Ο μακροπρόθεσμος δανεισμός στις ανοιχτές αγορές έχει πια γίνει δύσκολος έως αδύνατος για την Κύπρο
Την παραμονή του περιβόητου ανασχηματισμού στην Αθήνα, μέσα σε 24 ώρες, το χρεωστικό επιτόκιο για την Κύπρο αυξήθηκε κατά 0,6%... Αυτή είναι η μεγαλύτερη αύξηση που σημειώθηκε ποτέ, από το 1960. Σήμερα, το συνολικό επιτόκιο που χρεώνεται στο κυπριακό κράτος έχει φτάσει στο εκπληκτικό 7,5%. Είναι το υψηλότερο που γνώρισε μέσα στη σύντομη ιστορία της η χώρα μας! Το τελευταίο διάστημα ο Χαρίλαος Σταυράκης έχει χάσει στην κυριολεξία τον ύπνο του. Ο άλλοτε ήρεμος και χαμογελαστός Υπουργός Οικονομικών συνειδητοποιεί, με τον πιο δραματικό τρόπο, πως πρέπει να βρει και να δανειστεί €2 δις μέχρι το τέλος του χρόνου και €4,7 δις μέχρι το Νοέμβριο του 2012.
Αυτές είναι οι πραγματικές ανάγκες του κυπριακού κράτους, την ώρα που η Κυβέρνηση Χριστόφια, μέσα από απανωτές συναντήσεις, κάνει λόγο για πρόσθετα έσοδα... μερικών δεκάδων ή έστω εκατοντάδων εκατομμυρίων. Έγκυροι οικονομικοί κύκλοι σημειώνουν με νόημα πως «αυτοί οι σχεδιασμοί μεταφράζονται ότι πέραν του 17%, που είναι οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα και μένουν ουσιαστικά ανεπηρέαστοι, τη νύφη θα πληρώσουν όλοι οι υπόλοιποι, που είναι κυρίως εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα και στις μικροεπιχειρήσεις…».
Οι υψηλότερες χρεώσεις επιτοκίου στην ιστορία
Η πικρή αλήθεια είναι ότι με τα δεδομένα που διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια και ενώ στον αέρα απλώνεται ήδη η ασφυκτική μυρωδιά μιας νέας υποβάθμισης τους επόμενους μήνες (Moody’s), ο μακροπρόθεσμος δανεισμός στις ανοιχτές αγορές έχει πια γίνει δύσκολος έως αδύνατος για την Κύπρο. Η απόδοση του κυπριακού 10ετούς ομολόγου έχει ήδη ξεπεράσει το 7%. Παρά τη σχετικά καλή κατάσταση της κυπριακής οικονομίας, η χώρα μας χρεώνεται με το τέταρτο χειρότερο (ακριβότερο) επιτόκιο της Ευρωζώνης για τα 10ετή κυβερνητικά ομόλογα... Μόνο οι τρεις χώρες της που έχουν ενταχθεί σε μηχανισμό στήριξης (Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία) παρουσιάζουν εικόνα χειρότερη από την Κύπρο.
Ταυτόχρονα, ούτε οι τοπικές τράπεζες, ούτε και το συνεργατικό τραπεζικό σύστημα δεν έχουν περιθώρια δανεισμού. Αλλά ούτε και τα ταμεία συντάξεως, που αποτελούν τον… «αγαπημένο εταίρο του κράτους», δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τις ανάγκες. Τι μπορεί, λοιπόν, να κάνει ο υπουργός Οικονομικών αυτής της Κυβέρνησης; Κι αν γνωρίζει (οι πληροφορίες επιμένουν πως ο ίδιος και οι λιγοστοί επιτελείς του ξέρουν επακριβώς τι πρέπει να κάνουν), πώς θα πείσει τον πολιτικό προϊστάμενό του ν’ αλλάξει μυαλά;
Η αλήθεια των αριθμών
Μπροστά σε αυτό το πολύ ζοφερό κλίμα, η Κυβέρνηση αρκέστηκε να δώσει την εικόνα και την εντύπωση μιας κάποιας «κινητικότητας». Ανακοίνωσε ότι θα επιβληθεί ένα ειδικό τέλος σε επιχειρήσεις για δυο χρόνια και ότι με αυτόν τον τρόπο το κράτος αναμένεται να εισπράξει € 80-100 εκατ. Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση ελπίζει ότι τελικά θα καταλήξει σε συμφωνία, που θα αποφέρει ποσό μέχρι € 70 εκατ. από τους εργαζόμενους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Ενώ ο ίδιος ο Χαρίλαος Σταυράκης αισιοδοξεί ότι τα μεγάλα κεφάλαια της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας και του συνταξιοδοτικού θα ρυθμιστούν σε λιγότερο από ένα μήνα. Ορόσημο των όσων σημαντικών επιβάλλεται να αποφασιστούν και να εφαρμοστούν θεωρείται η 15η Ιουλίου. Όλα αυτά βεβαίως, για την ώρα, παραμένουν στη λογική του «ΘΑ». Ενώ σε οποιαδήποτε περίπτωση, όπως οι περισσότεροι παραδέχονται, ακόμη και αρκετοί «παρηκούντες το Υπουργείο Οικονομικών», δεν είναι αρκετά.
