1.Το σκέφτηκες σοβαρά;


Δεν γνωρίζω την σχέση σου με την εκκλησία.Πιθανόν να εκκλησιάζεσαι τακτικά.Πιθανώς και να έχης προ πολλού πάρει διαζύγιον με την Εκκλησίαν.Ίσως να είσαι αλειτούργητος ή να παρουσιάζεσαι σαν κομήτης.Ίσως να εκκλησιάζεσαι μόνο τις εορτές των ..«αγίων επισήμων».

Υπάρχουν και εορτές «αγίων επισήμων»;
Είναι οι τελετές και δοξολογίες που αναγκαστικά,μόνο τότε,εμφανίζονται οι επίσημοι.Ίσως να έχης εβδομάδες και μήνες ,και έτη να πας στην Εκκλησία και να περιμένης,οχι πότε θα πας,αλλά πότε θα σε πάνε.

Είμαι βέβαιος ,αγαπητέ,οτι τούτο συμβαίνει ,διότι δεν γνωρίζης πόση μεγάλη ανάγκη είναι και πόσην ωφέλειαν έχεις απο τον εκκλησιασμό.Για αυτό άλλωστε και προφασίζεσθαι«προφάσεις εν αμαρτίαις».

Σε παρακαλώ όμως.Κάμε τον κόπο,να διαβάσης το βιβλιαράκι αυτό με προσοχή και μέχρι τέλους.Είμαι δε βέβαιος,πως θα πεισθής ακραδάντως,οτι έχεις συμφέρον και οτι ανάγκη απόλυτος να εκκλησιάζεσαι.


2.Είναι ανάγκη ο εκκλησιασμός.

Μην ακους μερικούς επιπόλαιους ή εχθρους της Εκκλησίας, που λένε,οτι οι Εκκλησίες είναι παπαδομάγαζα και εφευρέσεις των παπάδων.

Ανοητότερο δεν υπάρχει.

Τότε και οι φούρνοι είναι εφευρέσεις των φουρναραίων και τα ξενοδοχεία επινόησις των ξενοδόχων και το νερό ανακάλυψις των εταιριών,για να μας παίρνουν τα λεφτά.Αγαπητε,αν δεν ειχαμε εμεις ανάγκη να φάμε,να πιούμε και να κοιμηθούμε,δεν θα έφτιαχναν τους φούρνους και τα ξενοδοχεα και τις βρύσες και,αν δεν είχαμε ανάγκη να εκκλησιαζώμεθα,δεν θα έκαμναν Εκκλησίες.

Οι εκκλησίες θεραπεύουν μιαν ανάγκην μας.


Είναι δε γενική η ανάγκη αυτή.Την είχαν όλοι οι άνθρωποι,όλων των εποχών.Για αυτό και ανέκαθεν σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης,διέθεταν τις καλλίτερες τοποθεσίες και έκτιζαν Ναούς και Βωμούς και Ιερά.Στα κέντρα των πόλεων,στις κορυφές των βουνών,στις άκρες των ακρωτηρίων,στις εξοχές,στους κάμπους,στα νησιά,παντού η αρχαιολογική σκαπάνη φέρεις εις το φως περίλαμπρους Ναούς.Τα λαμπρότερα και μεγαλοπρεπέστερα οικοδομήματα και τα έργα τέχνης,επάνω στα οποία άφησε ανεξίτηλη την σφραγίδα ο πολιτισμός,υπήρξαν Ναοί.Παρθενών και Ναός του Σολομώντος εις την αρχαιότητα,Αγία Σοφα και πλήθος Ναών εις την εποχήν της Χάριτος,θα παραμένουν αιώνια θαύματα τέχνης.

Διατί ομως τα κτιζαν οι άνθρωποι;Δίοτι είχαν ανάγκη να προσεύχωνται σε αυτούς και να λατρεύουν τον Θεόν.
Και στην εποχήν μας υπάρχουν και κτίζονται συνεχώς Ναοί αναρίθμητοι.Παντού θα δης Ναούς και τρούλλους,μικρούς και μεγάλους.Θα βρης ξωκκλήσια και μοναστήρια και πασίγνωστα προσκυνήματα.Θα τα βρης σε μέρη μακρυνά,αλλά και κοντινά.Στην γειτονιά σου.Δυο βήματα ίσως απο το σπίτι σου.Γιατι; Διότι έχομεν ανάγκην απόλυτον αυτών .Αφθονούν οι Ναοί,όπως αφθονεί το νερό και ο αέρας,διότι έχομεν απόλυτον ανάγκην των.Τα πιο αναγκαία πράγματα είναι και τα πιο άφθονα.


ΩΦΕΛΕΙΑΙ


1.Γινόμεθα άνθρωποι

Μα και ο αλειτούργητος δεν είναι άνθρωπος;Μάτια δεν έχει και αυτός και πόδια και αυτιά και κεφάλι;Μάτια,αγαπητέ και πόδια(και περισσότερα μάλιστα)έχουν και κάτι όντα άλλα.Αλλά δεν είναι άνθρωποι.Κεφάλια και αυτιά έχουν και κάτι όντα άλλα(και μεγαλύτερα μάλιστα).Αλλά δεν είναι άνθρωποι.Το διακριτικόν του ανθρώπου δεν είναι τα αυτιά και το κεφάλι,αλλά ο εκκλησιασμός.Ο αλειτούργητος καταντά εις την τάξιν των ζώων(και μη προς κακοφανισμόν του).


Σκέψου:


Όλην την εβδομάδαν εργάζεται όπως και το ζώο.Ξυπνάει αυτός,ξυπνάει και το ζώο.Τρώγει αυτός,τρώγει και εκείνο.Κοιμάται αυτός,κοιμάται και το ζώο.Τι διαφορα λοιπόν υπάρχει;Η διαφορά θα φανή την Κυριακή,που ο άνθρωπος θα εκκλησιασθή και θα επικοινωνήση με τον Θεόν,πράγμα που δεν το κάμνει το ζώο.Ο αλειτούργητος ξεχνά οτι είναι άνθρωπος και καταντά στην τάξη των ζώων.Αγριεύει,γίνεται θηρίο.Πιθανόν να είναι φρεσκοξυρισμένος και γραβατωμένος.
Η καρδιά του όμως είναι καρδιά θηρίου.

2.Προοδεύομεν κοινωνικώς.


Ἀπὸ τί πάσχει σήμερον ἡ κοινωνία;Ἀπὸ τὰ μίση καὶ τὶς διχόνοιες ,ἀπὸ τοὺς ἐγωισμοὺς καὶ τὴν σκληρότητα τῶν μεγάλων,τὴν ἀδικίαν καὶ τὴν ἀπάτην.Ὁ Ναὸς ὅμως εἶναι τὸ ἐργαστήριον τῆς κοινωνικῆς κατεργασίας.Εἶναι τὸ μοναδικὸν φυτώριον τῶν κοινωνικῶν ἀρετῶν.Ἐκεῖ μέσα,χωρὶς νὰ τὸ καταλάβουν,πίπτουν τὰ κοινωνικὰ μεσότοιχα ἀπὸ τὶς φωνὲς τοῦ Εὐαγγελικοῦ κυρήγματος,σὰν τὰ τείχη τῆς Ἱεριχοῦς.Πλούσιοι καὶ φτωχοί,μεγάλοι καὶ μικροί,ἀξιωματοῦχοι καὶ μή,φίλοι καὶ ἐχθροὶ βρίσκονται στὴν ἴδια γραμμή.

Δοῦλοι ὅλοι μπροστὰ στὸν Κύριό τους.Κοινωνοῦν ἀπὸ τὸ αὐτὸ Ἅγιον Ποτήριον...Νοιώθουν στὴν Ἐκκλησία,ὅτι εἶναι ἀδέλφια μὲ κοινὴν κληρονομίαν: τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν.Μαλακώνει ἡ καρδία καὶ βγαίνει κανεὶς ἡμερώτερος καὶ ἠρεμώτερος.Ἐπιστρέφει στὸ σπίτι πιὸ συγκρατημένος.

Σκληρὸς πλούσιος βρέθηκε κάποτε στὴν ἐκκλησία.Τὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελίου, «Ἄφρων ,ταύτη τῆ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ,ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται»;τὸν κατετάραξαν.Τύψεις συνειδήσεως τὸν κατατρώγουν Δὲν βλέπη τὴν ὥρα νὰ βγῆ.

Διατί;
Δίοτι τὴν προτεραίαν ἐπέτυχε νὰ πάρη ἀδίκως τὸ μόνο σπίτι τῆς χήρας τοῦ ἀδελφοῦ του.Στο τέλος τῆς Λειτουργίας τρέχει εἰς συνάντησιν της. «Συγχώρα με,τῆς λέγει, σὲ ἀδίκησα.Τὸ σπίτι εἶναι δικό σου.Σοῦ τὸ ἐπιστρέφω».Πόσοι ἄλλοι ἀκόμα,ποὺ ἦταν μάστιγες τῆς Κοινωνίας καὶ τῆς οἰκογένειας των, ἀπὸ ἕναν ἐκκλησιασμό,δὲν ἄλλαξαν καὶ δὲν ἔγιναν στοιχεῖα προόδου;

Ζοῦσε στὸν Πειραιᾶ ἕνας χασισοπότης.Ὠρφάνεψε μικρὸς καὶ ξέκοψε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησίαν.Ἀπὸ 12 ἐτῶν ἄρχισε διαρρήξεις καὶ κλοπές.Κατήντησε ἀπόβρασμα τῆς κοινωνίας.Τὸν περισσότερο καιρό του τὸν περνοῦσε στὴν φυλακή.Τὸν ἔτρεμαν οἱ συνεργάται του.Τὸν ἔτρεμαν τὰ ἀφέντικά του.Τὸν ἔτρεμε ἡ γυναῖκα του καὶ ἡ οἰκογένειά του.Μέθυσος καὶ ξενύχτης εἶχε τὴν ἀξίωσι,ὁποιαδήποτε ὥρα τῆς νυκτὸς κι ‘ἄν πήγαινε εἰς τὸ σπίτι,νὰ βρῆ τὴν γυναῖκα του ξυπνητή.Ἀλλοίμονό της δὲ,ἐὰν ἐκοιμᾶτο.Τὴν εἶχε μάλιστα τρελάνει στὸ ξύλο.
Κάποιος ὑποδηματοποιὸς τὸν κατάφερε καὶ τὸν πῆγε μία Κυριακὴ εἰς τὸν Ναὸν τῆς Ἁγίας Τριάδος.Ἐγνώρισε στὸ τέλος καὶ ἄλλους ἐκ τῶν ἐκκλησιαζομένων.Τοῦ ἔκαμε ὅμως ἐντύπωση,ὅτι αὐτοὶ δὲν ἦσαν σὰν τὶς δικές του τὶς παρέες.

