Το μνημόνιο έφερε μόνο δεινά, πιστεύουν οι περισσότεροι Έλληνες πολίτες που δυστυχώς δεν μπορούν να δουν κάτι το αισιόδοξο για το μέλλον μας.
Το Οδοιπορικό μας στην Αθήνα του μνημονίου αναδεικνύει τα συναισθήματα και τις σκέψεις των νέων ιδιαίτερα ανθρώπων για αυτό που όλοι μας ζούμε.
Αν θέλει κανείς να απεικονίσει τη σημερινή Ελλάδα, την Ελλάδα του διεθνούς νομισματικού ταμείου, της λιτότητας και των δυσβάσταχτων οικονομικών μέτρων, των χιλιάδων αστέγων, αρκεί να περπατήσει στους δρόμους της Αθήνας και να συνομιλήσει με νέους ανθρώπους.
Ανθρώπους που αν και ζουν κάτω από έναν καταγάλανο ουρανό, νιώθουν σαν να τους πλακώνει ένα «μαύρο σύννεφο», όπως μας είπε και η 35χρονη Γωγώ Πηγή.
Το οδοιπορικό μας ξεκίνησε από το κέντρο της Αθήνας, στη συνέχεια επεκταθήκαμε και σε άλλες γειτονιές. Η ερώτηση ήταν μία: Πώς βλέπετε την Ελλάδα δύο χρόνια μετά την υπογραφή του μνημονίου;
Οι απαντήσεις πολλές, διαφορετικές, τα ερωτηματικά όμως ακόμα περισσότερα… Απαισιοδοξία, ανησυχία προβληματισμός για το μέλλον είναι τα κύρια συναισθήματα των ανθρώπων που ζουν στην Ελλάδα του 2012.
Νίκος
«Τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο, είμαι πολύ απαισιόδοξος για το μέλλον αυτού του τόπου.
Είναι πλέον σίγουρο πως εκείνοι που υπέγραψαν το μνημόνιο δεν ήξεραν τι έκαναν, με λίγα λόγια υπέγραψαν την καταδίκη της Ελλάδας.
“Λεφτά υπάρχουν”, μας έλεγε πριν από δύο χρόνια ο Γιώργος Παπανδρέου, πού πήγαν όμως τα λεφτά;
Κάθε τόσο ακούμε για φοροδιαφυγή εκατομμύριων ευρώ, δεν καταλαβαίνω γιατί δεν γίνεται κάτι με όλους αυτούς, και κάθε τόσο καλούμαστε εμείς, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι, με νέα μέτρα να κλείσουμε την τεράστια οικονομική τρύπα».
Νικολέττα
«Τα πράγματα είναι πολύ άσχημα, κάθε μέρα γίνονται όλο και χειρότερα. Τα έσοδά μας μειώνονται καθημερινά και τα έξοδα διπλασιάζονται. Οι τιμές των προϊόντων αυξάνονται διαρκώς, ακόμα και εκείνα που θεωρούσαμε είδη πρώτης ανάγκης έχουν μετατραπεί σε είδη πολυτελείας.
Αυτό που μου κάνει φοβερή εντύπωση όμως είναι πώς γίνεται οι δικοί μας μισθοί να μειώνονται καθημερινά και των βουλευτών να μένουν άθικτοι. Την κυβέρνηση δεν την ενδιαφέρει ότι ο λαός δυσφορεί, αυτό δεν λέγεται δημοκρατία.
Φοβάμαι πως στο σημείο που έχουμε φτάσει δεν υπάρχει ελπίδα για ανάκαμψη».
Λία
«Αυτό που δεν αντέχω είναι πως δεν μπορώ να κάνω όνειρα για το μέλλον, τόσο το δικό μου όσο και του παιδιού μου. Περπατώ στο δρόμο και βλέπω ανθρώπους σκυθρωπούς, σκεφτικούς.
Και πώς να μην είναι άλλωστε, όταν καθημερινά ακούμε για νέα μέτρα λιτότητας, νέους φόρους, νέα χαράτσια, αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων, αυξήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης την ίδια ώρα που γίνονται σημαντικές περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις;
Ζούμε σε μια χώρα ηλιόλουστη και όμως νιώθω σαν να ζούμε σε βαθύ σκοτάδι… και δυστυχώς θα αργήσουμε να ανακάμψουμε».
Γιώργος
«Έχω εταιρεία μεταφορών-μετακομίσεων και τα τελευταία δύο χρόνια έχω παρατηρήσει πτώση στη δουλειά μου που αγγίζει το 50%. Τα έξοδα όμως και οι υποχρεώσεις συνεχώς αυξάνονται.