Αν δεν μας δανείσουν, κινδυνεύουν οι μισθοί και οι συντάξεις
ΕΔΩ και αρκετό καιρό κέρδιζε έδαφος στα σχετικά πηγαδάκια στη Λευκωσία η εντύπωση πως «ευτυχώς δεν γίναμε Ελλάδα ακόμα και απέχουμε πολύ μέχρι εκεί…». Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική. Η αδράνεια και η ανικανότητα του πολιτικού συστήματος να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις οδηγούν σε οριακό σημείο. Η ανάλυση που μας δίνει στέλεχος οίκου αξιολόγησης είναι περισσότερο από ενδεικτική: «Αν τυχόν οι ξένοι δανειστές αρνηθούν να συνεχίσουν το βραχυπρόθεσμο δανεισμό της Κύπρου, με τον οποίο σήμερα κλείνουν οι τρύπες, τότε η χώρα θα αντιμετωπίσει άμεσο πρόβλημα ρευστότητας και το κράτος δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στις πληρωμές του.
Μέχρι και οι μισθοί και οι συντάξεις δεν είναι πια σίγουρο ότι θα μπορούν να πληρωθούν! Σε μια τέτοια περίπτωση, δεν θα υπάρχει άλλη διέξοδος και η κυπριακή κυβέρνηση θα αναγκαστεί να καταφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο...». Στην πραγματικότητα, το συγκεκριμένο στέλεχος που για ευνόητους λόγους κρατά την ανωνυμία του «δεν κόμισε γλαύκα ες Αθήνας». Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως η Κύπρος δεν βρίσκεται και πολύ μακριά από την ένταξη σε μηχανισμό στήριξης. Μάλιστα, κύκλοι προεκτείνουν τη σκέψη τους και σε ζητήματα που αφορούν τις πιέσεις που όλοι αναμένουν στο Κυπριακό. Είναι, βέβαια, πολύ καλά γνωστό ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν θα ήταν απλώς αρνητική, αλλά σίγουρα καταστροφική…
Τα ρωσικά κεφάλαια...
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που θα προέκυπτε από την ένταξη στο μηχανισμό στήριξης θα ήταν η φυγή μεγάλου μέρους των ρωσικών κεφαλαίων που φιλοξενούν οι τράπεζες της Κύπρου. Το ανάλογο προηγούμενο ήταν φυγή των ρωσικών κεφαλαίων από τη Λετονία. Τότε το ΑΕΠ της χώρας εκείνης συρρικνώθηκε κατά 25%! Μπορεί το δημόσιο χρέος της Κύπρου να μην είναι ιδιαίτερα μεγάλο ως απόλυτος αριθμός. Ωστόσο, οι ειδικοί δεν παύουν να επισημαίνουν ότι είναι πολύ μεγάλο για μια χώρα που το τραπεζικό της σύστημα είναι οκταπλάσιο της οικονομίας! Αυτή η «πολύ μεγάλη λεπτομέρεια» της ανάλυσης κάνει την Κύπρο ευάλωτη. Η ολιγωρία και αδράνεια της Κυβέρνησης, τη φέρνει στο κατώφλι του ΔΝΤ. Είναι γνωστό εδώ και μερικά χρόνια ότι το τρωτό σημείο της κυπριακής οικονομίας είναι πια ο βαθμός στον οποίο είναι εκτεθειμένο το τραπεζικό σύστημα, σε αμφίβολο δανεισμό στο ελληνικό κράτος αλλά και στην ελληνική αγορά.
Εδώ και τρία χρόνια, σε εκθέσεις του ΔΝΤ, έμπαινε το απλό ερώτημα: «αν κάτι πάει στραβά, θα μπορούσε το κυπριακό κράτος να στηρίξει τις τράπεζες της χώρας που θα γνώριζαν πολύ μεγάλο πλήγμα;».
Συμπερασματικά, τα μεγάλα ερωτηματικά έχουν να κάνουν με τα οικονομικά του κράτους. Μέτρα που έχουν εξαγγελθεί εδώ και δυο χρόνια, δεν έχουν τύχει εφαρμογής. Έξι μήνες μετά την ψήφιση του Προϋπολογισμού και τις δημόσιες δεσμεύσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, δεν υπάρχει καμία συγκεκριμένη είδηση ή εξέλιξη για το κρατικό μισθολόγιο και το συνταξιοδοτικό...
«Οι Moody’s ξανακτυπούν...»
ΚΛΙΜΑΚΙΟ του γνωστού οίκου αξιολόγησης βρέθηκε αυτές τις μέρες στη Λευκωσία. Επισήμως δεν ανακοινώθηκε οτιδήποτε, αλλά είναι γνωστό ότι έχουν ήδη βάλει την Κύπρο σε «τροχιά Ελλάδας-Πορτογαλίας». Η επόμενη αξιολόγηση θα γίνει σε 2-3 μήνες, αλλά τα μηνύματα και το κλίμα είναι ήδη ζοφερά. Σύμφωνα με πληροφορίες που δεν βγαίνουν από τους τέσσερις τοίχους του Υπουργείου Οικονομικών, ο λόγος για τον οποίο πιθανότατα θα έρθει καινούργια υποβάθμιση δεν είναι μόνο η πορεία των θεμελιωδών μεγεθών της οικονομίας, αλλά ο συνδυασμός της με την απουσία αντιδράσεων. Θεωρείται, δηλαδή, ότι μια χώρα που δεν αντιδρά σχεδόν καθόλου στα όσα συμβαίνουν στην οικονομία της και στο διεθνή χώρο, μειώνει αυτόματα την πιστοληπτική της ικανότητα. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως «οι επιτελείς του οίκου είναι πεπεισμένοι πως δεν γλιτώνει η Κύπρος από τα... δόντια του μηχανισμού στήριξης».
πηγή: http://www.inews.gr