Ἔκτοτε ἐκκλησιαζόταν τακτικά.Ἐξομολογήθηκε.Ἔπαψε τὰ μεθύσια.Ἔκοψε τὸ χασίς.Ἐπήγαινε τὰ χρήματα στὸ σπίτι.Συνεβούλευε τὰ παιδιά του καὶ πήγαινε ατὴν Ἐκκλησία.Ἔγινε ἀγαπητὸς μὲ ὅλους.Στοιχεῖον προόδου.Στὶς τσέπες του εἶχε χριστιανικὰ βιβλία.Καίτοι αὐτός δὲν ἤξευρε γράμματα.Τὰ ἔδιδε στοὺς ἄλλους νὰ ὠφελοῦνται.Κάποτεἕνας λιμενεργάτης στὰ νεῦρα του τὸν χαστούκισε.Αὐτὸς δὲν τοῦ τὸ ἀνταπέδωκε.Τὸ μεσημέρι μάλιστα στὸ ξενοδοχεῖο τοῦ μίλησε καὶ τοῦ ἔκανε τὰ ἔξοδήμερα,ἔλεγαν οἱ φορτοἐκφορτωταί,εἴδαμε ἕνα θαῦμα.Εἴδαμε ἀρνὶ νὰ δένη λύκο καὶ ὁ λύκος νὰ μὴν ἀγριέψη»!

Οἱ ἐκκλησιαζόμενοι εἶναι οἱ καλλίτεροι τῆς Κοινωνίας καὶ ἄς λέγουν μερικοὶ τὸ ἀντίθετο.Πάρτε χίλιους ἐκκλησιαζόμενους καὶ χίλιους ἀλειτούργητους.Τὸ ποσοστὸ τῆς ἔγκληματικότητος στοὺς ἐκκλησιαζόμενους εἶναι ἐλάχιστο ἐνῶ στοὺς ἀλειτούργητους μέγιστο.Ἐλέχθη (καὶ εἶναι ἀληθές),ὅτι ὅταν χορταριάζουν οἱ Ἐκκλησίες,ἀνοίγουν οἱ φυλακές καὶ ὅταν ἀνοίγουν οἱ Ἐκκλησίες,κλείνουν οἱ φυλακές.


3.Προοδεύομεν πνευματικῶς.


Δὲν εἴμεθα ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ θερμοὶ καὶ ζηλωταί.Ὑπάρχουν καὶ οἱ ψυχροί,οἱ νωθροί,οἱ χλιαροί,οἱ κατ’ὄνομα Χριστιανοί.


Τί μᾶς χρειάζεταί γιὰ νὰ συνέλθωμεν,νὰ φύγη ἡ πνευματικὴ νέκρα,νὰ ζεσταθοῦμε;

Παρακίνησις.Χέρι βοηθείας.Περιβάλλον κατάλληλον καὶ ἀτμόσφαιρα θερμὴ καὶ ζωογόνος.

Ἒ λοιπόν! Τὸ ἱερόν περιβάλλον τοῦ Ναοῦ καὶ ὁ πνευματικὸς ἀέρας τῆς Ἐκκλησίας θὰ μᾶς ζωογονήση.Μήπως δὲν τὸ γνωρίζομεν ἐκ πείρας;Μᾶς μεταρσιώνουν ψαλμοὶ καὶ ὕμνοι καὶ δοξολογίες καὶ ἱερέων εὐχὲς καὶ ἱκεσίες,καὶ θυμιάματα καὶ Εἰκόνες Ἁγίων καὶ πρὸ παντὸς ἡ Θεία Λειτουργία.Νέον ὁρίζοντα,οὐράνιο καὶ θεῖο ἀνοίγουν στὶς ψυχές μας.Μεταρσιώνουν καὶ τὸ νωθρότερο πνεῦμα πρὸς τὰ ἄνω Βασίλεια.

Ἔπειτα ἔρχεται ὁ ζῆλος τῶν ζηλωτῶν,ἡ θερμὴ εὐλάβεια τῶν πιστῶν, ἡ κατάνυξις καὶ συντριβὴ τῶν ἄλλων, διὰ νὰ μεταδώση τὴν ἱερὴν φλόγαν τῆς ἰδικῆς των πίστεως,στὶς δικές μας ψυχές.Πόσες φορὲς δὲν ἐγονατίσαμε, βλέποντας τοὺς ἄλλους νὰ γονατίζουν!Δὲν ἐκλάψαμε,παραδειγματιζόμενοι ἀπὸ τὴν κατάνυξιν τῶν ἄλλων!Καὶ πόσες φορὲς δὲν ἐφύγαμεν ἀπὸ τὸν Ναὸ μὲ νέο περιεχόμενο στὴν ψυχή μας,μὲ νέες ἀποφάσεις πρὸς καλλιτέρευσιν,πρὸς ἀνύψωσιν τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς!

Μᾶς ἀνυψώνει,λοιπόν,πνευματικῶς ὁ ἐκκλησιασμός.

4.Ξεκουραζόμεθα


Καὶ ἡ ἀπλῆ ἀλλαγὴ ἐργασίας λέγουν,ἀνανεώνει τὶς δυνάμεις. Δι’αὐτὸ πολιτικοὶ διάσημοι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν ζωγραφικὴ ἢ μὲ ἄλλο τι στὴ σχόλη των.Ἀλλὰ πολὺ περισσότερο ξεκουράζει καὶ φρεσκάρει τὸ πνεῦμα μας ὁ Ἐκκλησιασμός.Ἡ Γαλλικὴ ἐπανάστασις,γιὰ νὰ χτυπήση τὸν Χριστιανισμό,κατήργησε τὴν Κυριακὴ ἀργία.Ὥρισε δὲ ὡς ἀργίαν, ὄχι τὴν ἑβδόμην ἡμέρα,ποὺ εἶχε ὁ Θεός,ἀλλὰ τὴν δέκατην.Ἐνόμισαν ὅτι ἐννέα ἡμέραι ἐργασίας,θὰ εἶχαν παραγωγὴ περισσότερη.Ἠναγκάσθησαν ὅμως ἐκ τῶν πραγμάτων,οἱ ἴδιοι νὰ ἐπανέλθουν στὴν Κυριακή,διότι δὲν ἀντέχη ὁ ὀργανισμὸς σὲ συνεχῆ ἐργασια ἐννέα ἡμερῶν,ἀλλὰ μόνον σὲ ἕξη.Αὐτὸ εἶναι τὸ κανονικό.Ἐγνώριζε καλλίτερα ὁ Δημιουργὸς τὸν ἄνθρωπο,ποὺ ὥρισε «ἓξ ἡμέρας ἐργᾶ καὶ ποιήσεις πάντα τὰ ἔργα σου,τῆ δὲ ἑβδόμη Σάββατα Κυρίω τῶ Θεῶ σου».


Ἀνάπαυσις ὅμως δὲν θὰ πῆ νὰ ξενυχτήσης σὲ κινηματογράφους καὶ διασκεδάσεις καὶ νὰ κοιμηθῆς ὡς τὸ μεσημερι χωρὶς νὰ ἐκκλησιασθῆς.Οὔτε νὰ παρατήσης τοὺς δικοὺς σου,μικρὰ παιδιὰ καὶ ἀρρώστους,καὶ νὰ πάρης τὰ βουνὰ καὶ τὶς θάλασσες,μακρυὰ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία,γιὰ μπάνια καὶ ἐκδρομές.
Ἀνάπαυσις ἐπίσης δὲν θὰ πῆ νὰ ριφθῆς στὴν ἀνάγνωσι ἐλαφρῶν μυθιστορημάτων καὶ ἀσέμνων περιοδικῶν ἢ νὰ παρευρεθῆς σὲ ἀσελγεῖς διασκεδάσεις.Ὅλα αὐτά,ἀγαπητέ,μολύνουν τὴν ψυχὴν καὶ σακατεύουν τὸ σῶμα.Ὁ ἐκκλησιασμὸς ἀναπαύει τὸ σῶμα καὶ τὸ πνεῦμα.

5.Θὰ μᾶς προστατεύη ὁ Θεός.

Πολλὰ τὰ βάσανα τῆς ζωῆς.Πολλὰ τὰ κύματα.Πολλοὶ οἱ πειρασμοί.Ποῦ θὰ καταφύγης;Στοὺς ἰσχυρούς;Δὲν σὲ προσέχουν ἤ δὲν ἠμποροῦν.Στὴν Ἐκκλησία θὰ καταφύγης ὅπως τὸ ἀνεμορδαμένο καράβι στὸ λιμάνι.Γι΄αὐτὸ λέγει ὁ Ι.Χρυσόστομος : «καθάπερ λιμένας ἔπηξεν ὁ Θεὸς τὰς ἐκκλησίας,ἵνα ἀπὸ τῆς ζάλης τῶν βιωτικῶν θορύβων,ἐνταῦθα καταφεύγοντες,γαλήνης μεγίστης ἀπολαύωμεν.» Ὁ ἐκκλησιασμὸς θὰ σοῦ δώση δύναμιν ν’ἀντιμετωπίσης τὶς ἀντιξοότητες τῆς ζωῆς. «Σὺ οὖν ,Κύριε,παρακαλοῦμεν ἐκεῖ,τὰ προκείμενα ταῦτα πάσιν ἡμῖν εἰς ἀγαθὸν ἐξομάλυσον,κατὰ τὴν ἑκάστου χρείαν τοῖς πλέουσι σύμπλευσον,τοὺς ὁδοιποροῦσι συνόδευσον,τοὺς νοσοῦντας ἴασαι,ὁ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν».Θὰ σὲ φυλάξη ὁ Θεός,ὅταν ἐκκλησιάζεσαι,ἀπὸ ἀρρώστειες καὶ κινδύνους ,ποὺ οὕτε κᾶν τοὺς ὑποψιάζεσαι.