Κάνω αγώνα δρόμου για να ανταποκριθώ στις υποχρεώσεις μου… Δεν είναι λίγοι οι συνάδελφοί μου που έχουν ήδη βάλει λουκέτο. Είναι πολύ άσχημο να βλέπεις γύρω σου συνέχεια κλειστά μαγαζιά όταν σε αυτά έχεις εναποθέσει τα όνειρα μιας ολόκληρης ζωής.
Αυτό που καταλαβαίνει κανείς είναι ότι τα μηνύματα που εισπράττουμε μέχρι τώρα μόνο ενθαρρυντικά δεν είναι, αντίθετα το μέλλον φαντάζει δυσοίωνο».
Γωγώ
«Δυστυχώς όλη η χώρα και οι πολίτες της ζούμε κάτω από ένα μαύρο σύννεφο.
Η ανεργία, οι άσχημες συνθήκες στο επαγγελματικό περιβάλλον και το γενικότερο κακό κλίμα που υπάρχει στην αγορά δημιουργεί τεράστια ψυχολογικά και οικονομικά προβλήματα στους ανθρώπους.
Αν και γενικότερα τα γεγονότα δεν μας βοηθούν να δούμε το μέλλον της χώρας με αισιοδοξία, εγώ νιώθω πως κάποια στιγμή θα βγούμε. Θα ήθελα ανεξάρτητα από τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός, να δει κανείς τα προβλήματα της χώρας και να εστιάσουν όλοι μαζί συσπειρωμένοι στο να δώσουν τις καλύτερες πιθανές λύσεις».
Λευτέρης
«Τo μνημόνιο και η νέα δανειακή σύμβαση έφεραν την Ελλάδα στο σημείο που είναι σήμερα, δηλαδή να πεινάσει. Η λάθος ακολουθημένη πολιτική ετών, χτισμένη πάνω σε ένα σαθρό οικοδόμημα που λέγετε κοινωνικό κράτος, Δημόσια διοίκηση, “Καλλικράτης” χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες από τη μια, και φυσικά χωρίς απαιτούμενη χρηματοδότηση έφεραν την Ελλάδα σε αυτό το σημείο.
Από τη στιγμή που η κυβέρνηση και οι εταίροι ορίσουν τον πάτο, τότε θα μπορέσει η ελληνική οικονομία να αντιδράσει ενδεχομένως και βίαια έτσι ώστε να δώσει πνοή και προοπτική (ένα ξύπνημα) στον επιχειρηματικό κόσμο».
Ηλίας
«Η υπογραφή του μνημονίου έφερε άσχημα αποτελέσματα για την Ελλάδα. Βέβαια, ακόμα δεν μπορούμε να δώσουμε σαφή απάντηση σχετικά με τι θα έπρεπε να είχε γίνει.
Ακόμα και αν δεν είχαμε υπογράψει το μνημόνιο και είχαμε βγει από το ευρώ, πιστεύω ότι η καταστροφή θα ήταν μεγαλύτερη.
Πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι μαζί ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση.
Ελπίδες θα έχουμε μόνο αν υπάρξει ανάκαμψη στην αγορά, αν συνεχίσει ο μαρασμός μοιραία θα καταστραφούμε. Δεν μπορεί ο Έλληνας να δώσει χρήματα είτε για φόρους, είτε για να καλύψει τις ανάγκες του, αφού δεν μπορεί να εισπράξει».
Άννα
«Διατηρούσα αρκετά χρόνια κατάστημα ψιλικών στον Άγιο Δημήτριο. Η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, το πάγωμα των πιστώσεων, οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ και το υψηλό ενοίκιο με οδήγησαν στο λουκέτο.
Ο κόσμος πλέον είναι πολύ “μουδιασμένος”, πολύ προσεκτικός με τις αγορές του, με αποτέλεσμα τα έσοδα να είναι πολύ λιγότερα από τα έξοδα. Το κλείσιμο του καταστήματος ήταν για μένα μονόδρομος.
Δεν υπάρχουν όνειρα και ελπίδες για το μέλλον, δεν υπάρχει φιλότιμο και οδηγούμαστε σε αδιέξοδο. Φοβάμαι πως η κατάσταση θα χειροτερέψει ακόμα περισσότερο αν δεν διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες για επενδύσεις».
Χρήστος
«Καθημερινά τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα. Τον τελευταίο χρόνο η κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά.
