Νέα εποχή στις σχέσεις με το Ισραήλ
Του Αθανασιου Eλλις
Μια νέα εποχή στις σχέσεις Ελλάδας - Ισραήλ, που με ταχείς ρυθμούς εξελίσσεται σε στρατηγική συνεργασία, εγκαινιάζει η κυβέρνηση Παπανδρέου, η οποία απελευθερωμένη από διαστρεβλωτικές αγκυλώσεις και εμμονές του παρελθόντος που δεν απέφεραν τα προσδοκώμενα οφέλη στη χώρα, τολμάει μια στροφή στην εξωτερική πολιτική ενισχύοντας τη φιλόδοξη απόπειρα της Ελλάδας να διαδραματίσει τον ρόλο που της αναλογεί στη Μέση Ανατολή. Η κίνηση της Αθήνας αποτελεί εν μέρει και μια έγκαιρη αντίδραση στις μεταβαλλόμενες ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή.
Οι παραδοσιακοί δεσμοί με τον ευρύτερο μουσουλμανικό κόσμο, όχι μόνο τον αραβικό, θα συνεχιστούν, αλλά θα εξελιχθούν, πλέον, παράλληλα με τη σύσφιγξη των σχέσεων με το Ισραήλ. Η νέα προσέγγιση δεν είναι συγκυριακή. Αλλωστε, μετά τη στήριξη που παρέσχε η Ν. Δ. στην κυβέρνηση, διασφαλίζεται η συνέχεια στην εφαρμογή της και ουσιαστικά καθίσταται εθνική πολιτική. Ηδη ο Αντώνης Σαμαράς δέχθηκε πρόσκληση από τον κ. Νετανιάχου να επισκεφθεί την Ιερουσαλήμ.
Οι εκατέρωθεν επισκέψεις των κ. Παπανδρέου και Νετανιάχου, που πραγματοποιήθηκαν σε διάστημα μικρότερο του ενός μηνός, αλλά και το φιλικό δείπνο μετά συζύγων στην Ακρόπολη, όπως και η κοινή μετάβαση στον Πόρο, αντανακλούν την εξελισσόμενη προσωπική σχέση των δύο πρωθυπουργών, τα πρώτα δείγματα της οποίας εμφανίστηκαν κατά την τυχαία συνάντησή τους στο καφέ «Πούσκιν» της Μόσχας τον περασμένο Φεβρουάριο.
Από την ανάγνωση των εκατέρωθεν προθέσεων προκύπτει σαφώς ότι παράλληλα με την καλή χημεία των ηγετών διανοίγεται η προοπτική μιας συνεργασίας, η οποία θα αναβαθμίσει την Ελλάδα στην περιφερειακή γεωπολιτική σκακιέρα, ενώ θα επιτρέψει επίσης τη στενότερη συνεργασία του εβραϊκού με το ελληνικό λόμπι, με μακροπρόθεσμα πολιτικά και οικονομικά οφέλη για την Ελλάδα.
Στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στο Μεσανατολικό παραμένει ο ίδιος: Η ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, το οποίο θα συμβιώνει ειρηνικά δίπλα σε ένα ασφαλές Ισραήλ. Η συγκρατημένη αντίδραση της Αθήνας στην ισραηλινή επίθεση στον στολίσκο που μετέφερε βοήθεια στη Γάζα και η προτροπή του Ελληνα πρωθυπουργού υπέρ της έναρξης απ’ ευθείας διαπραγματεύσεων ανάμεσα στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου και τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Αμπάς, κινούνται στο νέο πνεύμα του αξιόπιστου συνομιλητή που επιχειρεί να μετεξελιχθεί η Αθήνα. Η πιο ενεργός ελληνική παρουσία στο Μεσανατολικό αναμένεται να φανεί και κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το τρίτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου.
Αμυντική συνεργασία
Η εμβάθυνση των ελληνοϊσραηλινών σχέσεων καλύπτει πολλούς τομείς –τουρισμός, αγροτική ανάπτυξη, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας– αλλά, για ευνόητους λόγους, ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στην αμυντική συνεργασία. Τον Οκτώβριο θα πραγματοποιηθεί το δεύτερο σκέλος της άσκησης «Μίνωας», που είχε διακοπεί λόγω της ισραηλινής επίθεσης στον «στολίσκο της ελευθερίας». Ταυτόχρονα, θα υλοποιηθεί η αναβληθείσα επίσκεψη του αρχηγού της ισραηλινής αεροπορίας στην Αθήνα, ενώ διαβουλεύσεις ουσίας θα έχει ο Ελληνας υπουργός Αμυνας Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος θα μεταβεί σύντομα στην Ιερουσαλήμ. Κρίσιμη παράμετρος της στρατιωτικής συνεργασίας για το Ισραήλ είναι η χρήση του ελληνικού εναέριου χώρου για ασκήσεις των μαχητικών του.
Η Αθήνα υπογραμμίζει ότι οι εξελίξεις δεν ετεροπροσδιορίζονται από την κρίση της Αγκυρας με το εβραϊκό κράτος και την ένταση με τις ΗΠΑ. Μάλιστα, ως απόρροια της ιδιοσυγκρασίας του, αλλά και βάσει των διακηρυγμένων θέσεών του, ο κ. Παπανδρέου θα μπορούσε να λειτουργήσει ακόμη και ως γέφυρα μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας. Πάντως, είναι σαφές ότι οι σχεδιασμοί των «ισχυρών» μεταβάλλονται και ο ρόλος της μέχρι πρότινος ουσιαστικά ανύπαρκτης Ελλάδας στη Μέση Ανατολή εκ των πραγμάτων αναβαθμίζεται.
Η κινητικότητα που αναπτύσσει ο κ. Παπανδρέου έχει τη στήριξη της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών, αλλά και τη σιωπηρή αποδοχή των αραβικών καθεστώτων που δεν κρύβουν την ενόχλησή τους για την απόπειρα του Ταγίπ Ερντογάν να «εκφράσει» τις μουσουλμανικές μάζες, αλλά και την προσέγγισή του προς το σιιτικό Ιράν.
Ταυτόχρονα, τη δική της σημασία έχει η συνεργασία του Ισραήλ με την Κύπρο στις έρευνες για εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου και αερίου στην Αν. Μεσόγειο, όπου η εμπλοκή σημαντικών δυτικών συμφερόντων αλλάζει τους συσχετισμούς δυνάμεων και μεταβάλλει ποιοτικά τη γεωστρατηγική εξίσωση, ενώ αναδεικνύει τη σημασία της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, την οποία αναμένεται να αξιοποιήσει η ελληνική διπλωματία και στο Αιγαίο.
ΠΗΓΗ
http://www.ekathimerini.gr/4dcgi/_w_art ... 010_412293