Στὴν ἐποχὴ τοῦ Μ.Θεοδοσίου στὴν Κωνσταντινούπολι, κάποιος Θεόφιλος πωλήθηκε ὡς δοῦλος,διὰ νὰ ζήση τὸν γέροντα πατέρα του.Τί ἀγάπη! Ὁ πατέρας του τοῦ ἔδωσε τὴν συμβουλή του :Παιδί μου,τοῦ εἶπε,ὁποιαδήποτε ὑπηρεσία κι ‘ἂν ἔχης,νὰ πηγαίνης πρῶτα στὴν Ἐκκλησία τὴν Κυριακή.Νὰ μένης ὥς τὸ τέλος καὶ κατόπιν νὰ πᾶς στὴ δουλειά σου.Ὁ Πατρίκιος Κωνσταντῖνος ἄρχοντας τοῦ Παλατίου,ποὺ τὸν ἀγάπησε πολύ,γιὰ τὴν ἀρετή του...Τὸν εἶχε πάντα κοντά του.

Μιὰ μέρα ὁ Πατρίκιος ἀνεχώρησε βιαστικὰ γιὰ τὸ παλάτι καὶ λησμόνησε ἕνα σπουδαῖο ὑπηρεσιακὸ φάκελο στὸ σπίτι του.Τρέξε λέει στὸν Θεόφιλο,νὰ τὸν φέρης.Στὸ σπίτι ὅμως βρήκε ἐπ’αὐτοφώρω τὴν σύζυγο τοῦ Πατρίκιου μ’ἕνα δοῦλο νὰ ἀκολασταίνουν.Ἡ πονηρἀ γυναῖκα,γιὰ νὰ μὴ τὴν ἀποκαλύψη ἀνέτρεψε τὰ πράγματα. «Αὐτὸς ὁ δοῦλος ,ποὺ τὸν ἔχεις κοντά σου,μοῦ ἐπετέθη καὶ θὰ μὲ ἀτίμαζε ,ἄν στὶς φωνές μου δὲν ἤρχετο ὁ ἄλλος δοῦλος. Ἢ θὰ τὸν φονεύσης ( ὃπως τοῦ ἀξίζει ) ἢ ἐγώ πηγαίνω στὸν πατέρα μου.Κατάφερε δὲ ἡ κακούργα νὰ πείση τὸν Πατρίκιο νὰ θανατώση τὸν Θεόφιλον.

Ὁ Πατρίκιος συνήντησε στὰ ἀνάκτορα τὸν Ἔπαρχο.Ἐτακτοποίησε τυπικῶς τὸ ζήτημα διὰ νὰ ἀποκεφαλίση τὸν δοῦλον του καὶ νὰ τοῦ στείλη τὴν κεφαλήν του. Ἡ ἐκτέλεσις ἀποφασίσθη,διὰ τὴν ἐπομένην.Πράγματι, τὴν ἐπαύριον ὁ Πατρίκιος Κωνσταντῖνος λέγει στὸν Θεόφιλο : «Πήγαινε στὸν Ἔπαρχο νὰ τὸν χαιρετήσης ἐκ μέρους μου καὶ νὰ σοῦ δώση τὴν ἀπάντησιν, ποὺ ἀναμένω». Ὁ Θεόφιλος ἀνύποπτος ἀνεχώρησε γιὰ τὸν Ἔπαρχο.Πέρασε ὅμως ἀπὸ τὸν Ναὸν τῆς Παναγίας Βουλουκλῆ.Γινὀταν Λειτουργία.Ἐμπήκε μέσα καὶ τὴν παρηκολούθησε.
Ἐν τῶ μεταξὺ ὃμως ὁ μοιχὸς δοῦλος ,ἀδημονοῦσε,διότι δὲν ἔβλεπε τοὺς ἀνθρώπους τοὺ Ἐπάρχου νὰ φέρνουν τὸ κεφάλι τοῦ Θεόφιλου. «Δέσποτα λέγει στὸν Πατρίκιο Κωνσταντῖνο,νὰ πάω ἐγὼ στὸν Ἔπαρχο νὰ τὸ παραλάβω;
Πήγαινε,τοῦ λέγει.
Τρέχει δρομαίως ὁ ἀνήθικος δοῦλος στὸ σπίτι τοῦ Ἐπάρχου καὶ τὸν ἐχαιρέτησε ἐξ ὀνόματος τοῦ Πατρικίου.Ὁ δήμιος ὅμως ποὺ περίμενε ἐκεῖ,τοῦ ἔκοψε τὸ κεφάλι,νομίζοντας,ὅτι αὐτὸς ἦταν ὁ δοῦλος,τὸν θάνατον τοῦ ὁποίου ἐζήτησεν ὁ Πατρίκιος.
Στὸ μεταξὺ ποὺ ἔφτιαχναν οἱ ἄνθρωποι τοῦ Ἐπάρχου τὸ δέμα μὲ τὸ κεφάλι,γιὰ νὰ τὸ στείλουν στὸν Πατρίκιο,μπαίνει ὁ Θεόφιλος καὶ χαιρετὰ τὸν Ἔπαρχο ἐξ ὀνόματος τοῦ Πατρικίου...
Ὁ Ἔπαρχος τοῦ παραδίδει σφραγισμένο τὸ δέμα καὶ τὸ φέρνει στὸ ἀφέντικό του.
Τί κρατάς; τὸν ρωτᾶ ὁ Κωνσταντῖνος.Τὸ δέμα ,ποὺ μοῦ ἔδωσε ὁ Ἔπαρχος νὰ σοῦ φέρω!
Ὁ Ἐκκλησιασμός ἔσωσε τὴν ζωὴν τοῦ Θεόφιλου.Ὁ δὲ Πατρίκιος ἔμαθε τὴν ἀλήθεια καὶ υἱοθέτησε τὸν Θεόφιλο.
Ἐσώθη ἀπὸ τὸν Ἐκκλησιασμό!

Ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία φεύγεις,ἀγαπητέ,γεμᾶτος χαρὰ καὶ εὐλογία.Ἔλα στὴν Ἐκκλησία λέγει ὁ Ἱ. Χρυσόστομος, «ἵνα εὐλογιῶν πεπληρωμένος ἀναχωρήσης,ἵνα πανταχόθεν ἀσφαλὴς ἀπέλθης,ἵνα τὰ ὅπλα λαβὼν τὰ πνευματικά,ἀκαταγώνιστος γένη καὶ ἀχείρωτος τῶ διαβόλω.»

Γιὰ τὸν ἐπιστρέφοντα ἀπὸ τὸν Ναὸν ψἀλλει καὶ ὀ ποιητής:

«Σὲ ὅλη χύθηκε τὴ στράτα
Μόσχος θαυμαστὸς
Καὶ ἀόρατος μαζί των
ἔρχετ’ὁ Χριστὀς.»

Μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ ,πού παίρνεις εἰς τὴν Ἐκκλησίαν,θὰ πᾶνε καὶ οἱ δουλειές σου καλά.

-Γιατἰ ἐργάζεσαι τὴν Κυριακή;ἐρώτησε ἕνας ἔμπορος κάποιον τεχνίτη.
-Γιατὶ εἶμαι φτωχός,τοῦ ἀπαντᾶ.
-Πολλὰ χρόνια ἐργάζεσαι;
-Σ’ὅλη μου τὴν ζωή.
-Καὶ ὅμως δὲν ἔγινες πλούσιος!Έγὼ σὲ συμβουλεύω νὰ κρατᾶς τὴν Κυριακή.Τὶς ἕξη μέρες νὰ ἐργάζεσαι καλά.Τὴν Κυριακὴ ὅμως στὴν Ἐκκλησία.Κι’ἐγὼ ,ἔπειτα ἀπὸ ἕξη μῆνες,θὰ σοῦ πληρώσω ὅσα χάσης ἀπὸ τὸν ἐκκλησιασμό...
-Πόσα ἔχασες;Τὸν ρώτησε μετὰ ἕξη μῆνες.
-Τίποτε,τοῦ ἀπαντᾶ!Ἀγόρασα μάλιστα καὶ μιὰ γελάδα.Εῑχε δίκιο λοιπὸν κάποιος ποὺ ἔλεγε:Δυὸ ἀσφαλῆ μέσα γνωρίζω γιὰ νὰ φτωχύνη κανείς:τὴν κλεψιὰ καὶ τὴν ἐργασία τῆς Κυριακῆς!Καὶ ἡμεῖς ποιόν προστατεύομε; Ἐκεῖνον ποὺ εἶναι τοῦ σπιτιοῦ μας.Καὶ ὁ Θεὸς ἐκεῖνον,ποὺ εἶναι τῆς Ἐκκλησίας.

6. Εἶναι ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ


Εῖναι ἡ 4 ἐντολή: «Μνήσθητι τὴν ἡμέραν τῶν Σαββάτων ἁγιάζειν αὐτήν.» «Ἐν ἐκκλησίαις,λέγει,εὐλογεῖτε τὸν Θεόν.» Διέταξε δὲ εἰς τὴν Π.Διαθήκην ὁ Θεὸς τὸν Μωυσέα,νὰ κατασκευάση τὴν Σκηνὴν τοῦ Μαρτυρίου,ποὺ ἦτο τὸ κέντρον τῆς λατρείας.Ὥρισε,μάλιστα,λεπτομερῶς τὰ τῆς λατρείας τοῦ Ἱερατείου καὶ τῶν θυσιῶν.