Η επιβολή των φόρων, οι αυξήσεις στις τιμές και η αβεβαιότητα στο εργασιακό περιβάλλον είναι τα χαρακτηριστικά της εποχής που ζούμε.
Τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο πολύπλοκα από τη στιγμή που χάσαμε την εμπιστοσύνη μας σ’ αυτούς που μας κυβερνούν. Θεωρώ τα περισσότερα μέτρα που έχουν ληφθεί ως τώρα αντιλαϊκά.
Αισθάνομαι πως ακόμα η γροθιά δεν έχει χτυπήσει στο μαχαίρι. Πρέπει να βρεθούν ικανοί άνθρωποι να μας κυβερνήσουν, ώστε να βγούμε από αυτόν το λαβύρινθο που βρισκόμαστε».
Λέιντα
«Νομίζω πως οι περισσότεροι ήμασταν κατά φαντασία πλούσιοι, ζούσαμε με χρήματα δανεικά, με χρήματα που δεν είχαμε δουλέψει για να αποκτήσουμε.
Τελικά η φούσκα έσκασε. Όλα όμως κάνουν τον κύκλο τους και κάποια στιγμή θα ξεφύγουμε από την οικονομική κρίση, αν όχι εμείς, η επόμενη γενιά. Σίγουρα όμως θα βγούμε πιο δυνατοί.
Η κατάσταση βέβαια δεν μας επιτρέπει να είμαστε πολύ αισιόδοξοι, αλλά πρέπει να δώσουμε τη μάχη μας. Δεν θα βγούμε αλώβητοι, αλλά ήρθε η στιγμή που πρέπει να αποδείξουμε ότι είμαστε δυνατοί, όπως έχει αποδείξει και η ιστορία μας».
Μαρία-Ζωή
«Από τις πέντε φίλες μου οι δύο είναι άνεργες, μία έχει δουλειά με τον κατώτατο μισθό, μία έχει δουλειά αλλά δεν υπάρχει συνέπεια στην πληρωμή της και η πιο “τυχερή” εργάζεται στο εξωτερικό.
Αυτή η κατάσταση δίνει μια καλή εικόνα για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα.
Η πιο παραγωγική ομάδα της κοινωνίας βρίσκεται καθηλωμένη και απογοητευμένη.
Οι μισθοί είναι σε τέτοια επίπεδα που δεν δίνουν τη δυνατότητα στους νέους να αυτονομηθούν. Η απαξίωση απέναντι στα πρόσωπα της κυβέρνησης δημιουργεί μεγάλη αβεβαιότητα για το αύριο και ο κόσμος απλά απεύχεται τα χειρότερα».
Πέννυ
«Η αίσθηση που έχουμε πλέον για την Ελλάδα και τους Έλληνες είναι πως κανείς δεν ελπίζει σε τίποτα.
Είμαστε εγκλωβισμένοι σε ένα φαύλο κύκλο αλυσιδωτών αντιδράσεων.
Ανεργία, ανατιμήσεις των βασικών αγαθών, αύξηση της φορολογίας, πτώση των αποδοχών, έλλειψη ρευστότητας, πτώση της κατανάλωσης είναι μερικές από τις επιπτώσεις της κρίσης που όλοι βιώνουμε. Ο κόσμος χάνει την αξιοπρέπειά του, καθώς με θλίψη βλέπουμε ανθρώπους να συρρέουν στα συσσίτια.
Οι νέοι στρέφονται ξανά ολοένα και περισσότερο στο εξωτερικό προς ανεύρεση εργασίας και αυτή τη φορά το κύμα μετανάστευσης είναι από παραγωγικούς και μορφωμένους ανθρώπους».
Αντωνία
« Απογοήτευση και απαισιοδοξία, όλοι περιμένουν τα χειρότερα. Είναι γεγονός η δυσκολία στην εύρεση εργασίας, η αυξημένη φορολογία και η ακρίβεια σε βασικά προϊόντα όπως τρόφιμα. Παρ’ όλες τις δυσκολίες που όλοι αντιμετωπίζουμε καθημερινά νιώθω ότι θέλουν να κυριαρχεί ένα αίσθημα πανικού.
Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη σε αυτούς που εκπροσωπούν τη χώρα στο εξωτερικό. Πώς μπορεί να γεννηθεί η ελπίδα και η αισιοδοξία για νέα ξεκινήματα, νέες επιχειρήσεις, νέες θέσεις εργασίας όταν δεν ξέρεις αν αύριο η Ελλάδα θα πτωχεύσει;
Για μένα πρέπει να γεννηθεί ξανά η ελπίδα, όσο δύσκολοι και αν είναι οι καιροί».
