν ἀριστεύειν