Ἀλλὰ καὶ ὁ Κύριος βρίσκεται δωδεκαετὴς στὸ Ναὸ καὶ τακτικὰ μεταβαίνει στὴν συναγωγὴ καὶ στὸ Ναὸ τοῦ Σολομῶντος. «Εἰσῆλθε κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῶ εἰς στὴν Συναγωγήν.»
Οἱ Ἀπόστολοι ἐκκλησιάζονται μὲ τοὺς πιστοὺς εἰς τὰς κατ’οἶκον ἐκκλησίας : «Ἦσαν,λέγει,προσκαρτεροῦντες τῆ διδαχῆ τῶν Ἀποστόλων καὶ τῆ κοινωνία καὶ τῆ κλάσει τοῦ ἄρτου»(Πραξ.β΄42) Κι’έκεῖ Σῶμα Χριστοῦ μετελάμβανον καὶ πηγῆς ἀθανάτου ἐγεύοντο.»

Ὁ φιλόσοφος καὶ μάρτυς Ἰουστῖνος βεβαιώνει,ὅτι κάθε Κυριακὴ οἱ πρῶτοι Χριστιανοὶ ἐκκλησιάζοντο. «Πάντων κατὰ πόλεις καὶ ἀγροὺς μενόντων,ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνέλευσις(συγκέντρωσις) γίνεται καὶ τὰ ἀπομνημονεύματα τῶν Ἀποστόλων,(τὰ Ἱερὰ Εὐαγγέλια) ἢ τὰ συγγράμματα τῶν Προφητῶν ἀναγιγνώσκονται,μέχρις ἐγχωρεῖ. Εἶτα παυσαμένου τοῦ ἀναγιγνώσκοντος,ὁ προεστὼς διὰ λόγου τὴν νουθεσίαν καὶ τὴν πρόσκλησιν τῆς τῶν καλῶν τούτων μιμήσεως ποιεῖται.Ἔπειτα ἀνιστάμεθα κοινῆ πάντες καὶ εὐχὰς πέμπομεν.Καὶ παυσαμένων ἡμῶν τῆς εὐχῆς,ἄρτος προσφέρεται καὶ οἶνος καὶ ὕδωρ καὶ ὀ προεστὼς εὐχὰς ὁμοίως καὶ εὐχαριστίας,ὅση δύναμις αὐτῶ,ἀναπέμπει.Καὶ ὁ λαὸς ἐπευφήμει ,λέγων τὸ «Ἀμήν».Καὶ ἡ διάδοσις καὶ ἡ μετάληψις ἀπὸ τῶν εὐχαριστηθέντων ἑκάστω γίνεται.Καὶ τοῖς οὐ παροῦσι διὰ τῶν διακόνων πέμπεται.»


Ἡ ἐκκλησία ,ἐπίσης ἐπιβάλλει σὲ ὅποιον παρεβαίνει τὴν ἐντολὴν καὶ δὲν ἐκκλησιασθῆ ἐπὶ τρεῖς συνεχεῖς Κυριακάς, βαρύτατον ἐπιτίμιον:ἀφορισμόν! «εἴ τις μηδεμίαν ἀνάγκην βαρυτέραν ἔχοι ,ἢ πρᾶγμα δυσχερές,ὥστε ἐπὶ πλεῖστον ἐν τρισίν ἑβδομάσι μὴ συνέρχοιτο, εἰ μὲν Κληρικός,καθαιρείσθω,εἰ δὲ λαικὸς ἀποκινείσθω τῆς Κοινωνίας»( 70 Κανὼν ΣΤ΄Οἰκουμ.Συνόδου).
Αἰ λοιπόν, τὴν ἐντολήν,ποὺ δίδει ὁ Θεός,δὲν θὰ τὴν τηρήσωμεν ἡμεῖς;



7. Ἐκτελοῦμε τὸν προορισμό μας


Ποῖος εἶναι ὁ προορισμός μας; Ἡ λατρεία τοῦ Θεοῦ!Πλασθήκαμε (εἴτε τὸ καταλαβαίνουμε,εἴτε ὄχι) νὰ λατρεύωμεν τὸν ἄπειρον καὶ πανυπερτέλειον Θεόν.Ἡ λατρεία εἶναι ἔργο τῶν ἀνωτέρων πνευμάτων.

Στὴ λατρεία δὲ τοῦ Θεοῦ βρίσκεται καὶ ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου.Ὅσο καλλίτερα ξέρεις νὰ λατρεύεις τὸν Θεόν,τόσον περισσοτέραν εὐτυχίαν αἰσθάνεσαι.Συμβαίναι ὅ,τι καὶ μὲ τὴν Μουσική.Ὅσο καλλίτερα τὴν γνωρίζεις κανεὶς καὶ μπῆκε στὰ μυστικά της,τόσο τὴν ἀπολαμβάνει καλύτερα.Ἕνας Μπετόβεν ,ἀκούοντας μουσική,ζῆ εἰς παράδεισον.Ἕνας ὅμως ἄγριος βαρύνεται.Τὰ ἐκατομμύρια τῶν μοναστῶν,παρ’ὅλη τὴν σκληρὰ ἄσκησι καὶ κακουχία τους,αἰσθάνονταν εὐτυχεῖς, διότι ἀκριβῶς εἶναι παρεδομένοι εἰς τὴν λατρεία τοῦ Θεοῦ.Διότι βρῆκαν τὸν προορισμό τους.

Αὐτὸς δὲ θὰ εἶναι καὶ ὁ τελικὸς προορισμός μας,εἰς τὴν μέλλουσαν ζωήν.Πῶς θὰ εἰσέλθης εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ εὐχαριστηθῆς,ὅταν δὲν ἐκκλησιάζεσαι ἀπὸ τὴν παροῦσαν ζωήν καὶ δὲν θὰ μάθης νὰ λατρεύεις τὸν Θεόν; Ἕνας ποὺ δὲν πηγαίνει στὸ σχολεῖο καὶ δὲν μαθαίνει γράμματα,πῶς μπορεὶ νὰ μπῆ στὸ Πανεπιστήμιο καὶ νὰ χαρῆ;Στὴν ἄλλη ζωή,ποὺ θὰ βλέπουμε τὰ πράγματα στὴν πραγματικότητα,πολλοί,ποὺ δὲν ἐκκλησιάζονται ἐδῶ,θὰ χτυποῦν τὸ κεφάλι τους καὶ θὰ λέγουν : «στερνή μου γνώση νὰ σ’εἶχα πρῶτα.»Ἀλλὰ θὰ εἶναι ἀργά...Ἔχασαν τὸν προορισμό τους.

8. Εἰσακουόμεθα καλλίτερα στὴ Θ.Λειτουργία.


Λέγουν πολλοί: Κάνω τὴν προσευχή μου στὸ σπίτι μου.Ἄλλο τὸ σπίτι καὶ ἄλλο ἡ ἐκκλησία.

Στὸ σπίτι κάνεις προσευχή,ὅχι καὶ Θ.Λειτουργία.

Ὁ Θεὸς λέγει : «Πρόσεχε σεαυτῶ μὴ ἐνέγκης τὰ ὁλοκαυτώματά σου ἐν παντὶ τόπω,ἀλλ’εἰς τὸν τόπον,ὅν ἐκλέξηται Κύριος.»
Στὴν ἐκκλησία εἶναι ὁ Χριστός.Τὸ εἶπεν ὁ ἴδιος: «Ὅπου εἰσὶ δύο ἤ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα ,ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσω αὐτῶν».Ἄν, ὅπου εἶναι μαζεμένοι δύο ἤ τρεῖς πιστοί, ἐκεῖ εῑναι καὶ ὁ Κύριος,φαντασθῆτε πόσον εὐχαριστεῖται νὰ εἶναι εἰς τὴν Ἐκκλησίαν ὅπου ἐκκλησιάζονται δεκάδες καὶ ἑκατοντάδες καὶ χιλιάδες! «Περὶ παντὸς πράγματος,οὖ ἐὰν συμφωνήσωσιν οἱ ἄνθρωποι,γενήσεται αὐτοῖς».

Εἰς τὴν ἐκκλησίαν ζητοῦμεν ἐκ συμφώνου ἀπὸ τὸν Θεὸν τὰ αἰτήματα καὶ ὁ Πατέρας μας,μᾶς δίδει ἀφθονώτερη τὴν εὐλογία Του.Ἕνας πατέρας,ὅταν τοῦ ζητήσουν κάτι καλὸ τὰ παιδιά του μαζί,δὲν θὰ τοὺς τὸ κάνει προθυμότερα;Γι’αὐτὸ πρέπει ,ὅσοι πιστοὶ νιώθουν ,νὰ παίρνουν καὶ ἄλλους μαζί τους στὴν Ἐκκλησία.Ὅσον ἄλλωστε πολυπληθέστερες εἶναι οἱ επιτροπές,τόσο καλύτερα εἰσακούονται ἀπὸ τοὺς μεγάλους.
Γι’αὐτὸ ἀκριβῶς καὶ ὁ διάβολος στεναχωρεῖται καὶ προσπαθεῖ νὰ ἀποκόψη τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία.Τὶ χτυποῦν κυρίως οἱ ἐχθροὶ στὸν πόλεμο;Τοὺς κόμβους τῶν συγκοινωνιῶν,γιὰ ν’ἀποκόψουν τὸν ἀνεφοδιασμό.

Ἕνας Ἅγιος περνοῦσε κάποτε ἀπὸ ἕνα ἐξωκκλῆσι καὶ εἶδε πάνω στὴν στέγη του ἕνα διάβολο νὰ κοιμᾶται μακαρίως.Ἦταν Κυριακὴ πρωί.Προχώρησε ὁ Ἅγιος καὶ μπῆκε στὸ χωριό. Οἱ Χριστιανοὶ πήγαιναν στὴν Ἐκκλησία καὶ πολλοὶ ἦσαν μέσα.Βλέπει ὅμως ἐκεῖ πολλούς διαβόλους μὲ τὰ ὅπλα τους καὶ τὰ σύνεργά τους νὰ ἔχουν περικυκλώσει τὸν Ναόν.

-Τί συμβαίνει;ἐρωτᾶ ἕναν διάβολο.Ἐκκλησία ἐδῶ,Ἐκκλησία καὶ ἐκεῖ.Γιατί ἐδῶ εἶστε πολλοὶ καὶ ἐκεὶ ἕνας;

-Ἀπλούστατα τοῦ ἀπαντᾶ:Τὸ ἐξωκκλήσι εἶναι τώρα νεκρὸ γιὰ μᾶς... καὶ ἕνας διάβολος φτάνει.Ἐδῶ ὅμως ,ὅπως βλέπεις ὑπάρχει πολλὴ δουλειά...