Νούλη
«Δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω πως η Ελλάδα έχει έρθει σε αυτή τη θέση. Σκέφτομαι τα παλιότερα χρόνια και πραγματικά τα νοσταλγώ.
Όχι μόνο για την όποια οικονομική άνεση είχε ο καθένας μας, αλλά και για τη δυνατότητα που είχαμε να κάνουμε σχέδια. Μήπως όμως ζούσαμε ένα όνειρο από το οποίο μόλις ξυπνήσαμε; Εγώ εργάζομαι στην οικογενειακή μας επιχείρηση, διατηρούμε χώρο εστίασης.
Πλέον δουλεύουμε μόνο Σαββατοκύριακα, αφού τις καθημερινές το μαγαζί ήταν σχεδόν άδειο. Δύο έως τρεις μέρες εργασίας όμως δεν αρκούν για να καλυφθούν τα έξοδα του μήνα».
Ελένη
«Η κατάσταση μέρα με τη μέρα χειροτερεύει. Τα οικονομικά προβλήματα είναι μεγάλα, τα δικαιώματα των εργαζομένων καταλύονται, οι μισθοί όλο και μειώνονται, ενώ οι τιμές των προϊόντων αυξάνονται.
Δεν μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις καθημερινές μας ανάγκες και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κλονιστούν ακόμα οι θεσμοί και οι αξίες μας.
Όσο περνάει ο καιρός βλέπω έκπτωση στο ήθος και αυτό είναι που με απασχολεί περισσότερο. Άμεσα δεν νομίζω πως θα υπάρξει ανάκαμψη στην ελληνική οικονομία, μακροπρόθεσμα όμως θα γίνει νομοτελειακά. Τα σημερινά δεδομένα δεν μας αφήνουν περιθώρια να ελπίζουμε».
Μαίρη
«Έχουμε φτάσει στα όριά μας πλέον, δεν μπορούμε να καλύψουμε ούτε τις βασικές μας ανάγκες. Νιώθω πως δεν υπάρχει ελληνικό κράτος και πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει εντολές και εμείς εκτελούμε σαν πιστά στρατιωτάκια. Νομίζω πως θα χρειαστούν τουλάχιστον δέκα χρόνια για να δούμε αλλαγές στον τομέα της οικονομίας κατά συνέπεια και στην καθημερινότητά μας.
Μόνο αν βρεθούν ικανοί άνθρωποι να μας κυβερνήσουν και να πάρουν δραστικά μέτρα όπως αύξηση της εγχώριας παραγωγής, να σταματήσουμε να περιμένουμε τα κονδύλια από το εξωτερικό για να κινηθεί η οικονομία».
Εικόνες κατοχής στο Σύνταγμα
Εικόνες από μία άλλη εποχή… από την εποχή που γνωρίζαμε από τις περιγραφές των μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων, εκείνων που είχαν ζήσει την κατοχή, αντικρίσαμε πριν από λίγες μέρες στην πλατεία Συντάγματος.
Άνθρωποι, κάθε ηλικίας, στέκονταν στην ουρά προκειμένου να πάρουν μια σακούλα λαχανικά. Περίμεναν καρτερικά, πάνω από μισή ώρα ο καθένας για να πάρουν μια τσάντα πατάτες, καρότα, ντομάτες. Η θλίψη, η απόγνωση, αλλά και η απελπισία ήταν ζωγραφισμένες στα πρόσωπά τους.
Κάποιοι φώναζαν “πεινάμε, δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε ούτε τα απαραίτητα για την επιβίωσή μας”, ενώ κάποιοι άλλοι στέκονταν βουβοί για να μην προσελκύσουν τα βλέμματα των περαστικών. Διακρίναμε και ανθρώπους καλοντυμένους, περιποιημένους ανάμεσα στο πλήθος.
Φορούσαν καπέλο και γυαλιά ηλίου. Κρατούσαν στα χέρια τους άδειες σακούλες ώστε να μπορέσουν να πάρουν προϊόντα. Ορισμένοι από αυτούς όταν είδαν τα τηλεοπτικά συνεργεία απομακρύνθηκαν και επέστρεψαν λίγη ώρα αργότερα.
Εικόνες αποκαρδιωτικές που αν μας τις περιέγραφαν δύο χρόνια πριν θα λέγαμε πως είναι βγαλμένες από μυθιστόρημα.
(nationalpride.wordpress.com)
