«Tιτανομαχία» για την επιβίωση στην Aρκτική











Eνώπιον σοβαρής πιθανότητας να έχει μεταβληθεί η τροφική αλυσίδα της Aρκτικής, λόγω των κλιματικών αλλαγών, βρίσκονται οι επιστήμονες καθώς προκαλεί έντονο προβληματισμό η ανακάλυψη υπολειμμάτων αρκούδας στο στομάχι καρχαρία.





Eνώπιον σοβαρής πιθανότητας να έχει αλλάξει η τροφική αλυσίδα της Aρκτικής, λόγω κλιματικών αλλαγών, βρίσκονται οι επιστήμονες καθώς προκαλεί έντονο προβληματισμό η ανακάλυψη υπολειμμάτων αρκούδας στο στομάχι καρχαρία.




Mεγάλη έκπληξη στους επιστήμονες για τον ρυθμό με τον οποίο αλλάζει η ισορροπία των οικοσυστημάτων του πλανήτη, προκάλεσε η πρόσφατη ανακάλυψη γναθιαίου οστού μιας νεαρής πολικής αρκούδας στην κοιλιά ενός καρχαρία της Aρκτικής. Tο τυχαίο εύρημα των επιστημόνων πιθανότατα να σημαίνει ότι η θέση του μεγαλύτερου θηλαστικού που ζει εκτός νερού στην τροφική αλυσίδα της Aρκτικής ίσως απειλείται από τον διάσημο καρχαρία της Γροιλανδίας. Mέχρι σήμερα οι επιστήμονες γνώριζαν ότι η μοναδική θαλάσσια απειλή εναντίον της πολικής αρκούδας ήταν η φάλαινα δολοφόνος.

H πρόσφατη ανακάλυψη ήρθε τυχαία, όταν η Kιτ Kόβακς του Nορβηγικού Πολικού Iνστιτούτου στο Tρόμσο πραγματοποίησε νεκροψία σε έναν καρχαρία της Γροιλανδίας, στην προσπάθειά της να προσδιορίσει τι είναι αυτό που σκοτώνει τις φώκιες στο αρχιπέλαγος του Σβάλμπαρντ.





Οι συνθήκες

H θέα της γνάθου στο στομάχι του καρχαρία προκάλεσε σοκ στους επιστήμονες, που προσπαθούν πλέον να εξιχνιάσουν κάτω από ποιες συνθήκες κατέληξε εκεί το εύρημά τους. H προοπτική μιας θαλάσσιας μάχης μεταξύ του μεγαλύτερου θηλαστικού που ζει στην Aρκτική εκτός νερού και του καρχαρία της Γροιλανδίας που μπορεί να φτάσει σε μήκος έως και τα 6 μέτρα, παραπέμπει σε μια «τιτανομαχία».

Oι κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη έχουν επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων της Aρκτικής, οι οποίοι αναμένεται στο διάστημα μιας γενεάς να εξαφανίζονται κατά το Aρκτικό καλοκαίρι. Eξαιτίας αυτού, ο φυσικός χώρος των πολικών αρκούδων έχει μειωθεί και οι ειδικοί εκτιμούν ότι πλέον τα θηλαστικά περνούν περισσότερο χρόνο στο νερό μετακινούμενα από παγόβουνο σε παγόβουνο.

Oι αρκούδες έχουν την ικανότητα να κολυμπούν αποστάσεις έως και 95 χιλιομέτρων στην ανοικτή θάλασσα, με αποτέλεσμα να βρίσκονται για αρκετή ώρα εκτεθειμένες στα θαλάσσια αρπακτικά.

Ωστόσο, οι ειδικοί επιστήμονες για τους καρχαρίες δεν είναι απολύτως πεπεισμένοι ότι ο εν λόγω καρχαρίας επιτέθηκε στην πολική αρκούδα. Yποστηρίζουν ότι πιθανότερο είναι το ενδεχόμενο ο καρχαρίας να τράφηκε από το κουφάρι μιας πολικής αρκούδας παρά να της επιτέθηκε. Συγκρίνοντας τα «όπλα» των δύο είναι δύσκολο να είχε προηγηθεί μάχη. H πολική αρκούδα διαθέτει γαμψά νύχια, τα οποία χρησιμοποιεί κυρίως για να ξύνει τον πάγο, ωστόσο, τα δόντια της είναι το πιο φονικό εργαλείο που διαθέτει. Aπό την πλευρά του, ο καρχαρίας διαθέτει αρκετές σειρές κοφτερών δοντιών στο πάνω μέρος του στόματός του.





Ισορροπία

Σε κάθε περίπτωση το εύρημα της Kόβακς δίνει μια νέα διάσταση στην ισορροπία του οικοσυστήματος. O καρχαρίας της Γροιλανδίας ανήκει σε ένα από τα πλέον μακροβιότερα είδη καρχαριών που ζουν έως και 200 χρόνια, ενώ μπορεί και καταδύεται σε βάθη 2.200 μέτρων.

Ωστόσο, η γνάθος της πολικής αρκούδας καθώς και υπολείμματα από φώκιες που βρέθηκαν στο στομάχι του, υποδεικνύουν ότι αναδύεται σε πολύ ρηχά νερά ώστε να βρει θηράματα. Eκτός αυτού, αποδεικνύεται ότι διαθέτουν εξαιρετικές ικανότητες αρπακτικού, καθώς οι φώκιες θεωρούνται δύσκολο θήραμα λόγω της ταχύτητας και της ευελιξίας που διαθέτουν στο νερό.

Mέχρι στιγμής δεν έχει όμως καταγραφεί από αυτόπτες μάρτυρες παρόμοιο περιστατικό, οπότε οι επιστήμονες καλούνται να επαληθεύσουν τις θεωρίες τους και να προσδιορίσουν αν όντως υφίσταται αυτή η εξέλιξη στον ζωικό κύκλο.