Τόσες ὠφέλειες ἔχομε ἀπὸ τὸν Ἐκκλησιασμὸ καὶ ὅμως πολλοὶ δὲν ἐκκλησιάζονται.Τί προφασίζονται;




ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ᾿
ΠΡΟΦΑΣΕΙΣ


1.Τὰ ροῦχα

Τί!Δὲν θέλω ἐγὼ νὰ πάω στὴν Ἐκκλησία; λέγουν. Ἀλλὰ μὲ τέτοια ροῦχα;πῶς νὰ πάω;Δηλαδή,ἐάν εἶχες ροῦχα καλὰ θὰ πήγαινες.Τότε ὅμως δὲν πηγαίνεις γιὰ τὸ Θεό,ἀλλὰ γιὰ τὰ ροῦχα,γιὰ νὰ ἐπιδειχθῆς.Ἀλλὰ καὶ ποῦ ἤκουσες ὅτι ὁ Χριστὸς στὸ εὐαγγέλιο λέφει,πὼς γιὰ νὰ πᾶς στὴν Ἐκκλησία, πρέπει νὰ ντυθῆ μὲ ροῦχα καλὰ καὶ πολυτελή;

Τὰ ροῦχα θὰ προσέξη ὁ Χριστὸς ἢ τὴν διάθεσί σου νὰ προσευχηθῆς καὶ νὰ τὸν λατρεύσης;Λοιπόν,ὅσο παληὰ κι’ εἶναι τὰ ροῦχα σου,δὲν πρέπει νὰ σὲ ἐμποδίσουν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία.

Μὰ τί θὰ ποῦν οἱ ἄνθρωποι;
Τοὺς ἀνθρώπους θὰ κοιτάζης ἢ τὸν Θεό;Μήπως ἄλλωστε δὲν γνωρίζουν οἰ ἄνθρωποι «ἀπὸ τί μαλλὶ κρατιέται ἡ σκούφια σου;»Δὲν σὲ βλέπουν ἔξω ,ἄν ἔχης ἢ δὲν ἔχης ροῦχα; Ἔπειτα μάθε πώς,ὅταν δὲν ἔχης ροῦχα καλὰ καὶ ταπεινώνεσαι καὶ ἀδιαφορεῖς στὶς κρίσεις καὶ στὰ σχόλια τῶν ἀνθρώπων καὶ πηγαίνεις, τότε πηγαίνεις γιὰ τὸ Θεὸ καὶ θὰ ἔχης μισθὸ ἀπὸ τὸν Θεό.


2.Τὰ πρόσωπα τῆς Ἐκκλησίας.


Ἄλλος πάλι δὲν ἐκκλησιάζεται,διότι δὲν τοῦ ἀρέσουν , ὁ παπᾶς, οἱ ψάλται, οἱ ἐπίτροποι, ὁ νεωκόρος, οἱ ἐκκλησιαζόμενοι.

Ἀλλ’ἀδερφέ μου,στὴν Ἐκκλησία γιὰ ποιόν πηγαίνεις;Γιὰ νὰ ἰδῆς τοὺς ἀνθρώπους ἢ νὰ προσευχηθῆς στὸ Θεό;

Ἂν οἱ ἀλλοι εἶναι καλοὶ ἢ κακοί, δὲν εἶναι δικό σου ζήτημα.Τὸ καθῆκον τὸ δικό σου εἶναι νὰ κοιτάζης τὸν εὐατό σου, γιὰ νὰ πάρης τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ.

Οἰ ἰερεῖς ,ἀγαπητέ, ἐὰν εἶναι καλοὶ ἢ κακοί,θὰ τοὺς κρίνη ὁ Θεός. Καὶ κακοὶ ἂν εἶναι ,εἶναι ὑπηρέται τοῦ Θεοῦ καὶ οἰκονόμοι μυστηρίων.Εἶναι τεταγμένοι ὑπὸ τοῦ Θεοῦ νὰ μοιράζουν τὴν Χάρι,τὸν ἀγιασμό,τὴν εὐλογία.Ἐὰν ὁ βασιλεὺς σὲ καλοῦσε στὸ παλάτι ,γιὰ νὰ σοῦ δώση ὅ,τι θέλεις,θὰ ἀπέφευγες νὰ πᾶς,ἐπειδὴ ὁ ἐπὶ τῆς διανομῆς δὲν θὰ ἦτο καλός;Δὲν ἔρχεσαι,ἀγαπητέ,γιὰ τὸν παπᾶ καὶ τὸν ἐπίτροπο,ἀλλὰ γιὰ τὸν Χριστόν,γιὰ νὰ λάβης ὅ,τι θὰ σοῦ δώση ὁ Θεὸς διὰ τοῦ ἱερέως.

Τὸ τριαντάφυλλον εἴτε τὸ χέρι ἑνὸς ἀθώου παιδιοῦ σοῦ τὸ προσφέρει,εἴτε τὸ ἔνοχο ἑνὸς δολοφόνου,τὸ ἴδιο ἄρωμα ἀναδίδει.Καὶ ἡ Χάρις σοῦ μεταδίδεται καὶ ὅταν εἶναι καλὸς ὁ ἱερεὺς καὶ ὅταν εἶναι ἀνάξιος ,διότι ἔρχεται κατευθεῖαν ἀπὸ τὸν Χριστό. «Ἐκεῖνος ἐστιν ἡμᾶς ὁ μυσταγωγῶν.»

3.Τὸ πένθος


Σοῦ λέγουν ἄλλοι: «πέστα τοῦ χάρου,γιατί δὲν ἐκκλησιάζομαι.Πῶς νὰ πάω στὴν Ἐκκλησία,ἀφοῦ ἔχασα τὸ παιδί μου,τὴν σύζυγό μου;»Μὲ τὴν δικαιολογία δὲ αὐτὴ κάμνουν μῆνες καὶ χρόνια νὰ πατήσουν στὴν Ἐκκλησία.

Ἀλλὰ ποῦ ,σοῦ λέγουν ,νὰ πᾶς; Βεβαίως ἐὰν σοῦ ἔλεγαν νὰ πᾶς σὲ γάμο καὶ πανηγύρι, σὲ χορὸ καὶ γλέντι, θὰ εἶχες ἀπόλυτα δίκιο ν’ἀρνηθῆς.

Ἀλλὰ ἐδῶ πρόκειται νὰ μεταβῆς εἰς τὸν Οἶκον τοῦ Κυρίου .Ἐδῶ θὰ ἐπικοινωνήσης μὲ τὸν Σωτῆρα σου.Ἐδῶ θὰ λάβης τὴν παρηγορίαν.Ἐδῶ θὰ ἀκούσης ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο,καὶ τὸ κήρυγμα,ὅτι ὁ ἀνθρωπός σου δὲν ἀπέθανε,ἀλλὰ ζῆ.Ζῆ εἰς καλλίτερον κόσμον καὶ ὡραιότερον.Εἰς τὸν Ναὸν,ἐπικοινωνεῖς μὲ τὸν δικόν σου,ποὺ εἶναι εἰς τὴν ἄλλην ζωήν.Ξέρετε πόσην ὠφέλειαν καὶ ἀνακούφισιν θὰ λάβετε καὶ ἐσεῖς καὶ θὰ προσφέρητε καὶ στὴν ψυχή του εἰς τὴν κρισιμωτέραν στιγμήν τῆς Θείας Λειτουργείας;Ἐδῶ εἰς «τὰ Σὰ ἐκ τῶν Σῶν» θὰ πῆς : Θεέ μου ἀνάπαυσε τὴν ψυχή του.Μεγάλη ὠφέλεια τοῦ γίνεται τότε.


4.Τὶς ἐργασίες


Εὐκαιρῶ;Σοῦ λέει ἡ νοικοκυρά.Πρέπει νὰ σιγυρίσω τὸ σπίτι καὶ νὰ μαγειρέψω τὸ φαγητό.Ὡραῖα λοιπόν! Εἰς δόξαν τῆς κοιλίας ,περίπατο ἡ Ἐκκλησία! Ἀλλὰ ποιός σοῦ εἶπε νὰ μὴν μαγειρέψης καὶ νὰ συγυρίσης; Ἡ καλὴ νοικοκυρὰ τὸ παρασκευάζει ἀπὸ τὸ βράδυ.Θὰ κάμης ὅτι εἶναι δυνατὸν ἀπὸ τὸ βράδυ τῆς παραμονῆς.Ἐκεῖνος ποὺ συναισθάνεται τὴν ἀνάγκη τοῦ ἐκκλησιασμοῦ,ὄχι μόνον αὐτὸ τὸ ἐμπόδιο,ἀλλὰ καὶ κάθε ἄλλο θὰ ὑπερπηδήση.

Οἱ ἄνδρες ἐπίσης σοῦ λέγουν :ποιός εἶπε, ὅτι δὲν εἶναι καλὴ ἡ Ἐκκλησία ;Ἀλλὰ νὰ ποὺ παρουσιάζονται κάτι δουλειές.Καὶ ὅταν σοῦ λέγει δουλειές ,δὲν ἐννοεῖ βαριὲς δουλειές.Θὰ ἀφήση ἔνα σωρὸ μικροδουλειὲς γιὰ τὴν Κυριακή:Τὴν ἀλληλογραφία, τὴν τακτοποίηση τοῦ μαγαζιοῦ.Τὴν Κυριακὴ θὰ κάνη τὸ ταξίδι τοτ.Τὴν Κυριακὴ θὰ μεταβῆ νὰ συναντήση διάφορα πρόσωπα καὶ γενικὰ θα κάνη ἄλλες μικροδουλειές.

Ἀδελφέ μου! Δὲν σοῦ ἀρκεῖ ὅλη ἡ ἐβδομάδα,γιὰ τὰ βιοποριστικά σου ἔργα;Πρέπει νὰ χαλάσης καὶ τὴν Κυριακή;Μάθε ὅμως, ὅτι τὰ λεφτὰ τῆς Κυριακῆς εἶναι φωτιά, ποὺ θὰ κάψουν καὶ τὰ ἄλλα. «Ὅσο θέλεις δούλευε,ὅσα θέλει ὁ Θεὸς θὰ σοῦ δώση.»

Ἄλλωστε ἡ Κυριακὴ εἶναι ἡμέρα τοῦ Θεοῦ καὶ ὀρίζει ὁ Θεός:»Ἕξ ἡμέρας ἐργᾶ καὶ ποιήσης πάντα τὰ ἔργα σου,τῆ δὲἡμέρα τῆ ἑβδόμη Σάββατα Κυρίω τῶ Θεῶ σου.» Θὰ τὴν ἀφιερώσης στὸν Θεὸ καὶ ἡ πρώτη σου δουλειὰ εἶναι νὰ ἐκκλησιασθῆς,νὰ προσευχηθῆς,ν’ἀκούσης τὸν Λόγον τοῦ Θεοῦ.Οἰκογενειακῶς μάλιστα.Τονίζω τὸ οἰκογενειακῶς.Διότι τὰ παιδιά,ἄν δὲν συνιθίσουν ἀπὸ μικρά,δὲν θὰ πηγαίνουν καὶ μέγαλα.Τὴν Κυριακὴ θὰ φροντίσης διὰ τὸ πνεῦμα σου,τὴν ψυχή σου. Δισύνθετος δὲν εἶναι ὁ ἄνθρωπος;Σῶμα καὶ ψυχὴ δὲν ἔχει;Ἡ ψυχὴ δὲν ἀξίζει περισσότερο;Θᾶ ἔπρεπε τὶς περισσότερες ἡμέρες,τὶς ἕξη ,νὰ τὶς διαθέσουμε γιὰ τὴν ψυχὴν καὶ μία γιὰ τὸ σῶμα.Ἀλλ’ὁ Θεὸς μᾶς ἔδωσε τὶς ἕξη γιὰ τὸ σῶμα καὶ κράτησε μόνο μία γιὰ τὴν ψυχή μας.Αἴ ! λοιπόν, καὶ αὐτὴν θὰ τοῦ τὴν πάρωμε;


Κάποιος ἱεροκήρυξ ,ἔλεγε στὸ ἀκροατήριό του : «Πλούσιος συνήντησε πτωχὸν στὸν δρόμο του. Ὁ φτωχὸς τοῦ εἶπε τὰ βάσανά του.Τὸν λυπήθηκε .Καὶ ἀπὸ τὶς ἑπτὰ λίρες ,ποῦ εἶχε,τοῦ ἔδωσε τὶς δύο.

Σὲ λίγο ποὺ τοῦ ἀνέφερε καὶ ἄλλες στεναχώριες,τοῦ ἔδωσε ἄλλες δύο λίρες.Σὲ μιὰ βρύση δὲ ποὺ κάθησαμ,ἔφαγαν.Τοῦ ἔδωσε ἀπὸ τὸ φαγητό του.Ἤκουσε καὶ ἄλλα βάσανά του καὶ τοῦ ἔδωσε ἄλλες δύο λίρες.Ἐν ὅλω ἕξη.Κι’αὐτὸς ἐκράτησε μία,γιὰ τὸ εὐατό του.

Τόσο σπλαχνικὸς δείχθηκε! Αἴφνης ὅμως αὐτὸς ποὺ ἔλαβε τὶς ἕξη λίρες,ἀντὶ εὐγνωμοσύνης,ὑπὸ τὴν ἀπειλὴ ἀμφίστομου μαχαίρας, τοῦ ἀρπάζει καὶ τὴν ἑβδόμη.Τὸν ἀχάριστο!Αἴ,τὶ τοῦ ἀξίζει;ρώτησεν ὁ ἱεροκήρυξ.Θάνατος!ἀπήντησαν οἱ άκροαταί.Σὲ σᾶς ἀξίζει αὐτὴ ἡ αὐστηρὰ τιμωρία,τοὺς λέγει.Διότι σεῖς εἶστε οἱ ἀχάριστοι.Ὁ Θεὸς μᾶς ἔδωκεν ἕξη μέρες καὶ κράτησε Αὐτὸς μία.Τὴν Κυριακή.Ἀλλά σεῖς τοῦ παίρνετε καὶ αὐτή...

Πράγματι ! Μὲ διάφορες ἀσχολίες ἀφήνουν μερικοὶ τὴν Ἐκκλησία.Καὶ τὴν Κυριακὴ τὴν περνοῦν στὴν σπατάλη,στὴν ἁμαρτία δυστυχῶς .Ὁ ἐργάτης ,ἔλεγεν ὁ Μηνιάτης, ὁ ὑπάλληλος, ἐργάζεται σωφρονισμένος,ἐγκρατής,τίμια ὅλη τὴν ἑβδομάδα καὶ τὴν Κυριακὴ ξεφαντώνει,παλαβώνει,στὰ καφενεία,στὰ κέντρα διαφθορᾶς.(Καὶ τώρα στοὺς κινηματογράφους,στὰ θέατρα, στὶς πλάζ κ.τ.λ.)Καταντᾶ τὴν Κυριακή, οἱ Χριστιανοὶ αὐτοί,ἁντὶ ν’ἁγιάζωνται,νὰ κολάζωνται.

Ὁ Θεὸς θὰ μποροῦσε νὰ ἐπαναλάβη : «Τὰ σάββατα ὑμῶν μισεῖ ἡ ψυχή μου.»Ἄχ,οἱ δυστυχεῖς! Ὅσοι δὲν ἐκκλησιάζονται δὲν καταλαβαίνουν ποῖον θησαυρὸν χάνουν, καὶ γι’αὐτὸ προβάλλουν προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις.Ἄν ὑποτεθῆ,ὅτι καθ’ἑκάστην Κυριακὴν εἰς κάθε ἐκκλησιαζόμενον οἱ ἱερεῖς τοῦ ἔδιναν 100 λίρες,τί λέτε;Θὰ προέβαλλαν τὶς δικαιολογίες αὐτές; Ἀσφαλῶς ὄχι. Εἶμαι βέβαιος ὅτι θὰ ἤρχοντο ἀπὸ τὴν νύκτα.Προτήτερα καὶ ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς.

Καμμιὰ λοιπὸν ἐργασία τὴν Κυριακή.Καμμιὰ ὑποχώρησις.Τὸ 1844 ὁ Τσάρος Νικόλαος ὁ Α’ εὑρίσκετο στὸ Λονδῖνο καὶ θέλησε νὰ ἐπισκεφθῆ ἕνα ἐργοστάσιο παγκοσμίου φήμης τὸ πρωὶ τῆς Κυριακῆς.Ἔστειλε πρὸς τοῦτον τὸν θαλαμηπόλο του νὰ ἐκφράση τὴν ἐπιθυμία του...
-Δυστυχῶς, τοῦ ἀπάντησε ὁ διευθυντής,τὸ ἐργοστάσιο ἀργεῖ τὴν Κυριακὴ τὸ πρωί.

-Γιὰ μιὰ-δυὸ ὦρες πρέπει νὰ ἀνοίξη.Ἄλλωστε θὰ ἔχετε τὴν εὔνοια τοῦ Τσάρου μὲ ὅλα τὰ ἐπακόλουθα.
-Θέλω τὴν εὔνοια τοῦ Τσάρου,ἀλλὰ καὶ ἄν διατάξω ἐργασία τὴν Κυριακὴ τὸ πρωί, οἱ ἐργάτες δὲν θὰ ἀκούσουν τὴν διαταγή μου,ποὺ θὰ εἶναι ἀντίθετη στὴν διαταγὴ τοῦ Θεοῦ.Αὐτοὶ θὰ πᾶνε στὴν Ἐκκλησία!ἀπήντησε.

5. Τὸ ραδιόφωνο.

Ἀκούω,λέγουν τὸ ράδιο καὶ μάλιστα «πιάνω» Μητρόπολι μὲ καλλίτερη μουσική.
Τὸ ραδιο , ἀγαπητέ, εἶναι γιὰ ἕναν ἀσθενῆ,γιὰ ἕναν ξενιτεμένο καὶ πλέοντα στοὺς ὠκεανούς,ποὺ εἶναι ἀδύνατον νὰ ἐκκλησιασθῆ.Δὲν εἶναι γιὰ τὸν ὑγιῆ. Ὁ ὑγιὴς θὰ ἐκκλησιασθῆ.Τὸ κυριώτερο στὸν ἐκκλησιασμὸ δὲν εὶναι ἡ μουσική,ἀλλὰ τὸ Μυστήριο,ἡ Θυσία τοῦ Χριστοῦ.Αὐτὴ δὲν γίνεται στὸ σπίτι.Ἐπειδὴ προσφέρει Ἑαυτὸν θυσίαν ὑπὲρ τῶν ἐκκλησιαζομένων ὁ Χριστός,δι’αὐτὸ ὁ Θεὸς δίδει ὅ,τι καλὸν καὶ συμφέρον ζητήσωμεν.Δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ἀρνηθῆ ὁ Θεός.Τὸν ἐξαναγκάζει ,οὕτως ειπεῖν,ἡ Θυσία τοῦ Χριστοῦ.Αὐτὰ δὲν τὰ ἔχει τὸ ραδιόφωνο.Ὁ ἐκκλησιασμὸς εἶναι τὸ ψητὸ καὶ τὸ ράδιο ἡ μυρωδιά.Χορταίνεις μὲ τὴν μυρωδιά;


6. Οἱ ἐκδρομές.

Ἐμπόδιον τὰ τελευταῖα χρόνια ἔγιναν καὶ οἱ ἐκδρομές.Τὴν ὥρα ποὺ χτυποῦν οἱ καμπάνες τοῦ Κυρίου καὶ καλοῦν τοὺς Χριστιανούς,διοργανώνονται οἱ ἐκδρομές.Καὶ βλέπεις νέες,νέους,γέρους καὶ μικρὰ παιδιά,γρηὲς σερνάμενες,νὰ τρέχουν στὰ πούλμαν γιὰ τὴν ἐκδρομή.
Θὰ ποῦν ἵσως :ὅλη τὴν ἑβδομάδα δουλεύουμε.Θέλομε νὰ ξεκουρασθοῦμε,νὰ πάρωμε λίγο ἀέρα.Δὲν ἀπαγορεύει κανεὶς τὸν ἀέρα,οὔτε τὴν ἐκδρομή,καίτοι πολλοὶ δὲν πᾶνε γιὰ τὸν ἀέρα,ἀλλὰ διότι εἶναι τῆς μόδας.
Ἀλλὰ μήπως ἐκεῖ ξεκουράζονται;Σκοτώνονται.Καὶ τὴ Δευτέρα πᾶνε στὴν δουλειά τους σακατεμένοι.
Ἀλλὰ ἔστω.Πρῶτα στὴν Ἐκκλησία καὶ κατόπιν στὴν ἐκδρομή.Στὴν ἐκδρομὴ θὰ περάσης ἀπὸ τόσες Ἐκκλησίες.Ἐκκλησθιασθῆτε καὶ κατόπιν πᾶτε στὸν προορισμό σας.Μὰ δὲν στέκετε τὸ αὐτοκίνητο.Νὰ τὸ συμφωνήσετε νὰ σταθῆ.Νὰ διοργανώσεις ἐκδρομὴ μὲ Χριστιανούς.Λέγεται μάλιστα,ὅτι μερικοὶ ἀντίχριστοι ἐπίτηδες τὶς διοργανώνουν γιὰ νὰ μὴν ἐκκλησιάζονται οἱ πιστοί.Οἱ δὲ Ἑβραῖοι ποὺ ἑορτάζουν τὸ Σάββατο καὶ ἐπειδὴ εἶναι ὑποχρεωμένοι καὶ τὴν Κυριακὴ νὰ μὴν ἐργάζωνται ,λόγω τῆς Κυριακῆς ἀργίας,ἐπέτυχαν στὴν Ἀμερικὴ νὰ κάνουν καὶ τὸ Σάββατο ἀργία γενική, δῆθεν γιὰ νὰ πηγαίνη ὁ κόσμος δύο ἡμέρες ἐκδρομή.Καὶ τὸ ἔχαψαν οἱ Ἀμερικάνοι.Τώρα πᾶνε καὶ τὴν ἐπιβάλλουν καὶ σὲ μᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους Ἕλληνας .Αἴ!Καὶ ἡμεῖς τώρα θὰ πρέπει μὲ πεῖσμα ζήλου νὰ ἐκκλησιαζώμεθα τὴν Κυριακή.


7. Τὸ κυνῆγι

Πολλοὶ δὲν μποροῦν νὰ ἐκκλησιασθοῦν,γιατὶ τὴν Κυριακὴ το πρωὶ παίρνουν τὰ βουνά,τὰ λαγκάδια, και τὶς ἀκρογιαλίες μὲ ντοφέκια,μὲ σκυλιά,μὲ ψαροντούφεκα,μὲ ἀγκίστρια καὶ πετονιές.Καὶ τὸ κέρδος τῆς ἐκστρατείας αὐτῆς;
Τοῦ ψαρὰ καὶ του κυνηγοῦ το πιᾶτο
Δέκα φορὲς εἶναι ἀδειανὸ
Καὶ μιὰ φορὰ γεμᾶτο
Πράγματι :
Ὅλη μέρα στο κυνῆγι
Καὶ τὸ βράδυ στὸ κρεμμύδι.
Γυρίζουν ὁλημερίς,τοὺς τρώνε τὰ ἀγκάθια καὶ τὰ λιοπύρια καὶ τα κρῦα,γιὰ νὰ ἐπιστρέψουν τὸ βράδυ πολλάκις ἀδειανοί.Ἀλλὰ ἔστω.Γιὰ ἕνα πουλί,ἕνα λαγό, γιὰ ἕνα ψάρι θ’ἀφήση τὴν Ἐκκλησία;Μὰ εἶναι βίτσιο θὰ πῆς.Ἀκριβῶς,γι’αὐτὸ πρέπει νᾶ τὸ πολεμήσης καὶ νὰ μὴν κυριευτῆς ἀπὸ κανένα πάθος.


8.Ὁ ὕπνος


Βρὲ ἀδελφέ!Μιὰ Κυριακὴ μᾶς μένει νὰ κοιμηθοῦμε παραπάνω.Διατὶ δὲν κοιμᾶσαι τὶς ἄλλες ἡμέρες; Μά,ἔχω δουλειά,ὑπηρεσία.Καὶ τὴν Κυριακὴ ἔχεις Ἐκκλησία.Στὴν ὑπηρεσία φοβᾶσαι τὸν διευθυντή σου.Εδῶ δὲν φοβᾶσαι τὸ Θεό; Ἐὰν δὲν πᾶς στὴν δουλειά,χάνεις τὸ μεροκάματο. Δὲν ὑπολογίζεις ὄμως τί χάνεις ἀπομακρυνόμενος ἀπὸ τὴν ἐκκλησία καὶ τὸν Θεό; Ἔπειτα,θέλεις νὰ κοιμηθῆς.Κοιμήσου τὸ Σάββατο νωρίτερα.Μὴν ξενυχτᾶς στὰ θέατρα,στοὺς κινηματογράφους καὶ τὰ πάρτυ.Ὀφείλεις τὸ Σαββατόβραδο νὰ παραμερίσης κάθε ἄλλη ἀπασχόληση καὶ νὰ ἐτοιμασθῆς,γιὰ τὴν μεγάλη ἐπίσκεψι,ποὺ θὰ κάνης τὴν ἐπόμενη στὸ Θεό.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ’
ΠΩΣ ΝΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΖΩΜΕΘΑ

1. Μὲ προετοιμασία

Α)Καθ’ ὅλην τὴν ἑβδομάδα.Ὁ καλὸς Χριστιανὸς σκέπτεται τὴν Ἐκκλησία ὅλην τὴν ἑβδομάδα.Λαχταρᾶ πότε νὰ ἔλθη ἡ Κυριακή,γιὰ νὰ ἐκκλησιασθῆ.Ἐκεῖνος,ποὺ πράγματι ἀγαπᾶ τὸν Θεόν, δὲν βλέπει τὴν ὥρα πότε νὰ ἐκκλησιασθῆ. Ὅταν ὅμως διέρχεσαι ἀμέριμνος τὴν ἑβδομάδα,τότε τὴν Κυριακὴ θὰ προσπαθῆς νὰ συγκεντρώσης τὸν νοῦ σου μέσα στὴν Ἐκκλησία,ἀλλ’ἐκεῖνος θὰ εἶναι σὰν τὸν κλέφτη,ποὺ τὸν ἔκλεισαν στὸ κρατητήριο καὶ αὐτὸς κοιτάζει πῶς καὶ ἀπὸ ποῦ θὰ δραπετεύση.

Β) Κατὰ τὸ Σαββατόβραδο.Πρὸ παντὸς τότε θὰ προετοιμασθῆς.Πρῶτον μὲ καθαριότητα τοῦ σώματος. Σὲ ὁποιαδήποτε ἐπίσημη ἐπίσκεψι,θὰ πᾶς καθαρός.Στὸ Θεὸ θὰ πᾶς ἀκάθαρτος;Τονίζω ὅμως,ὅτι ἡ καθαριότητα πρέπει νὰ γίνη τὸ βράδυ καὶ ὄχι τὸ πρωί.Διότι τὸ πρωὶ πρέπει νὰ μεταβῆς ἐνωρὶς στὴν Έκκλησία.Θὰ προετοιμασθῆς ἐπίσης πνευματικῶς.Θὰ διαβάσης,εἰ δυνατόν,τὸ Εὐαγγέλιον τῆς ἐπομένης καὶ τὸν Ἀπόστολο.Καθὼς καὶ σχετικὸν κήρυγμα ἀπὸ Κυριακοδρόμιο.Προετοιμάζεται τοιουτοτρόπως τὸ πνεῦμα σου.Ἐπίσης θὰ διαβάσης ἂν πρόκειται νὰ κοινωνήσης,τὴν Μετάληψιν.Θὰ ἀνακρίνης τὸν ἑαυτόν σου τί ἔκαμες καθ’ὅλην τὴν ἑβδομάδα,γιὰ νὰ ζητήσης συγχώρησιν ἀπὸ τὸν Θεό. Θὰ σκεφθῆς ποῖες εὐεργεσίες σοῦ ἔδωσε ὁ Θεὸς τὴν ἑβδομάδα γιὰ νὰ τὸν εὐχαριστήσης. Ἔχε δὲ ὑπ’ ὄψιν σου, ὅτι ὁ Σατανᾶς τὸ Σάββατο θὰ σοῦ φέρη χίλια δύο ἐμπόδια καὶ ἰδίως ,ὅταν πρόκειται νὰ κοινωνήσης.


2.Μὲ εὐλάβεια

Σκέψου,ὅτι βρίσκεσαι εἰς τὸν Ναὸν καὶ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ! Ἐνώπιον Βασιλέως ἢ Πατριάρχου,εἶσαι προσεκτικός.Ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ,θὰ στέκεσαι μέ τα χέρια πίσω; Αὐτὸ εἶναι ἰταμότης. Ὁ Θεὸς τὰ οἰκονόμησε ἔτσι,ὥστε νὰ εὶναι ἀοράτως παρὼν καὶ νὰ μὴν τὸν βλέπωμε.« Οὐ μὴ ἰδὴ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν Μου καὶ ζήσεται.»,λέγει. Καὶ τοῦτο διότι ποῖος θὰμποροῦσε νά σταθῆ ἐνώπιόν Του; Ἂν ὁ Ἡσαίας ὅταν εἶδε τὸν Θεὸν ἐπὶ θρόνου ὐψηλοῦ καὶ ἐπηρμένου ,περιβαλλόμενον ἀπὸ τὸν ἀγφελικὸ κόσμο ἐφώναξεν : « ὦ τάλας ἐγώ !» τί θὰ λέγαμε ἡμεῖς ;Οἱ Ἰσραηλῖται ὄταν εἶδαν τὸ Ὄρος Σινᾶ , ὅτι ἐκαπνίζετο ὅλον καὶ σάλπιξ ἠχοῦσε μέγα,διὰ τὸ καταβεβηκέναι τὸν Θεὸν ἐπ΄αὐτό, δὲν ἐτόλμησαν νὰ πλησιάσουν.Οὐδὲ τὸν Μωυσῆ νὰ αντικρύσουν ποὺ ἐπεκοινώνησε μὲ τὸν Θεόν. Πῶς θὰ μπορούσαμε νὰ σταθοῦμε ἠμεῖς ἄν τὸν βλέπαμε;Προσοχὴ λοιπὸν καὶ εὐλάβεια.

Τὴν εὐλάβεια ὅμως τὴν σκοτώνει ἡ συνήθεια.Προσοχὴ ἀπὸ τὴν συνήθεια καὶ ἰδίως τὸ προσωπικόν τοῦ Ναοῦ:Ἱερεῖς, ψάλται καὶ νεωκόροι.Ἄν δὲν προσέξη κανείς,σιγὰ-σιγὰ,ἔρχεται ἡ ἐξοικείωσις. Ὁταν πρωτομπαίνη δι’ὑπηρεσίαν καταλαμβάνεραι ἀπὸ ἱερὸν δέος.Κατόπιν ὅμως μπαίνει ἄφοβα, σὰν στὸ σπίτι του καὶ στὸ καφενεῖο.

Ὅταν ,ἄνθρωπε , εἰσέρχεσαι στὴν Ἐκκλησία πιᾶσε μιὰ θέση καὶ στάσου ἀκίνητος.Μὴν στρέφεις τὰ μάτοα σου νὰ δῆς,ποιός μπαίνει καὶ τί φορεῖ.Μὴν σκέπτεσαι τὶς δουλειές σου.Αὐτὰ ἄφησέ τα ἔξω ἀπὸ τὸν Ναό.Τότε «πᾶσαν τὴν βιοτικὴν ἀποθώμεθα μέριμναν».Μερικοὶ ἐκκλησιάζονται μὲν ,ἀλλὰ κατ’οὐσίαν εὑρίσκονται στὶς δουλείες τους.

Ἦταν δυὸ ἀδέλφια ψαράδες.Τὴν Κυριακὴ εἶπε ὁ ἕνας :Ἐγὼ πηγαίνω στὴν Ἐκκλησία,Σὺ κάθησε στὴ δουλειά.Πρόσεξε τὸ ἰβάρι,τὶς πετονιές,τὰ παραγάδια.Πράγματι ἐκεῖνος ἔμεινε πίσω.Ὁ νοῦς του ἦταν στὴν Ἐκκλησία.Ἐσκέπτετο ἀπὸ τὴν βάρκα ,ὅτι τώρα θὰ λέγουν τὴν Τιμιωτέραν.Τὴν ἔλεγε καὶ αὐτός.Τώρα θὰ προχωρήσουν στοὺς Αἴνους.Τοὺς ἔψαλλε.Τώρα θὰ βρίσκοωνται στὴ Δοξολογία.Ἔκανε τὸν σταυρό του καὶ τὴν ἔψελνε.Τώρα θὰ λέγουν τὸ Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία...Οὕτω πως δὲ νοερῶς παρηκολούθησε τὴν Λειτουργία.
Ὁ ἄλλος ποὺ πῆγε στὴν Ἐκκλησία νὰ λειτουργηθῆ εἶχε τὸ νοῦ του πίσω στὸ ἰβάρι,στὸν ἀδελφό ,στὰ ψάρια.Ἐσκέπτετο διαρκῶς: Νὰ πρόσεξε ἄραγε ὁ ἀδελφός μου! Νὰ μάζεψε τὶς καλαμωτές;Μήπως δὲν τσίμπησαν τὰ ψάρια; Αἴ,ὠφελήθηκε αὐτός;


3.Χωρίς συζητήσεις.

Ὅποιος συζητεῖ εἰς τὸν Ναόν,δὲν προσεύχεται.Ἐμποδίζει καὶ τοὺς ἄλλους νὰ προσευχηθοῦν.Εἰσῆλθε κάποτε ἕνας ἱεροσπουδαστὴς καὶ μετὰ προσοχῆς παρακολουθοῦσε τὴν Λειτουργία.Διπλανός του ὅμως τὸν ἐρωτᾶ : Στὴ Σχολὴ τί μαθήματα κάνετε; Δὲν τοῦ ἀπήνησε. Καὶ ἐκ δευτέρου :Τί σᾶς μαθαίνουν στὴ Σχολή; Ὁμοίως δὲν τοῦ ἀπήντησεν.Καὶ ἐκ τρίτου:Σὲ ἐρώτησα ,τί σᾶς μαθαίνουν ἐκεῖ; Νὰ μὴν μιλᾶμε στὴν Ἐκκλησία! τοῦ εἶπε.

4.Χωρὶς μουρμουρίσματα

Πολλοὶ σιγοψάλλουν καὶ ἐπαναλαμβάνουν τὰ λόγια τοῦ ἱερέως ἢ τῶν ψαλτῶν ἐκφώνως,ἀδιαφοροῦντες,ἐὰν οἱ διπλανοί τους προσεύχωνται καὶ ἐμποδίζωνται .Πρέπει νὰ ὑπάρχη τάξις.Ἡ Ἑκκλησία εἶναι Ναὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι χάβρα τῶν Ἑβραίων .Θὰ ψάλλουν οἱ ψάλτες καὶ οἱ ἱερεῖς.Οἱ δὲ πιστοὶ θὰ προσεύχωνται ἐσωτερικῶς.Στὴν ἀρχαία Ἐκκλησία ὑπηχοῦσε καὶ ὁ λαός, ἀλλὰ ὴσαν εὔκολα καὶ ὡρισμένα τὰ τροπάρια.Τώρα ὅμως,ἐὰν ὁ ἱερεὺς δώση τὸ σύνθημα,ὅπως στὸ «Φῶς Ἱλαρόν», στὸ «Τῆ Ὑπερμάχω»,στὸ «Χριστὸς Ἀνέστη»,μπορεῖ νὰ ψάλλη καὶ τὸ ἐκκλησίασμα.

5.Μὲ τάξη στὸ κάθισμα.

Θὰ κάθεσαι, ὅταν πρέπει καὶ θὰ σηκὠνεσαι στὶς κυριώτερες στιγμές.Στὸν Ἑξάψαλμο π.χ. θὰ εἶσαι ὄρθιος ,στὴν Τιμιωτέραν,στὸ Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία,στὴ Μικρὴ Εἴσοδο,στὴν ἀνάγνωση τοῦ Εὐαγγελίου,ποὺ εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Ὅταν διαβάζεται στὸ στρατὸ ἡ ἡμερησία διαταγὴ τοῦ Βασιλέως, οἱ στρατιῶτες δὲν τὴν ἀκοῦν ὄρθιοι;Εἰς τὸ Πιστεύω ἐπίσης ὄρθιοι.Στὰ «Σὰ ἐκ τῶν Σῶν» μὲ προσοχή!Διότι ἐκείνη τὴν στιγμὴ κατέρχεται τὸ Ἅγιον Πνεῦμα καὶ γίνεται τὸ θαῦμα τῆς μεταβολής τοῦ ἄρτου καὶ οἴνου εἰς Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ,ὅπως μὲ τὴν προσευχὴ τοῦ Προφήτου Ἠλία, κατέβηκε ἐπάνω στὸ Θυσιαστήριον τὸ πῦρ καὶ κατεύκασε τὰ ἐπ΄αὐτοῦ θύματα. Τότε ἀκριβῶς εἶναι τὸ κυριώτερο σημεῖο τοῦ Μυστηρίου,ἡ καρδιὰ τῆς Θείας Λειτουργίας.Καὶ στὸ Πάτερ Ἡμῶν θὰ εἶσαι ὄρθιος. Στὸ Μετὰ φόβου Θεοῦ,ποὺ προβάλλεται ὁ Χριστὸς ἐν τῶ Ποτηρίω,σήκω ἀπὸ σεβασμό.

Καλὸ θὰ ἦτο νὰ εἶχε ὁ καθεὶς τὸ κάθισμά του,ὅπως ἦταν στὴν ἀρχαία Ἐκκλησία.Γι΄αὐτὸ καὶ τὰ «Σοφία ὀρθοὶ» καὶ «Ὀρθοὶ ἀκούσωμεν τοῦ Ἀγίου Εὐαγγελίου». Ἀλλὰ δὲν εἶναι εὔκολο, διότι, εἶναι μικροὶ οἱ χώροι καὶ πολλοὶ οἱ ἐκκλησιαζόμενοι.Νὰ διευκολύνωνται τοτλάχιστον οἱ ἄρρωστοι καὶ οἱ γέροντες στά καθίσματα.Μὴ πιάνης λοιπὸν τὸ κάθισμα ἐγωιστικὰ καὶ δὲν μποροῦν νὰ σὲ μετακινήσουν, οὔτε μὲ μπουλντόζα.Θὰ κουρασθῆς βέβαια ,ἀλλὰ ὅσο περισσότερο κουρασθῆς , τόσο περισσότερο μισθὸ θὰ ἔχης άπὸ τὸν Θεό.


6. Εἰς τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ

Τὸν Σταυρόν σου,ἀκόμη πρέπει νὰ ξέρης πότε θὰ τὸν κάνης.Θὰ τὸν κάνης: Ὅταν ἀρχίζει ὁ Ὄρθρος,στὸ «Εὐλογητὸς ὁ Θεός».Ὅταν ἀναφέρεται τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος,τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος,ὅπως π.χ. στὸ «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρὸς... Ὅταν ἀναφέρεται τὸ ὄνομα τῆς Παναγίας,ὅπως στην «Τιμιωτέραν ».Ὅταν ἀκοῦς τὸ ὄνομα τοῦ ἑορταζομένου Ἀγίου,ὅπως στὸ Ἀπολυτίκιο καὶ στὸ Συναξάρι.Ὅταν εἶναι τὰ κρισιμώτερα σημεῖα,ὅπως στὰ «Σὰ ἐκ τῶν Σῶν »κ.τ.λ.